قرآن کریم از دیدی دیگر (سوره الأعراف ) (۵۰۰)

        

   

ویرایش و تحلیل

از

فریدون ابراهیمی

﴿وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا ۚ إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ﴾
[ الأعراف: ۵۶]

در زمين آنگاه كه به صلاح آمده است فساد مكنيد. 

و خدا را از روى بيم و اميد بخوانيد.

 و رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است.

 

کریم

در جمله اول این آیه،

 نهی از ارتکاب فساد می کند.

ولی معلوم نیست که منظور او از «آنگاه که به صلاح آمده است»، چیست.

 

کریم

در جمله دوم این آیه،

 رابطه بشر با خدا را رابطه ای مبتنی بر دیالک تیک بیم و امید می خواهد.

بدین طریق

از ماهیت طبقاتی خدا پرده برمی افتد:

بشریت به درجه بندگان ننزل داده می شود و خدا به مقام ارباب برده دار.

 

چون فقط رابطه برده با برده دار است که نه رابطه ای مبتنی بر برابری، بلکه رابطه ای مبتنی بر بیم و امید است.

توده برده باید از خدا هم بیم داشته باشد و هم به رحمت الهی امیدوار باشد.

خدا هم در سنت خوانین و سلاطین وحشناک 

بسته به میل و هوس خویش

هم گردن بندگان را بزند و هم خلعت شان ببخشد.

کریم

در جمله آخر این آیه،

بی اعتنا به دعوت به بیم و امید، وعده رحمت الهی به نیکوکاران را می دهد

و

منظورش از نیکوکاران، بندگان مطیع و گوش به فرمان است و بس.

﴿وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَنزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ ۚ كَذَٰلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ﴾
[ الأعراف: ۵۷]

و اوست كه پيشاپيش رحمت خود بادها را به بشارت مى‌فرستد. 

چون بادها ابرهاى گرانبار را بردارند، 

ما آن را به سرزمينهاى مرده روان سازيم و از آن باران مى‌فرستيم و به باران هر گونه ثمره‌اى را مى‌رويانيم. مردگان را نيز اينچنين زنده مى‌گردانيم 

شايد پند گيريد.

 

کریم

در این آیه،

برای اثبات دگم احیای اموات در روز قیامت، دلیلی از احیای طبیعت می آورد:

خدا باد را و بادها ابرها را و ابرها باران ها را و باران ها رویش نباتات را و نباتات مایحتاج  نباتی بشر و جانور را فراهم می آورند.

 

کریم

در جمله آخر این آیه، انتظار دارد که بشر از دیالک تیک احیای طبیعت و احیای بشریت پند بگیرد.

روی مفهوم پند در قاموس کریم باید کار کرد.

ظاهرا

منظور کریم از پند در این آیه، تأمل روی استدلال الهی و ایمان آوردن به احیای اموات به اراده الهی است.

ادامه دارد.