۱۳۹۲ مهر ۸, دوشنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (36)

فصل دوم 
مبارزه بر سر فلسفه و «نا فلسفه»
پروفسور دکتر اندراس گدو
برگردان شین میم شین 

بخش چهارم 
«نا فلسفه» در مبارزه بر ضد فلسفه 
ادامه



25



·        «غیر فلسفه» و «هیچدانی» ئی که یاکوبی در لفافه آنها، آموزش علم فیشته را می کوبد، بر برسمیت شناسی وارونه ی جمله ای مبتنی است که منتسب به گوت هلد افرائیم لسینگ است:
·        «فلسفه دیگری غیر از فلسفه اسپینوزا وجود ندارد.»
·        (یاکوبی، «آثار یاکوبی»، جلد 4، فصل 1، ص 55، 1819)

 گوت هلد افرائیم لسینگ (1729 ـ 1781) 
نویسنده و شاعر برجسته روشنگری آلمان
·        (یاکوبی این جمله لسینگ را وارونه می کند:
·        «غلط تر از فلسفه اسپینوزا (کاوزا سوئی)، فلسفه ای وجود ندارد.» مترجم)  
   
26

·        یاکوبی اینجا ـ بمراتب بیشتر و قطعی تر از کانت و فیشته و شلینگ و هگل ـ به جایگاه مرکزی تضاد میان ماتریالیسم و ایدئالیسم در فلسفه آگاه بوده است.

27

·        یاکوبی از موضع فلسفه عقیدتی خود حدس می زد که اصل اعتبار عام و علمیت در فلسفه ایدئالیستی فیشته و هگل و دیالک تیک خرد مطلق در فلسفه آندو آبستن امکان و خطر تبدیل ایدئالیسم به ماتریالیسم است.

28

·        یاکوبی با پرچم برسمیت شناسی «هستی زنده»، ماهیت آن، اصل حیات، منبع درونی فهم و اراده بر ضد کانت و فیشته وارد صحنه می شود و آندو را به دلیل برسمیت شناسی لیاقت  دست یابی انسان به «دانش بی واسطه» و شناخت احساس و عقیده مورد سرزنش قرار می دهد.  

29

·        یاکوبی «پیوند درونی میان فیزیک و متافیزیک» را که ماتریالیست ها مطرح کرده بودند، تخریب می کند و به جای آن، سرسپردگی فلسفه (عقیدتی) به مذهب را اعلام می دارد.  

30

·        یاکوبی بر آن بوده که قبل از احساس و ایمان و دانش بی واسطه و بویژه قبل از همه تئوری های علمی و سیستم های فلسفی، ناظر و قاضی درونی قرار دارد که همه آنها را تحت نظارت خود دارد.
·        (یاکوبی، «آثار یاکوبی»، جلد 2، فصل 1، ص 111، 1815)

31
·        به شعارهای شنیدنی یاکوبی توجه باید کرد:

الف


·        «علم هیچدانی در شناخت این مسئله است که تمامی دانش بشری ناقص است و باید ناقص بماند.»



ب

·        «علم هیچدانی، هیچدانی داننده است!»



ت

·        «بهتر آن است که از این ناقص دست برداریم.

·        برای اینکه تنها و تنها عقیده و ایمان است که رهگشا ست.

·        عقیده و ایمانی که بکمک وحی متکی بر عقل، نصیب بشر شده است.»
·        (یاکوبی، «آثار یاکوبی»، جلد 4، بخش 1، ص 14)

32

·        یاکوبی در اینجا ضمن توصیه صرفنظر از تئوری فلسفی و علمیت آن، فلسفه ی «نا فلسفی» ئی را بر تخت می نشاند که از طرق علمی قابل شناخت نیست.
·        اما بنظر یاکوبی همین فلسفه ی «نا فلسفی» قادر به ارزیابی و سنجش همه علوم است.

پایان 
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر