آنالیز (تجزیه و تحلیل) (3)
پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان شین میم شین
V
نیوتون
اسحاق نیوتون (1642 ـ 1727)
فیزیکدان، ریاضی
دان، ستاره شناس، کیمیاگر، فیلسوف و کارمند دولتی
سرگردان میان
تئولوژی طبیعی، علوم طبیعی و فلسفه
·
به همان
سان هم برای نیوتون که متد آنالیزی و متد سنتزی
را بدون واسطه ای با متد استنتاجی و یا استقرائی پیوند می دهد، جدا از یکدیگر می
مانند.
·
مراجعه
کنید به استنتاج، استقراء در تارنمای دایرة
المعارف روشنگری
1
·
در آنالیز بکمک مشاهده و آزمایش، از معلول ها، علت ها
نتیجه گرفته می شوند و از مرکب ها، ساده ها.
2
·
سنتز از
توضیح پدیده ها بکمک اصول عام تشکیل می یابد.
3
·
متد سنتزی
به اثبات معارف جدیدی می پردازد که متد آنالیزی بهمراه آورده است.
4
·
آنالیز از
نظر زمانی قبل از سنتز وجود داشه است.
VI
ایمانوئل کانت (1724
ـ 1804)
برجسته ترین نماینده
فلسفه کلاسیک آلمان
اثر او تحت
عنوان «انتقاد از عقل محض» نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می
شود.
کانت در زمینه
های زیر دورنمای فراگیر نوینی به روی فلسفه گشوده است:
اتیک (انتقاد از
عقل عملی)
استه تیک
(انتقاد از قوه قضاوت)
فلسفه مذهب
فلسفه حقوق
فلسفه تاریخ
·
جدا کردن
و در مقابل هم قرار دادن متافیزیکی آنالیز و سنتز با کانت هم بجای خود می ماند و
بصورت در مقابل هم قرار دادن منطق عام و منطق ترانسندنتال در می آید که یکی با کردوکار آنالیزی فهم مطابقت دارد و دیگری با کردوکار سنتیزی فهم:
الف
·
«از طریق آنالیز، تصورات
مختلف در قالب یک مفهوم ریخته می شوند (که حوزه عمل منطق عام است.)
ب
·
اما منطق
ترانسندنتال نه ریختن تصورات در قالب مفهوم، بلکه ریختن سنتز (ترکیب) صرف تصورات در
قالب مفهوم را می آموزد.»
·
(کانت، «ب 104»)
1
·
به نظر کانت آنالیز نمی تواند دانش جدیدی را پدید آورد.
2
·
برای
اینکه آنالیز فقط به تجزیه آنچه که هست، بسنده می کند، ولی هر دانشی تنها بمثابه
سنتز امکان پذیر می گردد.
3
·
ضمنا دلیل
سنتز را نه در خود ابژکت، بلکه در سوبژکت شناسنده است.
4
·
از این
رو، سنتز نیز اگرچه تنها فرم دانش است، ولی به معنی حقیقت عینی، به معنی دانش نسبت
به «چیزهای در خود» نیست.
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر