سیاوش کسرائی
(1305 ـ 1374)
(اصفهان ـ وین)
آرش کمانگیر
(شنبه 23 اسفند 1337)
تحلیلی از شین میم شین
«گفته بودم زندگی زیبا ست
گفته و ناگفته ای بس نکته ها کاینجا ست
آسمان باز
آفتاب زر
باغ های گل
دشت های بی در و پیکر
سر برون آوردن گل از درون برف
تاب نرم رقص ماهی در بلور آب
بوی عطر خاک باران خورده در کهسار
خواب گندمزارها در چشمه ی مهتاب
·
معنی تحت اللفظی:
·
«گفته بودم که زندگی زیبا ست.
·
خواه بگویم و خواه نگویم، در همین پدیده، چه بسا نکته ها
نهفته است:
·
آسمان فراخ
·
آفتاب زرین
·
دشت های پهناور
·
سر بدر کشیدن گل از اعماق برف
·
رقص پر پیچ و تب ماهی در بلور آب
·
عطر خاک خیس از باران در کوهسار
·
خواب گندامزارها در چشمه مهتاب!»
1
·
قصه عمو نوروز برای کودکان با ستایش از زندگی شروع می
شود.
·
برای شناخت راستین سیاوش باید با ضد تاریخی سیاوش آشنا شد:
·
با فلسفه بورژوائی واپسین و فلاسفه و هنرمندان طبقات اجتماعی
واپسین آشنا شد و برای تمیز جهان بینی توده های مولد و زحمتکش از جهان بینی طبقات اجتماعی
ارتجاعی، انگل و پتیاره باید با محتوای ایدئولوژیکی
شعر سیاوش آشنا شد.
·
خط بینشی سیاوش خط سرخی است که در تار و پود تاریخ از حکیم سرخ طوس تا سیاوش کشیده شده است و در
کانون این خط بینشی، زندگی قرار دارد
·
زندگی به مثابه عالی ترین و ستایش انگیزترین ارزش ها.
2
·
وقتی به عظمت این بینش می توانیم اندکی پی ببریم که به تاریخ
سرایش این حماسه نظر کنیم:
·
سال 1337
·
حدود 5 سال پس از کودتا
·
سال های خفت و خون پس از کودتای امپریالیسم و دربار
·
سال های بازگشت خونبار ارتجاع زخم خورده و هار
·
سال های تهوع هنرمندان تهوع انگیز طبقات واپسین از زندگی
و ارزش های والای انسانی
·
سال های سجده بر خاک متروپول های «دموکراسی» های فرمال بورژوائی
·
سال های وازدگی، نومیدی، تحقیر زندگی، تجلیل مرگ و انتحار
داوطلبانه
·
سال های سرافکندگی عزت انسانی و گدائی غرور
3
گفته بودم زندگی زیبا ست
گفته و ناگفته ای بس نکته ها کاینجا ست
·
عمو نورزو نه امروز، بل همیشه ستایشگر زندگی بوده است و
در این ستایش، نکته های چه بسا باریکتر از مو نهفته است.
·
نکته هائی دلیل مند و نه بی درونمایه و یاوه.
·
سیاوش برای اثبات مستدل زیبائی زندگی از شکوه لایزال
هستی طبیعی آغاز می کند:
·
طبیعت مادر به مثابه هنرمندترین هنرمندان، با تخیل غول آسا،
با تصورات ژرف، با تصاویر سحرانگیز، با تابلوهای نقاشی شگرف و با تندیس هائی
شکوهمند در آسمان و کوه و دره و دشت.
4
آسمان باز
·
سیاوش از آسمان به مثابه زیبائی فراخ متنوع و متحول شروع
به حرکت و استدلال می کند تا به اثبات زیبائی زندگی نایل آید:
·
آسمان باز به مثابه پرده لایتناهی سینمای همیشه متحول
هستی طبیعی.
·
تا دلت بخواهد فیلم
·
تا دلت بخواهد تصویر
·
تا دلت بخواهد آهنگ
·
تا دلت بخواهد رنگ
·
تا دلت بخواهد نقش
5
آفتاب زر
·
دومین مظهر زیبائی هستی طبیعی خورشید است:
·
دختری عریان و فروزان در 149 میلیون کیلومتری زمین با
میلیاردها سوزن از نور
·
تجسم زیبائی محض
·
چشمه فروزان زندگی
·
زنی همیشه زاینده، پزنده، سازنده، شوینده، آفریننده،
بخشنده و همیشه جوان
6
باغ های گل
·
سیاوش اکنون از آسمان دل برمی کند و بر زمین نظر می
افکند و باغات پر گل و معطر و رنگین و زیبا را نشان خواننده و شنونده می دهد و از
زیبائی زندگی و ارزشمندی دفاع پیگیرانه از آن به دفاع برمی خیزد.
7
دشت های بی در و پیکر
·
بعد دشت های فراخ را نشان خواننده و شنونده می دهد.
·
زمین به مثابه جنتی بی بدیل در کهکشان بیکران
8
سر برون آوردن گل از درون برف
·
زمین به مثابه صحنه هنرنمائی طبیعت مادر:
·
اعجاز آمیز و حیرا انگیز و شورانگیز:
·
سر برکشیدن سماجت آمیز گل از اعماق یخبندان و برف به
مثابه تجسم عینی و مرئی و ملموس زیبائی و زندگی
9
تاب نرم رقص ماهی در بلور آب
·
سیاوش در هیئت عمو نوروز، خواننده و شنونده را در هیئت
کودکان از خشکی به دریا می برد تا رقص شورانگیز ماهی ها را در بلور آب نشان شان دهد
و از شکوه لایزال زندگی پرده بردارد.
10
بوی عطر خاک باران خورده در کهسار
·
و بعد از دریا به سوی کوه می برد تا آنها را با عطر خاک
خیس از باران آشنا کند.
·
با هوای زلال و با صفا و سرشار از اکسیژن
·
با نسیم جانبخش نرم آهنگ
11
خواب گندمزارها در چشمه ی مهتاب
·
بعد آنها را از کوهساران به کشتزاران می آورد تا خواب
گندمزاران را در چشمه مهتاب نشان شان دهد.
·
تابلو های نقاشی، یکی زیباتر از دیگری، یکی حیرت انگیزتر
از دیگری
·
بی نهایتی شگرف با تار و پودی از شکوه و زیبائی
ویرایش:
پاسخحذف«رقص پر پیچ و تاب ماهی در بلور آب
کندمزارها»
درست است.