تله ئولوژی (3)

طرح از طراح محترم مجله هفته

جان باپتیست لامارک (1744 ـ 1829)

گیاه شناس و جانورشناس بزرگ فرانسوی
بانی مفهوم بیولوژی
نماینده تئوری تکامل

پروفسور گونتر کروبر
پروفسور یوهانا شرام
برگردان شین میم شین

ح
تله ئولوژی ذاتی در فلسفه هگل

1

• تله ئولوژی به تاروپود مجموعه سیستم هگل نفوذ می کند، وقتی که او اعلام می دارد که توسعه ـ همه ـ عبارت است از روند تحقق عالی ترین هدف، یعنی خود تحقق بخشی «ایده مطلق»

2

• هگل اما علیرغم این تله ئولوژی ایدئالیستی، بدلیل طرز نگرش دیالک تیکی خویش نسبت به مقولات «وسیله» و «هدف» به معارفی دست می یابد که لنین «اولین نطفه های ماتریالیسم تاریخی در (سیستم) هگل» محسوب می دارد.
• (کلیات لنین، جلد 38، ص 179)

3

• هگل وسیله را برتر از «اهداف پایانمند هدفخوانی خارجی» می داند.

• (منظور از هدفخوانی خارجی، هدفخوانی ئی است که بوسیله سوبژکت وارد ابژکت می شود (نظر کانت) مترجم)

4

• بنظر هگل، «خیش ارزشمندتر از غله ای است که بواسطه آن تهیه می شود و هدف محسوب می شود.

5

• انسان در ابزار کارش قدرت لازم برای تسلط بر طبیعت خارجی را بدست می آورد، اگرچه او بنا بر اهداف خویش تابع و فرمانبردار طبیعت خارجی است.»
• (هگل، «منطق»، جلد 2، ص 398)

خ
تله ئولوژی در علوم طبیعی

• نظریات تله ئولوژیکی نه تنها در فلسفه، بلکه همچنین در علوم طبیعی و بویژه در علوم مربوط به طبیعت آلی (ارگانیک) نقش بزرگی بازی می کنند.
• مشخصه علوم طبیعی در قرن 17 و 18 میلادی عبارت از این است که آن به «عالی ترین اندیشه عام، که هدفخوانی پدیده های طبیعی بود، روی می آورد.»
• (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 315)

1

• لینه که نماینده تله ئولوژی ماورای تجربی (ترانسندنت) بوده، اعلام می دارد که «تعداد انواع به همان اندازه است که خالق خردمند در آغاز خلق کرده است.»
• (لینه انواع گیاهان)

2

• حتی خود لامارک به پیروی از لایب نیتس سمت عمومی روند تکامل را بر بنیان نظام طبیعی مقرر از سوی خالق توضیح می دهد، اما همزمان برای «آماج های درونی» بصورت فاکتورهای روانی، مثل غرایز، آرزوها و غیره در تکامل ارگانیسم حیوانات عالی تر، نقش بزرگی قائل می شود.

3

• امروزه تله ئولوژی در عرصه بیولوژی قاطع ترین نمایندگان خود را در نئوویتالیسم دارد که بر مبنای انتله شی ارسطوئی به اصل معنوی فرم ساز، به نیروی آماجگرا اعتقاد دارد که در ارگانیسم ها در کار است و در طبیعت جامد کاره ای نیست.
• (دریش، فایرآبند، کنراد ـ مارتیوس)

• مراجعه کنید به ویتالیسم

4

• نظریات تله ئولوژیکی امروزه ضمنا در علم تاریخ، اتیک (اخلاق) و استه تیک بورژوائی نیز نمایندگی می شوند.

• مراجعه کنید به اتیک، اخلاق، استه تیک

ادامه دارد