۱۴۰۰ فروردین ۹, دوشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) آزمایش (۴) (بخش آخر)

mother and two children doing a balloon blow-up science experiment at home  

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

 پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین 

 

۶۷

·    عرصه استفاده از آزمایش به مثابه  متد شناخت، معیار حقیقت و وسیله تغییر و تحول واقعیت در راستای منافع مردم، اما فقط به طبیعت و علوم طبیعی محدود نمی شود.

·    بلکه شامل حال پدیده های اجتماعی مانند تولید حوایج مادی نیز می شود و در علوم اجتماعی (علوم اقتصادی، تربیتی و غیره) نیز نقش مهمی بازی می کند. 

 

۶۸

·    مدت های مدیدی تصور می شد که آزمایشات به طور کلی نمی توانند در علوم اجتماعی و به ویژه علوم اقتصادی مورد استفاده قرار گیرند.

 

۶۹

·    علت این امر از سوئی در این است که در مناسبات اجتماعی حاکم بر جامعه سرمایه داری علاقه شدیدی به توسعه توفانی علوم طبیعی وجود دارد که گشتاور مهم پیشرفت تولید و توسعه نیروهای مولده است، ولی هیچ علاقه ای به درک قوانین حرکت تمامجامعتی و به ویژه قوانین اقتصادی  وجود ندارد.

 

۷۰

·    علت این امر اما از سوی دیگر در دشواری هائی است که در رابطه با کیفیت فرم اجتماعی حرکت ماده وجود دارد.

 

۷۱

·    توسعه سیبرنتیک و تشکیل دستگاه های محاسبه گر بزرگ الکترونیکی در این زمینه دورنمای جدیدی گشوده اند.

 

۷۲

·    انجام آزمایش در جامعه آسان نیست.

 

۷۳

·    هر آزمایشی در چارچوب جامعه، از سوئی به معنی سر و کار پیدا کردن با ساختار فوق العاده بغرنجی است.

·    از این رو آزمایش می تواند تأثیرات نامترقبه ای را به دنبال آورد.

·    و لذا یک همچو آزمایشی ریسک بزرگی بشمار می رود و می تواند عواقب منفی مادی و صدمات بزرگی را به دنبال آورد. 

 

۷۴

·    از سوی دیگر، آزمایشات اجتماعی (اگر قرار باشد که نظرات تئوریکی مفید برای عمل آتی انسانها به دنبال آورند) به طور کلی خیلی طول می کشند.

 

۷۵

·    در حالیکه تحولات اجتماعی در این مدت می توانند آنچنان عظیم باشند که نظرات حاصل از آزمایشات، دیگر استفاده عملی نداشته باشند.

 

۷۶

·    متدهای سیبرنتیکی امکان آن را پدید می آورند که از روابط معین اجتماعی، مدل هائی تهیه شوند و آزمایشات ضرور روی این مدلها انجام گیرند.

 

۷۷

·    بدین طریق از جوانب زیادی (بسته به وسعت عرصه اقتصادی) می توان مدل سازی به عمل آورد و در مدت نسبتا کوتاهی نتایج مورد نظر را کسب کرد و برنامه ریزی اقتصادی مطلوب را به انجام رساند.

 

۷۸

·    انجام آزمایشات مدلی از این قبیل، امکان استفاده علوم اجتماعی از متد آزمایشی را فراهم می آورد.

·    امری که تا کنون غیرممکن به نظر  می رسید.

 

۷۹

·    این امر نه تنها کمک عملی بزرگی به تسلط بهتر انسان بر قوانین حرکت اجتماعی است، بلکه علاوه بر آن به تکامل تئوری اقتصادی نیز کمک می رساند.  

 

·    مراجعه کنید به متد آزمایشی، شناخت، پراتیک. 

پراتیک

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/3011

 

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر