سرچشمه:
صفحه فیسبوک فاطمی
احسان طبری
آرمان
پرستی انقلابی مارکسیستی تخیل و رؤیا نیست، علم است
و
آرمان پرست انقلابی مارکسیست رؤیا باف نیست، سیاستمدار خردمند و واقع بین و فداکار
و معمار بصیر
زندگی نوین انسانی در شکل مشخص و قابل تحقق تاریخی آن است
و از تلاش خود نتیجه های فزونتر
از مقدور نمی خواهد
و اگر آن هم دست نداد، از تلاش باز نمی ایستد!
گاف سنگزاد
·
این نقل از احسان طبری حاوی مفاهیمی است که قابل تأمل و بحث اند:
1
آرمان
·
منظور از مفهوم «آرمان» چیست؟
·
آرمان و یا ایدئال در دیالک تیک
ایدئال و رئال قابل تصور و تعریف است:
·
هر طبقه اجتماعی مترقی و انقلابی
ایدئالی از آینده دارد و در جهت رئالیزاسیون آن تلاش می ورزد.
·
به عبارت دیگر، هدف او گذار از
عالم ایدئال به عالم رئال (واقعی) است.
·
ایدئال به تجسم کمال اطلاق می شود.
·
ایدئال به الگو و سرمشق گرایش انسانی اطلاق می شود.
2
·
در تعریف و تعیین ایدئال، تضاد فلسفه ماتریالیستی ـ
دیالک تیکی با فلسفه ایدئالیستی انعکاس می یابد:
الف
·
فلسفه ایدئالیستی ـ صرفنظر از تفاسیر مختلف آن ـ منبع و
سرچشمه ایدئال را عالم ایده ها می داند.
ب
·
در فلسفه مارکسیستی، ایدئال ها فرم خاص انعکاس واقعیت
عینی در ضمیر انسانی محسوب می شوند.
·
واقعیت (رئالیته) عینی مناسبات اجتماعی منشاء و سرچشمه
پیدایش و انتقال ایدئال ها ست.
3
·
ایدئال ها بازتاب های ساده نیستند.
·
ایدئال ها تصاویر مستقیم واقعیت عینی در ضمیر انسان ها
نیستند.
·
در ایدئال ها معارف و تجارب انسانی تغلیظ می یابند،
معارف و تجاربی که انسان ها در کشمکش و چالش مدام خویش با طبیعت و جامعه گرد می
آورند، منظم می سازند، تعمیم می دهند، تکمیل می کنند، تصویر واره می کنند.
4
·
انسان ها خود سازنده ایدئال های خویش اند.
·
ایدئال های هر انسانی طرح های فکری او در باره واقعیت
آتی اند که یا تحول بنیادی مناسبات موجود را و یا تکمیل کیفی آنها را طلب می کنند.
5
·
در ایدئال ها درد و رنج و زجر توده های تحت استثمار و
سرکوب و ستم تجسم می یابد.
·
در ایدئال ها آرزوها، امیدها و انتظارات توده ها در زمینه
پایان دادن به فقر و ذلت تجسم می یابند.
·
در ایدئال ها تصورات نیروهای ترقی خواه در زمینه تکمیل و
توسعه هرچه بیشتر جامعه و شخصیت انسان ها تجسم می یابند.
6
·
ایدئال های مبتنی بر پیشرفت اجتماعی به شرح زیرند:
·
صلح
·
آزادی
·
برادری
·
برابری
·
عدالت
·
دموکراسی
·
سوسیالیسم
·
شکوفائی همه جانبه و هماهنگ شخصیت انسان ها.
7
·
ایدئال ها بطور تاریخی
مشروط می شوند.
·
هر دوران ایدئال های خاص خود را دارد.
·
در هر دورانی مبارزه میان نیروهای ترقی خواه و ارتجاعی
نیز زیر پرچم ایدئال های معینی صورت می گیرد.
8
·
نیروهای مترقی و ارتجاعی ایدئال های به میراث مانده از
نسل های پیشین را در روند این مبارزات، بر طبق منافع اقتصادی و سیاسی خویش تفسیر
می کنند و یا ایدئال های نوینی را توسعه می دهند.
