پیش بینی اجتماعی (11)
پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان شین میم شین
V
دشواری های اسلوبی (متدیکی) پیش بینی
اجتماعی
ادامه
18
روبرت کینگ
مرتون (1910 ـ 2003)
اسم قبل از مهاجرت
(مایر روبرت
اشکولینک)
جامعه شناس
امریکائی
چهل و هفتمین
رئیس مجمع جامعه شناسی امریکا
مؤلف آثار
متعدد:
جامعه شناسی
دانش
توسعه و تحول
منافع پژوهشی
تئوری اجتماعی و
ساختار اجتماعی
·
در تئوری
اجتماعی پوزیتیویسم، اغلب، پدیده پیوند برگشتی مثبت و یا منفی را که در پیش بینی
های اجتماعی عرض اندام می کند، دلیلی بر عدم امکان پیش بینی علمی قلمداد می کنند.
·
مرتون از
اصطلاح «غیبگوئی برای تأیید نظر خویش» استفاده می کند.
· (این نظر مرتون را خواجه حافظ «به تأیید نظر حل معما کردن» می نامد.
مترجم)
· (پیوند
برگشتی به فرم خاصی از تأثیر متقابل اطلاق می شود که اصل فونکسیونی عام
سیستم های تنظیمی سیبرنتیکی است. مترجم)
الف
·
پدیده
پیوند برگشتی در پیش بینی های اجتماعی واقعا هم وجود دارد.
ب
·
این
پدیده ـ اما ـ با برسمیت شناختن تعین مندی مادی پدیده های اجتماعی، با درک
ماتریالیستی کردوکار اجتماعی عملی انسان ها و با قبول دیالک تیک اوبژکت اجتماعی ـ
سوبژکت اجتماعی به سدی اصولی در برابر پیش بینی اجتماعی بدل نمی شود.
ت
·
علاوه بر
این، منافع واقعی تعیین کننده انسان ها در پیش بینی درست، حتی بر آینده ای قابل
تشکیل، قابل راسیونالیزه کردن و قابل برنامه ریزی، یعنی بر پیش بینی های حاوی
پیوند برگشتی اطلاعی بسط می یابد.
·
مراجعه
کنید به پیوند برگشتی در تارنمای دایرة المعارف
روشنگری
پ
·
و همین
مسئله در پیش بینی های اجتماعی در چارچوب رهبری سوسیالیستی و در تدارک برنامه و
تصمیمات پیش بینانه ـ بویژه ـ دخیل است.
19
·
برای پیش
بینی ـ همیشه ـ این مسئله مطرح است که آن تا چه حدی با پارامترها و متغیرهائی سر و
کار دارد که در خارج از عرصه تصمیمگیری سوبژکت عمل کننده قرار دارند و نمی توانند
بوسیله او تحت تأثیر قرار گیرند (داتاها) و یا اما با پارامترهائی سر و کار دارد
که می توانند کاملا و یا تا حدود معینی از سوی سوبژکت تحت تأثیر قرار داده شوند.
·
(متغیرهای
ابزاری)
20
·
اگر پیش
بینی با پارامترهای تأثیر ناپذیر سر و کار داشته باشد، آنگاه باید در باره آینده
ضرور اجتناب ناپذیر و در باره ضرورت اجتناب ناپذیر عمل انسانی اطلاع کسب کند.
21
·
اگر پیش
بینی با متغیرهای ابزاری سر و کار داشته باشد، باید در باره میدان های آتی امکان
پذیر اطلاع کسب کند.
·
چند و
چون پیش بینی در این صورت به افراد عمل کننده، تصمیمگیر و برنامه ریز بستگی خواهد
داشت.
22
·
چنین پیش
بینی ئی، پیش بینی روندهای سازندگی خواهد بود.
23
·
اینجا ست
که پیش بینی اجتماعی با اقدامات زیر سر و کار پیدا می کند:
الف
·
با مدل
سازی پیش بینانه از امکانات تشکیل
ب
·
با بررسی
و تعیین میدان های تصمیمگیری
ت
·
با پژوهش
و ارزیابی پیش بینانه آماج ها و راه های عملا امکان پذیر
24
·
این
زیرفونکسیون های مختلف پیش بینی اجتماعی که در نهایت به وحدت می رسند، در تابلوی
زیر مورد جمعبندی قرار می گیرند.
I
پیش بینی داتاها (پارامترهای برون
تصمیمگیرانه)
II
پیش بینی سازندگی (پارامترهای درون
تصمیمگیرانه)
1
فونکسیون پژوهشی:
الف
پیش بینی آماج های ممکنه که در آینده
پدید می آیند.
ب
پیش بینی وسایل ممکنه که در آینده
پدید می آیند.
2
فونکسیون ارزیابی
الف
پیش بینی سیستم آماج ـ وسیله مهم در
آینده
ب
پیش بینی ثبات آتی سیستم آماج ـ وسیله
ت
پیش بینی تحقق آماج های نو
پ
پیش بینی کارآئی وسایل نو
ادامه دارد
