ویرایش و تحلیل
از
ربابه نون
۱
اگر خامه تیشه است و خط نقر در سنگ
بر اوراق کوه و کمر دوست دارم
بر اوراق کوه و کمر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
اگر قلم،
تیشه
باشد
و
خط،
کنده کاری در سنگ
(کتیبه)
و
صخره های کوه،
ورق
باشند،
علیرغم آن
دوست می دارم.
۲
و گر ضبط دفتر ز مشکین مرکب
نئین خامه، یا کلک پر دوست دارم
نئین خامه، یا کلک پر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
و اگر دفتر با قلم نی و یا کلک پر با جوهر سیاه نوشته شده باشد،
باز هم دوست دارم.
۳
گمان‌های تو چون یقین می‌ستایم
عیان‌های تو چون خبر دوست دارم
عیان‌های تو چون خبر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
ای سرزمین کهن
من
حدسیات تو
را
بسان یقین
مورد ستایش قرار می دهم
و
مرئیات تو
را
بسان روایات
دوست دارم.
در این بیت شعر اخوان
سوبژکتیویسم ایراسیونالیستی (خردستیز)
نمایندگی می شود.
در
قاموس اخوان
بسته به سوبژکت
ماهیت و هویت چیزها
تعیین می شود
و
نه
بسته به عینیت شان:
بدین طریق
گمان
به
مقام یقین
ارتقا می یابد
و
عینیات
به
مقام ذهنیات
اگر متعلق به بوم و بر کهن باشند.
ما
در
این بیت شعر اخوان
با
ایدئالیزاسیون (تجلیل) ایراسیونالیستی بوم و بر کهن
سر و کار پیدا می کنیم.
از این شعر اخوان
بوی گند ایرئالسم (واقعیت ستیزی) و ایراسیونالیسم (خردستیزی)
به
مشام می رسد.
۴
به جان، پاک پیغمبر باستانت
که پیری است روشن نگر دوست دارم
که پیری است روشن نگر دوست دارم
سه نیکش بهین رهنمای جهان است
مفیدی چنین مختصر دوست دارم
مفیدی چنین مختصر دوست دارم
ابرمرد ایرانیی راهبر بود
من ایرانی راهبر دوست دارم
من ایرانی راهبر دوست دارم
نه كشت و نه دستور كشتن به كس داد
ازينروش هم معتبر دوست دارم
ازينروش هم معتبر دوست دارم
من آن راستين پير را گر چه رفته است
از افسانه آن سوي تر دوست دارم
از افسانه آن سوي تر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
ای سرزمین کهن
پیامبر قدیمی پاکت
را
که
پیر روشن بینی بود،
به
اندازه جانم
دوست دارم.
سه رهنمود مبتنی بر نیکی
اش
را
که
ضمن اختصار، مفیدند،
دوست دارم.
او
ابرمرد ایرانی راهبری بود
من
دوستدار هر ایرانی راهبرم.
او
نه
کشت
و
نه
دستور کشتن به کسی داد.
به
همین دلیل
من
او
را
مرجع عبرت (سرمشق) می دانم و دوست می دارم.
من
آن
پیر صادق
را
که
از
سرحدات افسانه
فراتر رفته است،
دوست می دارم.
این بند شعر اخوان
در
وصف ستایش آمیزی از زرتشت است.
۵
سه نیکش بهین رهنمای جهان است
مفیدی چنین مختصر دوست دارم
مفیدی چنین مختصر دوست دارم
منظور اخوان از سه نیک زرتشت،
پندار نیک
گفتار نیک
کردار نیک
است.
این رهنمود سه گانه زرتشت،
رهنمود فلسفی جامعی است.
معنی تحت اللفظی این رهنمود سه گانه،
نیک اندیشی
نیک گویی
و
نیک (نیکو) کاری
است.
محتوای مفهومی این رهنمود زرتشت،
دیالک تیک تئوری و پراتیک
(هگل، مارکس و انگلس)
است:
زرتشت
مفهوم فلسفی و معرفتی ـ نظر تئوری
را
به
شکل اندیشه و سخن (پندار و گفتار)
بسط می دهد
و
مفهوم بسیار بسیار مهم پراتیک
را
به
شکل کردار.
اگر این شاهکار نیست،
چیست؟
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر