درنگی در مکررات مکرمات (۲۵)

   

درنگی 

از

میم حجری

 

حاکمان
دستان درازی دارند
روحانیان زبان درازی
و
مردم گوش های درازی.
هاینریش هاینه

روی این کشف و افشای هاینریش هاینه باید کرد.

 
هاینریش هاینه
فقط شاعر نبوده است
هاینریش هاینه
ضمنا صمیمی ترین رفیق مارکس و فیلسوف بوده است.
مثل فروغ و زهری و کسرایی و لاهوتی
که شاعرفیلسوف بوده اند و جای شان به طرز غم انگیزی خالی است.

 

۱

حاکمان
دستان درازی دارند
 

این نظر هاینه دال بر قدر قدرتی طبقه حاکمه  است.

دهاقین ایران همین اندیشه هاینه را در ضرب المثلی مصور تبیین می دارند:

دولت خرگوش را با درشکه می گیرد.

 

ایراد تبیینی هاینه

 در جایزگزین سازی طبقه حاکمه با حکام است.

یعنی 

در جایگزین سازی طبقه با عضو و مهره و نماینده است.

یعنی 

در جایگزین سازی زیربنای اقتصادی با روبنای ایده ئولوژیکی است.

یعنی

در جایگزین سازی عام با خاص، کل با جزء است.

 

۲

حاکمان
دستان درازی دارند
روحانیان زبان درازی.

 

طبقه حاکمه دارای قدرت عملی عظیمی است

و

روحانیت دارای قدرت تبیینی، تبلیغی، فکری، وعظی و فقهی عظیمی است.

هاینه

در این جمله

دیالک تیک های ماتریالیستی ـ تاریخی مهم زیر را به شکل دیالک تیک حاکمان و روحانیان بسط و تعمیم می دهد:

دیالک تیک طبقه حاکمه و نمایندگی ایده ئولوژیکی طبقه حاکمه 

را

دیالک تیک پراتیک و تئوری

را

دیالک تیک عمل و نظر

را.

 

سایه هم همین دیالک تیک دست و زبان هاینه را در انتقاد از دار و دسته خمینی به خدمت می گیرد:

از داد و وداد (دوستی) آن همه گفتند و نکردند

دیا رب چقدر فاصله دست و زبان است!
 

۳

مردم گوش های درازی.

 

توده مردم خر و خرفتند.

 

از همین حرف هاینه بیگانگی او با توده مولد و زحمتکش آشکار می گردد.

اگر مارکس این ادعای هاینه را شنیده بود، ااو را به تیربار طعنه و طنز می بست.

 

توده

بر خلاف تصورات خرکی روشنفکران، دارای شم تیز توده ای است.

مشکل توده در کوتاهی دیوارش است و نه در کوتاهی فکری اش.

مارکس در نامه ای به ابراهام لینکن

با اشاره به طرفداری پرولتاریا از لغو برده داری،

 از غریزه طبقاتی پرولتاریا دم می زند.

 

پرولتاریا

طبعا و ذاتا

مارکسیستی می اندیشد.

به همین دلیل درک مارکسیسم برایش سهل تر از درک هر چیز دیگری است.

برای اینکه مارکسیسم، ایده ئولوژی پرولتاریا ست.

 

پایان