پروفسور دکتر الکساندر کولنسکی
برگردان
شین میم شین
۱
· آریانیسم یکی از مهمترین جریانات جنبش عدول از اصول مسیحیت رایج در یونان بوده است.
۲
· آریانیسم آموزه فقهی (تئولوژیکی) ئی بود که از سوی یکی از سران کلیسا به نام آریوس (۲۵۶ـ ۳۳۶ میلادی) در سال ۳۱۸ میلادی، در اسکندریه تبلیغ می شد.
۳
· آریانیسم به یکی از مشاجرات بر سر جزم های بنیادی مسیحیت بدل شد و ماهیت مسیح و رابطه او با خدای پدر را به بحث کشید.
۴
آریوس
(۲۶۰ ـ ۳۳۶)
مؤسس آریانیسم
از مقامات کلیسا در اسکندریه
· آریوس که تئولوژی مسیحی را بر مبنای آموزه افلاطونی رایج در آن زمان تعلیم می داد، بر آن بود که مسیح، به مثابه پسر، ماهیتا با خدای پدر نه یکسان، بلکه فقط مشابه است.
۵
· دلیل او که بر مبنای منطق ارسطوئی تدوین شده بود، عبارت از این بود که لوگوس (روح) مسیح با ماهیت خدا یکسان نیست.
۶
· خدا ابدی و خلق ناشدنی است.
۷
· لوگوس نخستین مخلوق خدا از نیستی است.
۸
· آریوس، بدین طریق، صریحا خدای پدر را از مسیح پسر برتر می شمرد.
۹
· کلوگوس انسان شده و به هیئت عیسی مسیح در آمده است و در عیسی مسیح جای روح انسانی را گرفته است.
۱۰
· اگرچه عیسی مسیح خدا تلقی می شود، ولی او در واقع خدا نبوده است.
۱۱
· آریانیسم برای کلیسای دولتی مسیحی که در حال شکلگیری بود، خطر ایده ای بزرگی محسوب می شد:
الف
· اولا آریوس با حفظ قاطعانه مونوته ئیسم (یکتاپرستی) منکر ماهیت الهی عیسی مسیح و روح القدس بود.
ب
· ثانیا آموزه آریوس، مبتنی بود بر درک عقلی قطعی تئولوژی و لذا اسرارآمیزی اسرار کلیسائی را نفی می کرد.
پ
· ثالثا آریانیسم، به ویژه در شهرهای نیمه شرقی امپراطوری روم، به ایدئولوژی توده های تحت ستم بدل شده بود.
ت
· رابعا تعدادی از طوایف ژرمن (گوتها، واندالها، لانگوباردها، بورگوندها، سوئوها) مسیحیت آریانیستی را پذیرفته بودند و برای امپراطوری در حال زوال روم خطری بزرگ محسوب می شدند.
۱۲
· آریانیسم در نخستین گردهمائی کشیشان نیکائا در سال ۳۲۵ میلادی مورد تکفیر قرار گرفت و یکسانی ماهوی عیسی مسیح با خدای پدر به درجه یک جزم مسیحیت ارتقا داده شد.
۱۳
· چون قیصر روم، به دلایل سیاسی، پس از گردهمائی فوق الذکر، تمایل به آریانیسم داشت، مشاجره یاد شده، علیرغم حکم تکفیر به اتمام نرسید.
۱۴
· از این به بعد قیصرهای روم شرقی، در سیاست کلیسائی خویش، آریانیسم را مورد استفاده قرار دادند.
۱۵
· تا اینکه بالاخره در گردهمائی دوم کشیشان در کنستانتینوپول در سال ۳۸۱ میلادی آریانیسم و آموزه های دیگر مربوط بدان، دوباره تکفیر شدند.
۱۶
· این گردهمائی به معنی تولد کلیسای دولتی کاتولیکی راستین تلقی می شود.
۱۷
· در قرن شانزدهم میلادی، آریانیسم به شکل تغییر یافته ای دو باره در لهستان پا به صحنه نهاد که عمدتا توسط سوسینی (۱۵۳۹ ـ ۱۶۰۴ میلادی) تعلیم داده می شد.
۱۸
فوستو سوسینی
(۱۵۳۹ ـ ۱۶۰۴)
از تئولوگ های مخالف تثلیث و از مؤسسین سوسینیانیسم
· سوسینیانیسم تأثیر بزرگی بر تئولوژی و قبل از همه، بر ادبیات انتقاد از مذهب روشنگری در قرن هجدهم میلادی گذاشته است.
· مراجعه کنید به سوسینیانیسم و روشنگری.
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر