سیری در جهان بینی حکیم ابوالقاسم فردوسی (8)

شاهنامه

بخش دوم

ستایش خرد

تحلیلی از شین میم شین

·        کنون ای خردمند، وصف خرد

·        بدین جایگه، گفتن اندرخورد

·        کنون تا چه داری، بیار از خرد

·         که گوش نیوشنده ز او بر خورد

·        خرد بهتر از هر چه ایزد بداد

·        ستایش خرد را، به از راه داد

·        خرد، رهنمای و خرد، دلگشای

·        خرد دست گیرد، به هر دو سرای

·        از او شادمانی وز اویت (و از او تو را)  غمی است

·        وز اویت فزونی وز اویت کمی است

·        خرد تیره و مرد، روشن روان

·        نباشد همی شادمان، یک زمان

·        چه گفت آن خردمند مرد خرد

·        که دانا ز گفتار از بر خورد

·        کسی کاو، خرد را ندارد ز پیش

·        دلش گردد از کرده‌ ی خویش، ریش

·        هشیوار، دیوانه خواند ورا

·        همان خویش، بیگانه داند ورا

·        از اویی به هر دو سرای ارجمند

·        گسسته خرد، پای دارد به بند

·        خرد چشم جان است، چون بنگری

·         تو بی ‌چشم ـ شادان ـ جهان نسپری

·        نخست آفرینش، خرد را شناس

·        نگهبان جان است،  آن و سه پاس

·        سه پاس تو ، چشم است و گوش و زبان

·        کز این سه رسد، نیک و بد بی‌ گمان

·        خرد را و جان را که یارد ستود

·         و گر من ستایم، که یارد شنود

·        حکیما، چو کس نیست، گفتن چه سود

·        از این پس، بگو کافرینش چه بود

·        تویی کرده‌ ی کردگار جهان

·         ببینی همی آشکار و نهان

·         به گفتار دانندگان، راه جوی

·        به گیتی بپوی و به هر کس بگوی:

·        «ز هر دانشی چون سخن بشنوی

·        از آموختن یک زمان نغنوی

·        چو دیدار یابی به شاخ سخن

·        بدانی که دانش نیاید به بن»

ادامه دارد.