پروین اعتصامی
(۱۹۰۷ ـ ۱۹۴۱)
تحلیلی
از
ربابه نون
۱
گهر وقت،
بدین خیرگی
از دست مده
آخر این در گرانمایه بهائی دارد
معنی تحت اللفظی:
عمر خود را به بیهودگی و هرزگی تلف مکن.
این گوهری گرانبها ست.
اندرزهای پروین،
تازگی نداشته اند.
برای اینکه اندرزی نمانده که سعدی نداده باشد.
پروین
ایده ها و اندرزهای فئودالی
را
با
تغییراتی اندک
تکرار می کند
ولی
به سبب فقر تئوریکی
نمی تواند توسعه دهد.
همین وقت گرانبها و استفاده راسیونال از آن،
فقط به شرط سازمان جامعتی انقلابی جامعه
قابل عملی سازی است.
در غیر این صورت،
فرد
هر چقدر هم زور بزند،
ره به جایی نمی برد.
فقط
تحت فرمانروایی پرولتاریا ست که اعضای جامعه خیرخواهانه سازماندهی می شوند و استعدادهای شان شناخته می شود و به کار می افتد.
۲
فرخ آن شاخک نورسته که در باغ وجود
وقت رستن،
هوس نشو و نمائی دارد
معنی تحت اللفظی:
خوش به حال شاخه نو رسته ای که سودای نشو و نما در سر دارد.
این بیت شعر
مکمل بیت قبلی است:
قدر گوهر وقت را باید برای رشد روزافزون خود دانست.
رشد اعضای جامعه بشری
با
رشد نباتات
ضمن داشتن هویت،
تفاوت دارد.
اعضای جامعه هم موجودات طبیعی اند
و
بسان نباتات
اگر شرایط طبیعی فراهم باشند،
به
لحاظ مادی رشد می کنند.
ولی
رشد مادی
در جامعه بشری
کافی نیست.
برای توسعه و تعالی فکری و علمی و فلسفی و فنی و فرهنگی اعضای جامعه،
جامعه
باید
سوسیالیستی
باشد.
پروین این حقیقت امر را هنوز نمی داند.
بدون تغییر شرایط جامعتی
توسعه و تعالی فکری و علمی و فلسفی و فنی و فرهنگی اعضای جامعه
محال است.
۳
صرف باطل نکند عمر گرامی،
پروین
آنکه چون پیر خرد، راهنمائی دارد.
معنی تحت اللفظی:
پروین
کسی که رهنمایش عقل باشد،
عمر عزیزش را تلف نمی کند.
وارونه اندیشی پروین در این بیت آخر این شعر
آشکار می گردد:
اعضای جامعه اگر پیر خرد را سرمشق قرار دهند و یا به ارشادات او گوش بسپارند،
قدر عمر خود را می دانند.
راه حل پروین
همان راه حل تخیلی علمای فئودالی است.
راه حل فردی و فکری است
و
نه
راه حل ریشه ای و جامعتی.
این همان
تئوری خرافی مراد و مرید
است:
مراد
باید
سرمشق قرار داده شود.
مراد می تواند روح الله خمینی باشد و یا گربه نره ابله و کوسه لاشخور رفسنجان.
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر