دموکراسی؟ سخن از کدامین دموکراسی است؟ (9)

 ولادیمیرو گیاچی 
برگردان  یدالله سلطانپور 

حمله بر دموکراسی 
از بعد از جنگ جهانی دوم تا امروز 
ادامه

3  
خلاصه کردن دموکراسی در دموکراسی برگ رأی      

·        وقتی آدم چنین اشاراتی را می شنود، از خود می پرسد:

·        از دموکراسی چی باقی مانده است؟

·        اما این درست، همان «دموکراسی لیبرال» و «دموکراسی نمایندگی» است، که امروزه بدون رو در بایستی با «دموکراسی» بطور کلی یکسان قلمداد می شود.

1

 فرانسیس فوکویاما (1952)

دانشمند علوم سیاسی آمریکا و شاگرد آلان بلوم

از علمای ندانمگرا و خردستیز ایالات متحده آمریکا  

 مؤلف کتب 

 «پایان تاریخ» 
و 
«یورش بزرگ» 
که

مفاهیم غیرعلمی و من در آوردی از قبیل

«جامعه اطلاعات»  

«پایان انسان»

«پسا هومانیسم»

 «محافظه کاری نو»

 را در کتب خود مورد بحث قرار می دهد

و راه حل هائی برای دولت آمریکا عرضه می کند.

 از علمای ندانمگرا و خردستیز (ایراسیونالیسم)  

ایالات متحده آمریکا  

·        از این رو ست، که مؤلفی مانند فوکویاما، که در اجرای «دموکراسی لیبرال»، چیزی کمتر از «پایان تاریخ» نمی بیند، از دموکراسی تعریفی «سرتا پا صوری» تحویل مردم می دهد و آن را ـ اصولا ـ در رفتن هر از گاهی مردم به پای صندوق رأی خلاصه می کند.

·    (فوکویاما، «پایان تاریخ و آخرین آدم»، 1992، ص 62)

2

·        از این رو ست، که می توان ـ بحق ـ از دموکراسی برگ رأی سخن گفت.

3

·        مفهوم «دموکراسی برگ رأی»  مناسبتر از مفهوم «دموکراسی نمایندگی»  است.

·        چون همانطور که دیدیم، در بسیاری از مهمترین دموکراسی های جهان، برای رأی انتخاب کنندگان، نمایندگیت یکسانی قائل نمی شوند.

4

·        بدلیل همین یکسان جا زدن ساده و عوامفریبانه «انتخابات» با «دموکراسی» بوده، که چندی پیش، مانور تبلیغاتی امکان پذیر می شود، تا انتخابات مضحک در عراق (که بر مبنای تعلقات قومی ـ مذهبی سرهم بندی شده بود، با کاندیداهای به اصلاح مخفی، ضمن بایکوت همه گروه های متعلق به اهل تسنن) را بمثابه «پیروزی دموکراسی» قلمداد کنند.

4

محکوم کردن «روندهای دموکراسی»     

·    جوامع غربی، علیرغم تخلیه سیستماتیک مفهوم دموکراسی، که در فصول قبل مورد بحث قرار گرفت، بعد از جنگ جهانی دوم، مراحلی را از سر می گذرانند، که در آنها جنبش های اجتماعی و اعتراضی می توانند به موفقیت هائی، مثلا در زمینه حقوق زحمتکشان و شهروندان دست یابند و برای دوره کوتاهی، حتی مناسبات بنیادی قدرت (و یا مناسبات تولیدی و مالکیت) را در این جوامع زیر علامت سؤال قرار دهند.

1

·        در سال 1975 میلادی، طبقه حاکمه  نسبت به این پدیده واکنش نشان می دهد و پاسخ «تئوریکی» خود را فرمولبندی و به شکل سندی منتشر می کند:

·        در این سند، «کمیسیون سه جانبه» متشکل از لوبی قدرتمند ماورای اقیانوس اطلس، «زیاده روی های دموکراسی» را مورد حمله قرار می دهد.

·   (لوموند دیپلوماتیک، نوامبر 2003)

2

·        در گزارش «کمیسیون سه جانبه»، که ساموئل هانتینگتون هم یکی از مؤلفین آن است (همان ساموئل هانتینگتونی که امروزه قبل از همه، به برکت تزهایش مبنی بر «برخورد فرهنگ های اسلامی و غربی» کسب شهرت کرده)، جنبش های اجتماعی و اعتراضی به بهانه خطری بالقوه برای  «نظام دموکراتیک» محکوم می شوند و اقدامات لازم برای تحدید (محدودسازی)  دموکراسی توصیه و در دستور روز قرار می گیرند.

3

·    بار دیگر، بی تفاوتی سیاسی توده ها مورد تجلیل و تحسین قرار می گیرد:

·    «اداره مؤثر هر سیستم دموکراتیک ـ بطور کلی ـ درجه معینی از بی تفاوتی سیاسی را و برکنار ماندن برخی افراد و گروه ها را الزامی می سازد.»

4

·        منظور مؤلفین گزارش سه جانبه از افراد و گروه های مزبور، حتما نمایندگان کنسرن های چند ملیتی نیست که بلحاظ سیاسی، ابدا بی تفاوت نیستند.

ادامه دارد.