فلسفه ارزشی (1)

پروفسور دکتر ولفگانگ ایش هورن  
برگردان شین میم شین

·        فلسفه ارزشی عنوانی است برای گرایشات فلسفی پهناور در فلسفه بورژوائی در اواخر قرن نوزدهم و در قرن بیستم و قبل از همه، در آلمان.

·        فلسفه ارزشی برای پاسخ به همه مسائل زندگی انسانی، جهان بینی، فرهنگ و اخلاق از «ارزش ها» شروع به حرکت می کند.

·        ارزش ها در فلسفه ارزشی، به مثابه قوای ایده ای نوع معین تلقی می شوند که برای تفکر و موضعگیری انسانی «اعتبار کسب می کنند» و انسان ها ـ چه بسا ـ به آنها «بستگی» عاطفی ـ احساسی پیدا می کنند.

I

ارزش ها از نقطه نظر فلسفه ارزشی

1

·        ارزش ها به مثابه آفریده های خدا تفسیر می شوند.

2

ماکس شلر (1874 ـ 1928)

فیلسوف آلمانی

مؤلف آثاری در زمینه اتیک، فنومنولوژی و آنتروپولوژی فلسفی

ملقب به «اولین مرد جنت فلسفه»

هایدگر ضمن تأیید لقب او، اعلام کرده که همه فلاسفه قرن بیستم از آبشخور ماکس شلر سیراب گشته اند و او را قوی ترین قدرت فلسفی در آلمان مدرن، اروپای معاصر و فلسفه معاصر نامیده است.

در سال 1954 کارول وژتیلا و بعدها پاپ ژان پل دوم تز دکترای او را توسعه عنوان «ارزیابی امکان تشکیل اتیک مسیحی بر پایه سیستم ماکس شلر» مورد مدافعه قرار دادند.

·        ارزش ها به مثابه «ماهیات»   (ماهیت های) ماورای تاریخی ایدئال تلقی می شوند که خطه مستقلی را در خودبائی و تغییر ناپذیری تشکیل می دهند:

·        لوتسه، ریکرت، شلر، هارتمن.

3

 جان ده وی (1859 ـ 1952)

فیلسوف و پداگوگ آمریکائی

از سردمداران پراگماتیسم و انسترومنتالیسم

·        ارزش ها بمثابه بیانگر هنجارگزاری های سوبژکتیف، شعف سوبژکتیف، رضایت خاطر و منافع سوبژکتیف و یا احساس تصاحب تلقی می شوند:

·        ارنفلز، مولر ـ فراینفلز، ده وی، راینر و غیره.

·        در گرایشات فلسفه ارزشی یاد شده، انواع مختلف تئوری های ایدئالیستی ـ ارتجاعی فلسفه بورژوائی قرن 19 و 20 مؤثر بوده اند و همچنان و هنوز مؤثرند.

ادامه دارد