9
·
رهائی طبقه کارگر، بویژه وحدت آن با سوسیالیسم علمی به
ایدئال پیشرفت اجتماعی محتوای کیفی نوینی بخشیده است.
10
·
در ایدئال های طبقه کارگر کلیه ایدئال های تاریخی گذشته
به بطور دیالک تیکی نفی شده اند.
·
یعنی جنبه های مثبت آنها جذب و جنبه های منفی آنها دفع
شده اند.
·
این ایدئال ها در سمت و سوی نظری و عملی شان بطرز بی
سابقه ای مشخص تر گشته اند.
·
ایدئال هائی که در جریان مبارزات ایدئولوژیکی، سیاسی
و اقتصادی طبقه کارگر پا به عرصه وجود می
نهند و در پیوند تنگاتنگ با این مبارزات قرار دارند، تحقق عملی خود را بطرز
قاطعانه ای آماج قرار می دهند.
11
·
ایدئال های سوسیالیستی از قانونمندی های واقعیت رئال
استخراج می شوند و پیشگوئی های فکری واقعیت آتی اند.
12
·
ایدئال های سوسیالیستی خود را در تصاویر کمال، زیبائی و
عظمت آشکار می سازند و حاوی آماج ها، وظایف و اصول مبارزاتی طبقه کارگر و گرایش در
جهت تحقق آنها هستند.
13
·
ایدئال سوسیالیستی تصویری از وحدت
حال و آینده است، تصویری که در آن بلحاظ گرایش، از زمان حال پا فراتر نهاده می شود، بی آنکه
رابطه با آن قطع شود.
14
·
ایدئال سوسیالیستی بمثابه
انعکاس مناسبات اجتماعی در ضمیر انسانی، زمان حال را بمثابه آماج نایله و آینده را
بمثابه آماجی که هنوز بدان نرسیده، تلقی می کند.
15
·
ایدئال بمثابه نتیجه تفکر انسانی، خصلت مدلی دارد.
·
ایدئال سوسیالیستی بمثابه مدل، از نقطه نظر نتایج مطلوب
و مورد انتظار، به آینده چشم می دوزد، به آینده بمثابه کل، مقطع، مرحله، چیز و یا
شخص.
·
ایدئال سوسیالیستی بمثابه مدل، با نظر به عقب، وسایل و
متدهای تحقق مدل مورد نظر را امکان پذیر می سازد.
·
ایدئال های سوسیالیستی مدل های مطلوب آینده اند.
·
ایدئال های سوسیالیستی تجسم خوبی، کمال، زیبائی و عظمت
ممکن و ضرور وجود و شدن آتی اند.
·
ایدئال های سوسیالیستی ـ حتی الامکان ـ به آینده چنگ می
زنند، ولی مرزها را فراموش نمی کنند، مرزهائی را که بنا بر شرایط اوبژکتیف و
سوبژکتیف واقعیت رئال تعیین می شوند.
16
·
گرایشات ایدئالی انسان ها از دیرباز بر دو نکته متمرکز
بوده است:
الف
·
بر تبدیل کل جامعه به جامعه ای هماهنگ
ب
·
بر توسعه همه جانبه و هماهنگ شخصیت انسانی.
17
·
اما تنوع مناسبات زندگی و خصلت سیستمی این مناسبات سبب
می شود که روند پیشرفت اجتماعی به توسعه تصورات ایدئال متنوع منجر شود.
18
·
ایدئال ها را می توان بنا بر موضوع خاص شان و بنا بر سمت
و سوی شان، به انواع زیر تقسیم بندی کرد:
·
ایدئال های شخصی
·
ایدئال های اجتماعی
·
ایدئال های سیاسی
·
ایدئال های اقتصادی
·
ایدئال های جهان بینانه.
·
ایدئال های روشنفکرانه
·
ایدئال های اخلاقی
·
ایدئال های استه تیکی
·
ایدئال های تاریخی
·
ایدئال های مذهبی.
19
·
راجع به شیوه تأثیرگذاری ایدئال ها می توان گفت:
·
اگر ایدئال ها در توده ها به باورهای مستدل بدل شوند،
ساختار انگیزه ای آنها را بطرز تعیین کننده ای تحت تأثیر قرار خواهند داد و سمت و
سوی تفکر، احساس و مطالبات آنها را تعیین خواهند کرد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر