تمرین تفکر مفهومی (152)

دوئالیسم زن و مرد

شین میم شین

  

سعدی

(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص 155 ـ 156) 

 سفر عید باشد بر آن کد خدای

که بانوی زشتش بود در سرای

در خرمی بر سرائی ببند

که بانگ زن از وی برآید بلند

·        معنی تحت اللفظی بیت:

·        برای شوهری که زن زشتی داشته باشد، سفر به مثابه جشن و شادی است.

·        در خانه ای را باید به روی شادی بست که از آن بد و بیراه زنی به گوش می رسد.

·        سعدی در این دو بیت، دیالک تیک زن و مرد را به بحث می کشد و به سلیقه خود حلاجی می کند:

1

سفر عید باشد بر آن کد خدای

که بانوی زشتش بود در سرای

·        سعدی برای توضیح چند و چون هر خانه و خانواده دیالک تیک زن و مرد را تخریب می کند و به شکل دوئالیسم زن و مرد در می آورد و بعد مرد را به مثابه موجودی بی عیب و نقص و در حد اعلای کمال جسمی و روحی کنار می نهد و فقط و فقط به زن می پردازد:

2

·        سعدی در این زمینه بخصوص، برای زن در دوئالیسم زن و مرد نقش تعیین کننده قائل می شود:

·        به این ترتیب، مسئولیت جنت وارگی و یا جهنم وارگی خانه و خانواده به گردن زن انداخته می شود.

·        سعدی در این زمینه به احتمال قوی حتی از صدر اسلام هم عقب مانده تر است.

·        ولی در هر صورت سنگ اول بنای فکری را کج می نهد و بد اندیشی را بطرزی ریشه ای توسعه می دهد:

·        همچنان و هنوز در خانواده های ایرانی همه کاسه ـ کوزه ها بر سر زن خراب می شود.

3

·        اگر دختر و یا پسر خانواده ناباب باشد، خانه خدا (شوهر) کمترین تردیدی به دل راه نمی دهد که زن به هنگام حاملگی در دوره گرسنگی جسم باردار، لقمه حرام از نابابی گرفته و خورده است.

·        پس نفرین بر زن.   

4

سفر عید باشد بر آن کد خدای

که بانوی زشتش بود در سرای

·        سعدی ضمنا ضمن مسکوت گذاشتن زشتی و زیبائی مرد، به طبقه بندی زن به زشت و زیبا می پردازد.

·        اما منظور از بانوی زشت چیست؟

·        معیار عینی زیبا و زشت چیست؟

·        از کجا می توان دریافت که زن زشتی و یا زیبائی در خانه است؟

·        آیا زن خود سعدی زشت بوده که سی سال و یا حتی بیشتر روی شوهر ندیده است؟

5

·        معیار زشتی و زیبائی زن در فلسفه اجتماعی سعدی بوسیله قطب نمائی به نام مرد تعیین می شود:

·        اگر سفر مرد برای او جشن باشد، زن او بطور اوتوماتیک و خود به خودی زشت است.

6

در خرمی بر سرائی ببند

که بانگ زن از وی برآید بلند

·        معیار خرمی هر خانه و خانواده نیز زشتی و زیبائی زن است:

·        اگر زن زشتی در خانه باشد، یعنی اگر زنی در خانه باشد که قادر به اعتراض، مقاومت و دفاع از حق و حقوق خود باشد، چنین خانه ای به دوزخ مرد در همین دنیا بدل خواهد شد.

·        سعدی اصلا کاری به حلاجی اختلافات خانوادگی ندارد.

·        برای سعدی مهم نیست که چرا صدای زن بلند شده است.

·        سعدی ضمنا کاری به ضرب و شتم و تحقیر و توهین مادام العمر زن از سوی جماعت مرد ندارد.

·        تحلیل سعدی از تضاد زن و مرد، زن و شوهر ارزش علمی ندارد.

·        این تحلیل، تحلیلی بنده داری ـ فئودالی است.

·        دیالک تیک زن و مرد در قاموس سعدی بسط و تعمیم دیالک تیک بنده و بنده دار، رعیت و ارباب در جامعه است.

·        زن همانقدر حق و حقوق دارد که بنده و رعیت در جامعه دارند.

·        جهنم فوندامنتالیستی در حال حاضر عمدتا با همین طرز نگرش اداره می شود.

ادامه دارد.