فرازهائی از «توسعه لومپنی در ایران معاصر» (1)

اثری از الفارو سیکوه ئیروز  
به قلم ن. ناظمی
سرچشمه:
مجله هفته

http://www.hafteh.de

بخش اول 
مؤلفه های پدیده ی توسعه ی لومپنی 
ویرایش از تارنمای دایرة المعارف روشنگری

·       بررسی اوضاع رو به رشد در ایران کنونی نشان می دهد که مردم به ویژه کارگران و دیگر زحمت کشان ایران زمانی می توانند به استقرار یک جامعه ی آزاد و آباد و مستقل نایل آیند که آنها بعد از خلع ید و گسست از مدار نظام جهانی سرمایه خود را از بلای توسعه ی لومپنی منبعث از حاکمیت سرمایه داری کمپرادوری رها سازند.

1

·        بدون تردید امروز ایران در جاده ی توسعه و رشد افتاده است ولی این پروسه ی رشد و توسعه چیزی به غیر از یک توسعه ی دم بریده و به قول آندره گونتر فرانگ یک توسعه لومپنی و ناموزون نیست.

2

·       فرانک واژه “توسعه لومپنی” را در دهه های ۶۰ و ۷۰ قرن بیستم به درستی و عمدتا در ارتباط با کشورهای آمریکای لاتین به کار برد. توسعه ی لومپنی در دهه های بعد در بحبوحه ی فاز نوین جهانی گرایی سرمایه (گسترش بازار آزاد نئولیبرالیسم) به شدت در دیگر کشورهای پیرامونی در بند (جنوب) رواج یافت.

3

·       امروز در ایران به عنوان یک نمونه ی بارز تشدید پروسه ی درماندگی اجتماعی ـ معیشتی مردم محصول مدل توسعه یی است که اصول مقرراتی آن از سوی مونوپولی های پنجگانه کشورهای امپریالیستی سه سره ی مرکز (شمال)  در طول شصت سال اخیر اعمال گشته اند.

4

·  این اصول هفتگانه که از سوی انحصارات پنجگانه و به طور مستقیم و یا غیر مستقیم از سوی اولیگارشی کمپرادور ایران اعمال می گردند، به شرح زیرند:

۱

·       اقتصاد باید تحت مدیریت کمپانی های خصوصی باشد

·        اگر یک نهاد اقتصادی توسط دولت اداره می گردد باید هر چه زودتر مشمول خصوصی سازی گردد.

·       (اصول خصوصی سازی)

۲

·       بازار کار باید تحت فرمان قوانین حاکم بر “بازار آزاد” نئولیبرالی سرمایه بوده و هرگونه مقررات در مورد تعیین درصد حداقل مزدها، قوانین مربوط به کار کودکان و … باید ملغی اعلام گردند.

·       (اصل ضد تنظیمات)

۳

·       خدمات عمومی (دولتی) در گستره های آموزش و پرورش، بهداشت و طب، آب رسانی، الکتریسیته، خانه سازی، ترابری و ارتباطات باید مشمول خصوصی سازی شوند.

·       ( تضعیف دولت در گستره ی خدمات عمومی رفاهی  = اصل دولت زدایی)

۴

·       وظیفه ی مالی و عمومی دولت فقط باید محدود به تامین نظم عمومی داخلی و دفاع در مقابل خطرات خارجی باشد

·       (اصل میلیتاریزه سازی دولت و تقویت نیروهای امنیتی و اطلاعاتی و پلیسی آن)

۵

·       مدیریت و مالکیت بانک ها و دیگر نهادها ی مالی باید در کنترل کمپانی های خصوصی بوده و سیاست های دولتی در امور مالی و پولی باید مورد تایید کمپانی های فراملی معروف به “انحصارات پنجگانه ” قرار گیرند.

·       )اصل ملی زدائی (denationalization

۶

·       دولت نباید در امور حرکت سرمایه و “فرار”  سرمایه ها از کشوری به کشور دیگر دخالت بکند و بر عکس دولت باید قوانین سخت و صعب العبور در مقابل حرکت نیروهای کار تنظیم کرده و اجرای آنها را در مرزها تامین کند

·       (اصل جهانی گرایی سرمایه (globalization

۷

·       این قوانین ششگانه در تمام کشورهای جهان که در جهانی گرایی سرمایه ادغام گشته اند، باید حتی از طریق جنگ و اشغال نظامی هم که شده به مورد اجرا گذاشته شوند

·       . در این راستا، سرمایه خصوصی متعلق به “انحصارات پنجگانه  ” اولیگوپولی های سه سره ی امپریالیستی نباید و ضروری است که در حرکت خود ملزم به رعایت قوانین سرحداتی و مرزی بین ملت ـ دولت ها )کشورها(  باشد

·       (اصل “مقدس” حرکت سرمایه)

·  دولت های حاکم بر ایران بعد از کودتای بیست و هشتم مرداد ۱۳۳۲ تا کنون بدون استثناء تمام اصول هفت گانه فوق الذکر حاکم بر بازار سرمایه داری در فاز فعلی جهانی گرایی را کم و بیش پیاده کرده اند.

1
 

·   پیآمد اقتصاد سیاسی و اجتماعی اعمال این اصول تبدیل ایران از یک کشور نیمه مستعمره و توسعه نیافته جهان سومی به یک کشور کمپرادور سرمایه داری با توسعه ی لومپنی (و ناموزون و معیوب) جهان سومی است.

2

·  به نظر این نگارنده نیم نگاهی به نکات مهم تکامل تاریخی اقتصاد سیاسی ایران و تبدیل تدریجی آن از یک کشور مقتدر و مستقل آسیائی در قرون شانزدهم و هفدهم به یک کشور نیمه مستعمره و توسعه نیافته ی جهان سومی (در قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم) نه تنها دانش و درک ما را از چگونگی تبدیل ایران به یک کشور سرمایه داری کمپرادوری ناموزون و لاجرم با توسعه ی لومپنی منبعث از آن اعتلاء می بخشد، بلکه بررسی جمع بندی ها و نتیجه گیری ها از آن دوره ی تاریخی می توانند درس های غنی و چراغ های روشن در اختیار چالشگران ضد نظام جمهوری اسلامی که برای رهایی از کمپرادوری و توسعه لومپنی خواهان گسست از نظام جهانی سرمایه نیز هستند، قرار دهند.

ادامه دارد.