ویرایش و تحلیل
از
ربابه نون
۱
ز پوچ جهان هیچ اگر دوست دارم
تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم
تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم
تو را ای کهن پیر جاوید برنا
تو را دوست دارم، اگر دوست دارم
تو را دوست دارم، اگر دوست دارم
تو را ای گرانمایه، دیرینه ایران
تو را ای گرامی گهر دوست دارم
تو را ای گرامی گهر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
جهان
پوچ
است.
اگر چیزی در این جهان پوچ، دوست داشتنی باشد،
بوم و بر باستانی
است
که
گوهری گرامی
است.
در
این بند از شعر بلند اخوان
جهان بینی او
تبیین
می یابد.
جهان بینی ئی
که
جهان بینی
نیست.
چرا و به چه دلیل؟
برای اینکه
جهان بینی
با
نحوه حل مسئله اساسی فلسفه
تعیین می شود:
مسئله اساسی فلسفه
این است
که
آیا ماده بر روح (وجود بر شعور) مقدم است و یا برعکس؟
اگر
کسی
ماده را بر روح
و
یا
وجود را بر شعور
مقدم بداند،
او
دارای جهان بینی ماتریالیستی است
و
بر عکس این
دارای جهان بینی ایدئالیستی است.
اخوان
اما
در بیت اول این شعر
هم
بر
ماده
(وجود)
فاتحه می خواند
و
هم
بر
روح
(شعور)
یعنی
ضمنا
بر
مسئله اساسی فلسفه
فاتحه می خواند.
در
نتیجه
اخوان
فاقد جهان بینی
است.
یعنی
به
نیهلیسم جهان بینی
(نیهلیسم فلسفی)
رسیده است.
۲
ز پوچ جهان هیچ اگر دوست دارم
تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم
تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم
طرفه
این است که اخوان علیرغم انکار واقعیت و عینیت جهان
وجود بوم و بر خیلی خیلی قدیم
را
استثنائا
مجاز می دارد.
بدین طریق
جهان
هم می کشد
و
در
بوم و بر باستانی اخوان
خلاصه می شود.
بوم و بری
که
اخوان
عاشق سینه چاک آن است.
اما
منظور اخوان
و
سطل ننه ات طلب ها
از
این بوم و بر
چیست؟
طبیعت بی جان؟
سنگ و صخره، بر و بیابان، دشت و کوه، جنگل و دریا؟
۳
تو را ای کهن زاد بوم بزرگان
بزرگ آفرین نامور دوست دارم
بزرگ آفرین نامور دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
تو
را
ای زادگاه بزرگان
که
بزرگ آفرین نامداری هستی
دوست دارم.
بوم و بر اخوان
زادگاه و آفریننده ی بزرگان
است.
یعنی
دیالک تیکی از زایشگاه و زائو
ست.
جل الخالق!
عجب بوم و بری
بعضی ها
دارند.
این مزخرفات اخوان
نشانه خریت و خردستیزی آشکار او ست.
یعنی
شرم انگیزند.
۳
هنروار اندیشه‌ات رخشد و من
هم اندیشه‌ات، هم هنر دوست دارم
هم اندیشه‌ات، هم هنر دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
اندیشه هنروار بوم و بر
در
درخشش
است.
من
هم دوستدار اندیشه ام و هم دوستدار هنر.
اخوان
به
هنگام سرودن این مزخرفات
مست بوده است.
چون
بوم و بر
اگر هم خیلی خیلی کهنه و کپک زده و قدیمی باشد،
صاحب اندیشه
که
نمی تواند باشد.
ضمنا
من ـ زور اخوان
از
اندیشه هنرمانند
چیست؟
بوم و بر باستانی
در
تخیل اخوان
در
این بیت شعر
هیئت پیر مرد متفکری
را
به
خود
می گیرد.
پیرمرد متفکری که هم زادگاه بزرگان است و هم زاینده بزرگان.
وقتی
عقل
در بین نباشد،
همه چیز امکان پذیر می گردد.
۴
اگر قول افسانه، یا متن تاریخ
وگر نقد و نقل سیر (سیرت ها) دوست دارم
وگر نقد و نقل سیر (سیرت ها) دوست دارم
معنی تحت اللفظی:
برای من فرق نمی کند
که
بوم و بر
افسانه ای، روایت تاریخی ئی و یا نقل و نقد سیرت ها
باشد.
هر چه باشد
من
دوستش
دارم.
اخوان مست و مدهوش
در این بیت شعر
تعریف به کلی دیگری از مرز و بوم کذایی
ارائه می دهد:
بوم و بر
هم
سلب ناتورالیته (طبیعیت)
می شود
و
هم
سلب سوسیالیته و هومانیته (اجتماعیت و آدمیت) می شود
تا
ایدئالیته
(فکریت)
کسب کند.
تا
افسانه و روایت تاریخی و نقل و نقد سیر
گردد.
سؤال
فقط
این
است
که
چرا
احدی
این زباله های ایرئال و ایراسیونال (ضد واقعی و ضد عقلی)
را
نقد نکرده است؟
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر