سوسینیانیسم

 

فوستو سوسینی (1539 ـ 1604)

از تئولوگ های مخالف تثلیث و از مؤسسین سوسینیانیسم

پروفسور دکتر گرهارد بارچ

برگردان شین میم شین

·       سوسینیانیسم به جنبش ضد تثلیث اطلاق می شود که در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی، در اروپا رواج یافت و بنام نماینده برجسته آن سوسینی (1539 ـ 1604 میلادی) که از ایتالیا به لهستان گریخته بود، نامیده شد.

1

·       سوسینیانیسم دارای مشخصات زیرین بوده است:

الف

·       مبارزه بر ضد دگم تثلیث (اب، ام، روح القدس)

ب

·       تفسیر راسیونالیستی انجیل

ت

·       مدارای هومانیستی

پ

·       رد کلیه فرقه های مسیحی.

·       از این رو می توان سوسینیانیسم را پیشاهنگ دئیسم و راسیونالیسم محسوب داشت.

·       مراجعه کنید به دئیسم، راسیونالیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ث

·       رد هیرارشی (سلسله مراتب) فئودالی، که در تضاد با ایده برابری کلیه انسان ها بوده است.

ج

·       محکوم کردن جنگ

ح

·       رد خدمت سربازی

·       رد هیرارشی (سلسله مراتب) فئودالی و محکوم کردن جنگ، همراه با رد خدمت سربازی، از تأثیر ایده های مترقی کیش غسل و آناباپتیسم چکی در این جنبش حکایت دارند.

2

·       بسیاری از اقشار ماقبل پرولتری تحت تأثیر آرمان های کمونیستی آغازین ـ آرمان های مسیحی آغازین ـ  سوسینیانیسم قرار می گرفتند و پایگاه اجتماعی عمده این جنبش را (علاوه بر محافل بورژوائی) تشکیل می دادند.

3

·       مرکز سوسینیانیسم شهر راکوف در لهستان بود و سوسینیانیست های آلمانی بنام گرل و رواروس نیز در آنجا مشغول فعالیت بودند.

4

 هوگو گروتیوس (1583 ـ 1645)

فیلسوف سیاسی، تئولوگ، معلم اخلاق هلندی

مؤسس اندیشه های خودمختاری، آموزش حقوق طبیعی و حقوق ملل روشنگری

مؤلف آثار بیشمار

·       رواروس با گروتیوس، در رابطه بود، که در پاریس اقامت داشت.

5

·       هوگو گروتیوس، قبل از همه، به تبلیغ ایده مدارای سوسینیانیستی می پرداخت.

6

·       سوسینیانیسم از راکوف به سراسر لهستان اشاعه یافت و سرانجام به آلمان، هلند (منونیت ها) و انگلستان (یونیتاری ها)  رسید.

7

 ارنست سونر (1572 ـ 1612)

استاد دانشگاه طب، فیلسوف آلمانی

طرفدار و مبلغ سوسینیانیسم

·       از سوسینیانیست های آلمانی می توان ارنست سونر (1572 ـ 1612 میلادی) را نام برد که استاد دانشگاه آلتروف در شهر نورنبورگ آلمان بود و به اشاعه سوسینیانیسم میان دانشجویان می پرداخت که آنها نیز به نوبه خود به ترویج اندیشه های سوسینیانیستی در آلمان می پرداختند.

8

·       ارنست سونر بلحاظ فلسفی ـ جهان بینی به ابدیت ماده و به تلنگر اغازین بمثابه علت حرکت ماده، باور داشت.

·       از این رو می توان او را جزو دئیست ها محسوب داشت.

9

·       تقویت ارتجاع کاتولیکی در آغاز قرن هفدهم میلادی و تعقیب و تبعید سوسینیانیست ها سبب اشاعه ی ایده های سوسینیانیستی در بسیاری از کشورهای اروپائی شد.

10

·       علمای زیر به بررسی تعالیم سوسینیانیستی می پرداختند و بدین طریق بود که این افکار در دوره آغازین روشنگری اعتبار کسب کردند:

الف

در انگلستان

1

·       نیوتون

2

·       جان لاک

ب

 در فرانسه

·       گروتیوس

ت

در مجارستان

·       در کلیسای یونیتاری زیبن بورگن هنوز هم ایده های سوسینیانیستی به حیات خود ادامه می دهند.

·       مراجعه کنید به آریانیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان