توضیح مکاتب مهم مربوط به «تئوری شناخت» (11)

آرامگاه فیلسوف سرخ ـ مانفرد بور (1927 ـ 2008)

فیلسوف و مورخ فلسفه
رئیس انستیتوی مرکزی در آکادمی علوم آلمان دموکراتیک
از برجسته ترین نمایندگان مارکسیسم ـ لنینیسم
از مدافعان مارکسیسم ـ لنینیسم در قبال جریانان جدید تحت نام مارکسیسم (مثلا «فلسفه امید» ارنست بلوخ)
اثر معروف او:
«در زمنیه انتقاد از ایدئولوژی بورژوائی»
آثار:
گذار از فیشته به هگل (1965)
عظمت و محدودیت فلسفه کانت (1974)
عقل ـ انسان ـ تاریخ (1977)
تاریخ معقول (1986)
مداخلات، موضعگیری ها، اظهارات راجع به فونکسیون اجتماعی فلسفه و علم (1987)
اروپا و وضع معنوی زمان (میراث معنوی اروپا) (2000)

پروفسور دکتر مانفرد بور
نومینالیسم (2)
برگردان شین میم شین

I
موضع نومینالیسم نسبت به مسئله مفاهیم عام (یونیورسال ها)

• موضع نومینالیستی نسبت به مسئله مفاهیم عام بشرح زیر فرمولبندی می شود:

الف

• عام وجود واقعی ندارد.

ب

• فقط منفرد و چیزهای منحصر به فرد وجود دارند.

ت

• مفاهیم عام عبارتند از نام های صرف (اسامی جمع صرف) برای چیزهای مشخص و در نتیجه ی عمل منطقی انتزاع از این چیزهای مشخص بوجود آمده اند.

1
موضعگیری اول راجع به مفاهیم عام
موضعگیری روسلین

یوهانس روسلین (1050 ـ 1124)
فیلسوف، تئولوگ
معلم ابلارد
نماینده سرسخت نومینالیسم

• بنظر روسلین، مفاهیم عام فقط نام هائی به معنای واژه های مصطلح اند و فاقد معنی اند.

2
موضعگیری دوم راجع به مفاهیم عام
موضعگیری اوکهام

ویلهلم اوکهام (1285 ـ 1348)

فیلسوف انگلیسی نامدار قرون وسطی
تئولوگ، نویسنده سیاسی ـ مذهبی در اسکولاستیک واپسین
نماینده اصلی نومینالیسم
موضوعات آثار او:
منطق، فلسفه طبیعت، تئوری شناخت، تئوری علوم، متافیزیک، اتیک، فلسفه سیاسی

• بنظر اوکهام، مفاهیم عام عبارتند از طرح ها، اصطلاحات، علائم و مضامین معینی که در تفکر به جای چیزهای مشخص بکار می روند و تفکر انسانی بکمک آنها چیزهای مشخص را نامگذاری می کند و مشخص می سازد.

• علاوه بر این دو موضعگیری، موضعگیری های نومینالیستی دیگری نیز نسبت به مسئله مفاهیم عام وجود داشته اند که در این و یا آن نکته به روسلین و یا به اوکهام نزدیک و یا دور بوده اند.

• اما ماهیت نومینالیسم را انواع مختلف پاسخ نومینالیستی به مسئله مفاهیم عام تشکیل نمی دهند.
• آنها علیرغم محتوای چه بسا تیزهوشانه شان، برای توسعه تفکر فلسفی از اهمیت اندکی برخوردار بوده اند.

ادامه دارد