۱۳۹۵ آذر ۱۸, پنجشنبه

علیت (10)


پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان
شین میم شین

IX
اصل علیت در
فلسفه مارکسیستی ـ لنینیستی
ادامه

25
·        خصلت عینی علیت را پراتیک انسانی تأیید و اثبات می کند.

26
·        به قول کلاسیک های مارکسیسم:

الف
·        «ما نه فقط در می یابیم که هر حرکت معینی حرکت دیگری را به دنبال می آورد، بلکه همچنین در می یابیم که هر حرکت معینی می تواند سبب حرکت معین دیگری شود، اگر شرایط مشابه با شرایط  موجود در طبیعت فراهم آیند.

ب
·        به عبارت دیگر ما می توانیم حرکات دیگری را بوجود آوریم که حتی در طبیعت اصلا وجود نداشته اند.
·         حداقل به این فرم و صورت وجود نداشته اند.
·        (مثلا صنعت)

پ
·        و ما می توانیم به این حرکات سمت و سوی معینی بدهیم.

ت
·        چنین است که با عمل انسان ها، علیت خود را به اثبات می رساند:
·        هر حرکتی علت حرکت دیگری است و عمل انسانی علیت را به محک آزمایش می زند.»
·        (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 20 ، ص 497)

27
·        تأیید جامع فرضیه های علمی نیز که همواره با پیش بینی  های علمی همراهند، خود تأییدی بر اصل علیت است.

28
·        زیرا پیش بینی  های علمی بر اساس پیش شرط قرار دادن روابط علی امکان پذیر می گردند.

29
·        کشف و تعمیم علمی روابط علی پیش شرط مهمی است، برای شناخت قوانین طبیعت و جامعه و برای استفاده آگاهانه و  برنامه ریزی شده از آنها.

30
·        با رشد علوم و گسترش تولید، پیوندهای علی دقیقتر و کاملتر انعکاس می یابند.

31
·        میزان تعیین دقیق پیوندهای علی به درجه رشد علوم منفرد مربوطه وابسته است.

32
·        مسئله ی شناخت دقیق پیوندهای علی را نباید با مسئله وجود عینی و واقعی آنها عوضی گرفت. 

33
·        و لذا اگر برای پدیده های معینی که فیزیک کوانتومی مطرح کرده، هنوز پیوند علی، یافت نشده و به عبارت دیگر، تصور دترمینیسم مکانیکی رایج از علیت را نمی توان در مورد آنها صادق دانست و در مورد برخی از پدیده های دیگر باید به قوانین علم آمار بسنده کرد، نباید این نتیجه اشتباه آمیز را گرفت که حوادث میکرو کیهانی تابع اصل علیت نیستند و الکترون از آزادی اراده برخوردار است و غیره.

·        مراجعه کنید به احتمالات، دوئالیسم ذره ای ـ موجی، رابطه نا دقیق، ایندترمینیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر