آنالوژی (قیاس) (1)

پروفسور گئورگ کلاوس

برگردان شین میم شین

·        آنالوژی (قیاس)  به معنی تحت اللفظی به شرح زیر است:

الف

·        رابطه درست

ب

·        انطباق

ت

·        همترازی که اغلب با مفهوم تشابه یکی گرفته می شود.

پ

·        انطباق دو یا چند ابژکت بلحاظ داشتن خواص معینی .

·        مثلا  بلحاظ ساختار، فونکسیون و غیره.

1

·        آنالوژی ها (قیاس ها)  حاوی درجات مختلف اند و در درجه معینی می توانند به هویت (یکسانی)  بدل شوند.

·        مراجعه کنید به هویت  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

2

·        کشف آنالوژی ها اولین مرحله شناخت قوانین طبیعت و جامعه است.

3

 امپدوکلس  (495 ـ 435 ق. م.)

از فلاسفه پیشاسقراطی

سیاستمدار، خطیب و شاعر

·        از این رو ست که در فلسفه و علوم آغازین یونان جستجوی آگاهانه آنالوژی ها (مثلا توسط امپدوکلس) روش مهمی برای کشف مجهولات بکمک پیوندهای معلوم محسوب می شد. 

4

·        بعدها ارسطو ـ در رابطه با بنیانگذاری زیست شناسی علمی ـ با استفاده از آنالوژی ها  (مثلا تشابه آلت تناسلی جانوران و غیره) به طبقه بندی جانوران اقدام  می کند.

5

·        اما از آنجا که در یونان باستان سمتگیری اصلی به بررسی عام و متد استقرا اختصاص می یابد، کار با آنالوژی بمثابه واقعیت امر و آنالوژی سازی بمثابه متد در نطفه خفه می شود.

6

·        در قرون وسطی در بحث راجع به متد و یا اسلوب، به آنالوژی، میدان وسیعی اختصاص داده می شود و دو فرم اصلی آنالوژی بویژه مورد بررسی قرار می گیرند:

الف

·        آنالوژی ابلاغی

ب

·        آنالوژی تناسب

7

·       در آنالوژی ابلاغی، رابطه « xآنالوگ (y) است» وجود ندارد.

·        چون این آنالوژی متقارن  نیست.

8

·        آنچه آنالوژی  x   با (y) را تشکیل می دهد، از کلیت (x) به کلیت (y) ابلاغ می شود.

9

·        اما این ابلاغ و اعطای خواص آنالوگ بوسیله x  به (y)، هیچ رابطه آنالوژیکی را مجاز نمی دارد.

10

·        اسکولاستیک در آنالوژی ابلاغی، میان دو نوع زیر از آنالوژی تفاوت قایل می شود:

الف

·        آنالوژی ابلاغی داخلی

ب

·        آنالوژی ابلاغی خارجی

11

·        این تقسیم بندی وابسته به نام آنالوژی ئی است که x   به (y) اعطا می کند و یا آنچه که بوسیله این نام مشخص می شود:

الف

·        مثال برای آنالوژی ابلاغی داخلی را تئولوژی رابطه اساسی میان خدا و انسان می داند:

·        خدا خیر «درخود» است و انسان، یعنی  x   تنها در وابستگی به خدا می تواند خیر باشد.

ب

·        مثال برای آنالوژی ابلاغی خارجی، صفت «پلید» است.

·        پلید مشخصه ای است که به چیزهای عینی ـ واقعی تعلق دارد.

·        ما ازاندیشه های پلید و یا احساس های پلید هم صحبت می کنیم که در رابطه شان با چیزهای پلید، پلید نامیده می شوند.

·        x یعنی چیز پلید، اگرچه نام خود را به آنچه که ما اندیشه پلید می نامیم، منتقل می کند، اما خود محتوای پلیدی را تشکیل می دهد.

ادامه دارد.