تضاد (11)

 

پروفسور گونتر کروبر 
برگردان شین میم شین

7 
تضادهای دیالک تیکی مهم 
ادامه

4 
تضادهای آشتی پذیر و آشتی ناپذیر
(غیر آنتاگونیستی و آنتاگونیستی)

·        در حالیکه تضادهای اصلی و فرعی، داخلی و خارجی هم در طبیعت و هم در جامعه عمل می کنند، تضادهای آشتی پذیر و آشتی ناپذیر فقط مخصوص جامعه انسانی اند.

·        (به عبارت دقیقتر، دیالک تیک اصلی و فرعی و دیالک تیک داخلی و خارجی در کل هستی (در همه فرم های حرکت ماده، طبیعت، جامعه و تفکر) حاکم اند و لذا موضوع ماتریالیسم دیالک تیکی اند.

·         دیالک تیک آشتی پذیری و آشتی ناپذیری اما در طبیعت اعتبار ندارد و موضوع ماتریالیسم تاریخی و تئوری شناخت است. مترجم)  

الف
تضاد آشتی ناپذیر (آنتاگونیسم)

  

·        تضاد آشتی ناپذیر (یا بطور ساده آنتاگونیسم) تضادی است مبتنی بر اختلافات طبقاتی میان گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف.

1

·        تضادهای آشتی ناپذیر تضادهای طبقاتی اند.

2

·        تضادهای آشتی ناپذیر قبل از همه میان طبقات اجتماعی اصلی هر فرماسیون اجتماعی معین وجود دارند:

الف

·        میان برده ها و برده داران

ب

·        میان رعایا و اربابان فئودال

ت

·        میان کارگران و سرمایه داران

پ

·        میان اخلاق بورژوائی و اخلاق سوسیالیستی

·        و غیره.

3

·        تضادهای آشتی ناپذیر می توانند برای مدت زمان معینی میان طقات استثمارگر نیز وجود داشته باشند:

·        مثلا در دوران انقلاب بورژوائی در قرن هفدهم تا قرن نوزدهم میان بورژوازی و اشرافیت فئودالی ـ ارتجاعی تضاد آشتی ناپذیر وجود داشت.

4

·        تضادهای آشتی ناپذیر می توانند در درون طبقه استثمارگر واحدی در مقیاس بین المللی نیز تشکیل شوند:

·        مثلا جنگ دول امپریالیستی برای تجدید تقسیم جهان حاکی از تضاد آشتی ناپذیر در درون بورژوازی بوده اند.

5

·        گرایش عمومی تضادهای آشتی ناپذیر تشدید بی وقفه آنها ست و لذا به بروز اختلافات شدید میان نیروهای اجتماعی مربوطه، به برخوردهای خصومت آمیز میان طبقات اجتماعی متخاصم، به بروز خارجی نسبتا ناگهانی و قهر آمیز و به بروز اختلافات سیاسی و اجتماعی منجر می شوند.

ب
تضاد آشتی پذیر

·        تضادهای آشتی پذیر بیانگر تضادهائی میان گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف اند، که علاوه بر اختلاف منافع، دارای منافع اساسی مشترک نیز هستند.

1

·        حل تضادهای آشتی پذیر نیز اگرچه از طریق «مبارزه» اضداد صورت می گیرد، ولی بکمک متدهائی عملی می شود، که منافع مشترک نیروهای مختلف اجتماعی در نظر گرفته می شوند و از تبدیل تضاد به رویاروئی قهرآمیز (آن سان که در مورد تضادهای آشتی ناپذیر رایج است)، ممانعت به عمل می آید.

2

·        تضادهای آشتی ناپذیر ـ بنا بر خصلت خویش ـ تغییر ناپذیر نیستند.

3

·        تضادهای آشتی ناپذیر می توانند تحت شرایط معینی به تضادهای آشتی پذیر بدل شوند:

·        مثلا اگر تناسب قوا به نفع طبقه کارگر باشد، امکان آن پدید می آید که تضاد آشتی ناپذیر میان طبقه کارگر و متحدان آن با بخشی از بورژوازی که در مرحله گذار به سوسیالیسم هنوز مواضعی را در اختیار دارد، بتدریج به تضاد آشتی پذیر بدل گردد و از طرق صلح آمیز حل شود.

4

·        بغرنجی گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم از آن رو ست که تضادهای آشتی ناپذیر و تضادهای آشتی پذیر در جوار هم قرار می گیرند و بر هم تأثیر متقابل می گذارند.

5

·        و لذا شناخت خصلت تضادها و تعیین متد مناسب برای حل آنها از اهمیت سیاسی مهمی برخوردار است.

6

·        تضادهای زیر در جوامع سوسیالیستی که عاری از منافع طبقاتی خصمانه اند، خصلت آشتی پذیر دارند:

الف

·        تضاد میان تولید و مصرف

ب

·        تضاد میان مالکیت سوسیالیستی در صنعت و مالکیت تعاونی در کشاورزی

ت

·        تضاد میان منافع فردی و منافع اجتماعی

·        و غیره.

7

·        تحت رهبری حزب طبقه کارگر، حل این تضادها از طریق عمل مشترک کلیه اقشار جامعه بر مبنای وحدت اخلاقی ـ سیاسی و منافع مشترک صورت می گیرد.

5 
تضادهای سیستم نگهدار و سیستم ستیز

·        بنا بر سیستمتئوری، تضادهای آشتی ناپذیر جوامع طبقاتی به مقوله تضادهای سیستم ستیز (سیستم شکن، سیستم مخرب)  تعلق دارند.

1

·        تضادهای سیستم ستیز بدلیل ساختار خاص سیستم مربوطه، به انفجار عرصه ثباتمند سیستم گرایش دارند.

2

·        تضادهای سیستم ستیز نه فقط در جامعه (و تفکر)، بلکه در طبیعت نیز پدید می آیند.

·        مثلا درعناصر شیمیائی رادیو اکتیف، تضاد میان نیروهای کولومبی و نیروهای حافظ هسته، تضادی سیستم ستیز است که باعث تجزیه رادیو اکتیف عناصر شیمیائی می شود.

3

·        تضادهای آشتی پذیر ـ برعکس ـ به مقوله تضادهای سیستم نگهدار تعلق دارند.

4

·        عمل تضادهای آشتی پذیر برای وجود و توسعه سیستم مربوطه ضرور و الزامی است.

5

·        تضادهای آشتی پذیر در چارچوب سیستم مربوطه، بطور لاینقطع حل می شوند و مجددا تشکیل می یابند.

6

·        تضادهای آشتی پذیر یا به ثبات سیستم می افزایند و یا به حفظ سیستم کمک می کنند.

ادامه دارد.