۱۳۹۲ مهر ۱, دوشنبه

تئوری هنر (15)


پروفسور دکتر ویلهلم گیروس
برگردان شین میم شین
   
·         هگل هنرها را به مثابه جامه ی چیز واره پوشاندن به قوای ماهوی بشری تلقی می کند.
·        (در آثار هنری قوای ماهوی بشری شیئیت می یابند. مترجم)  

1

·        و لذا هنرها به مثابه بشری سازی جهان تلقی می شوند.
·        (جهان در آثار هنری، بشری می شود، هومانیزه می شود. مترجم) 
    
2

·        هگل اما در شرایطی قرار نداشت که هنر را بخشی از توان مولد و خلاق جامعه محسوب دارد و بنیان واقعی هنرها را در نیروهای مولده مادی جامعه بداند.

3

·        هگل در آموزش خود راجع به احساسات (پاتوس) که با طرح هلنی در رابطه بوده، ماهیت هنر را به مثابه شرکت در امر خدمت به «قدرت های» تاریخی ـ جهانی می داند.

4

 فریدریش هولدرلین (1770 ـ 1843) 
شاعر معروف آلمانی
او در جوار کلاسیسیسم و رومانتیسیسم جمهوری وایمار، جای خاص خود را دارد.

·        هگل ـ بسان گوته، شیللر، هولدرلین، ژان پاول و هاینه ـ هنرستیزی جامعه بورژوائی را مورد انتقاد قرار می دهد:
·        بنظر هگل، جامعه بورژوائی شخصیت انسانی انسان ها را شقه شقه می کند و احساسات تاریخی ـ جهانی انسان ها را در نثر (نوشته خالی از احساس و عشق و عاطفه) پول در آوردن خفه می سازد.  

ژان پاول (یوهان پاول فریدریش ریشتر) (1763 ـ 1825) 
نویسنده آلمانی
بلحاظ ادبی در میانه کلاسیسیسم و رومانتیسیسم قرار داشته است.
دلیل تغییر نام او علاقه شدید ش به ژان ژاک روسو بوده است.

5

·        هگل این جریان را به غلط، دلیلی بر صحت تز خود مبنی بر اضمحلال هنر تلقی می کند.

6

·        او بدین طریق، مرحله نسبتا کوتاهی از توسعه تاریخی (جامعه سرمایه داری) را مطلق می کند.  

کانت

 ایمانوئل کانت (1724 ـ 1804)
برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک آلمان
اثر او تحت عنوان «نقد خرد محض» نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می شود.
کانت در زمینه های زیر دورنمای فراگیر نوینی به روی فلسفه گشوده است:
اتیک (انتقاد از عقل عملی)
استه تیک (انتقاد از قوه قضاوت)
فلسفه مذهب
فلسفه حقوق
فلسفه تاریخ

·        اگر عمارت فکری نبوغ آمیز هگل را در مد نظر داشته باشیم، اظهارات کانت راجع به تئوری هنر رنگ می بازند و اصلا بنظر نمی آیند.
1

·        خدمات کانت در رابطه با تئوری هنر، عمدتا فقط به عرصه مسائل مقدماتی مربوط به ارزیابی استه تیکی عام محدود می شوند.
2

·        اما باید ارج فراوان بدان نهاد که کانت ـ بسان گوته ـ در رابطه با خلاقیت هنری، به توان و لیاقت «پیش اندیشی» (پیشگوئی) هنرمند، اهمیت تعیین کننده ای قائل می شود.   

3
 جنبش ادبی و جنبش جوانان موسوم به «هجوم و فشار»
(1767 ـ 1785) 
نام اثری از فریدریش ماکسیمیلیان کلینگر
شاعر آلمانی
بر ضد مواضع خردگرایانه روشنگری آلمان و به طرفداری از احساسات طبیعی، آزادی
بر ضد اشرافیت خودکامه
حیات حرفه ای بورژوائی و اخلاق بورژوائی
سنن فرتوت در هنر و ادبیات
این جنبش ادبی را به دلیل تجلیل از «نوابغ اصیل» به مثابه «سرمشق اولیه انسان و هنرمند متعالی»، «دوره نبوغ» نیز می نامند.  

·        تئوری نبوغ کانت اما بر عکس، چیزی جز تعمیم خشک ایده های «هجوم و فشار» نبوده است.

تئوری های هنری  رومانتیسیسم

·        تئوری های هنر به اصطلاح رومانتیسیسم، یکپارچه نبوده اند.

1



·        در فرانسه بخشا تحت رهبری استاندال، تئوری های هنری فوق العاده پیشرفته و رئالیستی در مقابل دگماتیسم هنجاری قرن هفدهم بطرز مهاجمی سینه سپر می کنند و شکسپیر و گوته را به رخ آن می کشند.

2

·        قضیه برای روس ها و ملل اسلاو دیگر که در راه نوسازی ملی خویش مبارزه می کنند، نیز از همین قرار بوده است:

الف
·        در لهستان، میشی یویچ

ب
·        در فرهنگ چکوسلواکی، چلاکوفسکی و کولر

ت
·        در صربستان و کروئات، میلوتینوویچ و غیره

3
·        همه اینها با گوته در ارتباط بوده اند.


ادامه دارد.
 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر