سیری در جهان بینی حکیم ابوالقاسم فردوسی (18)

(320 ـ 398)

(942 ـ 1020)

تحلیلی از 

شین میم شین

 شاهنامه »

 آغاز کتاب

بخش سوم

گفتار اندر آفرینش عالم

 ادامه

ببالید کوه، آب ها بر دمید

سر رستنی سوی بالا کشید

·        معنی تحت اللفظی:

·        کوه ها رشد کردند، آب ها پدید آمدند و نباتات سر برافراشتند.

1

·        حکیم هنوز درک روشنی از دلیل پیدایش کوه ها ندارد.

·        امیرالمؤمنین سیصد سال قبل از او در نهج البلاغه، کوه ها را به مثابه میخ هائی برای از حرکت باز داشتن زمین، تصور و تصویر می کند.

2

·        حکیم ضمنا از نیاز مبرم نباتات به نور خورشید و هوا خبر ندارد و دلیل سربرافراشتن آنها را نمی داند.

·        توسعه علم هنوز امکان درک و توضیح این پدیده ها را فراهم نیاورده است.

زمین را بلندی نبد جایگاه

یکی مرکزی تیره بود و سیاه

·        معنی تحت اللفظی:

·        زمین مرکزی تیره و تار بود و مقام بزرگی در کاینات نداشت.

ستاره بر او بر، شگفتی نمود

به خاک اندرون، روشنائی فزود

·        معنی تحت اللفظی:

·        در اثر تابش ستارگان زمین نورانی گشت.

·        حکیم ضمنا از گرمای درونی زمین که بر هزاران درجه سانتیگراد بالغ می شود، بی خبر است.

·        او نمی داند که قلب زمین دریای آتشینی است.

·        مواد شیمیائی رادیو اکتیو مرتب تجزیه می شود و جهنمی سوزان پدید می آورند.

·        در نتیجه ی این گرمای هولناک، عناصر شیمیائی دیگر از قبیل سلسیسیوم و سرب و نیکل و آلومینیوم و مس و  آهن و غیره ذوب می شوند.

·        در نتیجه ی ذوب و تبخیر آنها همه چیز درون زمین فرم مایع آتشین به خود می گیرد.

·        پیدایش کوه ها نیز نتیجه انفجار حاصل از فشار همین بخار آتشین است.

·        این روند و روال انفجاری آتشین هنوز هم ادامه دارد و همیشه ادامه خواهد داشت.

فیلم

http://www.google.de/imgres?imgurl=http%3A%2F%2Fi.ytimg.com%2Fvi%2FNhqaraIDBwA%2Fmaxresdefault.jpg&imgrefurl=http%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DNhqaraIDBwA&h=720&w=1280&tbnid=kZBzozY4eoqvgM%3A&zoom=1&docid=bNI68E5oOS8gZM&ei=ubNhVaKjNoX-ygP49YP4Bg&tbm=isch&iact=rc&uact=3&dur=697&page=6&start=211&ndsp=44&ved=0CFMQrQMwGjjIAQ

 

همی بر شد آتش، فرود آمد آب

همی گشت گرد زمین، آفتاب

·        معنی تحت اللفظی:

·        آب فرود آمد و آتش بالا رفت و آفتاب گرد زمین شروع به چردش کرد.

·        حکیم رابطه زمین و خورشید را احتمالا بنا بر دانش تجربی و سطحی خویش، وارونه تصور و تصویر می کند.

·        او فکر می کند که خورشید سیاره ای از سیارات زمین است و دور زمین می گردد.

·        در کتب مقدس هم همین تصور غلط رایج بوده است.

·        دستگاه تفتیش عقاید کلیسای کاتولیک، گالیله را در اوین قرون وسطی به سبب اثبات عکس این قضیه به زانو در آورد و حتی به توبه واداشت.

گیا رست با چند گونه درخت

به زیر اندر آمد سران شان ز بخت

·        معنی تحت اللفظی:

·        نباتات در هیئت اشجار گوناگون رویید و سر درختان از سنگینی میوه پایین آمد.

ببالد، ندارد جز این نیرویی،

نپوید چو پویندگان، هر سویی

·        معنی تحت اللفظی:

·        نباتات که جز نیروی رویش و رشد، نیروئی ندارند، نمی توانند بسان جانوران حرکت کنند.

1

·        حکیم با مقایسه جانور با نبات، دیالک تیک حرکت و سکون را بسط و تعمیم می دهد، ولی از مقولات حرکت و سکون اطلاع زیادی ندارد.

·        حکیم تیزهوش به سبب سطح توسعه نازل علم و فن هنوز نمی تواند اطلاعی داشته باشد.

·        حرکت و یا پویش مورد نظر حکیم به ساده ترین فرم حرکت، یعنی حرکت مکانیکی محدود می ماند.

·        چون بر خلاف پندار او، رویش و رشد نباتات نیز نوعی حرکت است.

·        حرکتی بمراتب بغرنج تر و متعالی تر از حرکت مکانیکی (تغییر مکان صرف، جا به جائی صرف) است.

·        رویش و رشد نباتات ترکیبی از انواع مختلف حرکات است.

·        یکی از آنها حرکت بیولوژیکی است.

2

·        حرکت بیولوژیکی ضمنا حاوی حرکت مکانیکی هم است.

·        هم ریشه نباتات در حرکت مکانیکی است و هم گرده ها و هسته ها و غیره آنها به صدها فرسنگ دورتر مهاجرت می کنند تا نوع خود را توسعه دهند و تکثیر کنند.

3

·        تولید میوه خود یکی از استراتژی های تکثیر و توسعه نوع نباتات است.

·        حیوانات پس از خوردن میوه، هسته آن را دفع می کنند.

·        نباتات به این روند و روال آگاه اند.

·        چون بدین ترتیب، هسته میوه ها در جای مناسبی رشد می کند و درختی سرمی کشد و تکثیر نوع، جامه عمل می پوشد.

4

·        نباتات را نباید دستکم گرفت.

·        نباتات زرادخانه ای از تسلیحات تاکتیکی و استراتژیکی دارند.

·        هم طعم و رنگ و عطر  و بوی میوه ها دلیل حساب شده دارند و هم تلخی و حتی زهرآگینی هسته های میوه ها.

·        نباتات بدین طریق، فقط خوردن خود میوه ها را مجاز می دارند و نه خوردن هسته ها را.

·        زیاده روی در خوردن هسته مثلا بادام می تواند دستگاه گوارش جانوران را مختل سازد.

·        هسته ی نوعی از بادام به عنوان مثال، حاوی مهلک ترین سم است.

·        این همان سم موسوم به سیانوراست که خیلی ها آن را برای کشتن انسان و موش و غیره و حتی برای خودکشی مورد استفاده قرار می دهند.

·        ثقیل الهضم بودن خیلی از دانه ها و هسته ها و حبوبات نیز احتمالا به همین دلیل استراتژیکی نباتات است تا جانوری که می خورد، از کرده خود پشیمان شود.

·        ما با فرم هائی از «شعور» در نباتات و جانوران و حتی قارچ ها، باکتری ها و میکروب ها سر و کار داریم.

ادامه دارد.