استالینیسم (16)

 

پروفسور دکتر ورنر هوفمن

برگردان میم حجری

فصل سوم

شرایط تاریخی آغازین قدرت شوراها

ادامه

34

·        اگر ما خودویژگی های تاریخ روسیه را نیز در نظر بگیریم، آنگاه حرکات تاتاری که جامعه شوروی آغازین بارها از خود نشان داده، درک ناپذیری خود را از دست می دهند.

35

·        روندهای تاریخی مهمی که جامعه اروپای غربی جدید را عمیقا تحت تأثیر قرار داده بودند، بی سر و صدا از کنار روسیه گذشته بودند.

·        روندهای تاریخی مهمی از آن جمله بوده اند:

الف

·        رفرماسیون.

ب

·        سکولاریزاسیون و راسیونالیزاسیون مذهب، که با رفرماسیون در پیوند بوده اند.

ت

·        ایندیویدوئالیزاسیون تفکر ببرکت هومانیسم.

پ

·        جنبش فراگیر روشنگری.

ث

·        اوجگیری لیبرالیسم سیاسی و اقتصادی.

ج

·        ایمانسیپاسیون هومو ئوکونومیکوس

·        (رهایش انسانی که تابع محض تأملات مبتنی بر هدفمندی های اقتصادی است.)

ح

·        گذار به دولت پارلمانتاریستی پیرو قانون اساسی.

خ

·        و همراه با آن، راسیونالیزاسیون روابط دولت و شهروندان.

د

·        نسبیت بخشیدن به قدرت دولتی از طریق مناسبات احزاب رقیب و تعویض قاعده مند حکومت.

36

·        اینها روندهای تاریخی ـ دورانی بوده اند، که روسیه اسیر در چنگ خودکامگی تزاریستی، بندرت سهمی در آنها داشته است.

37

·        اگر کسی علاوه بر اینها، تاریخ حزب بلشویستی را در دوره اختناق تزاریستی و تمایل آغازین به تبعیت بی چون و چرا از رهبریت حزب را در نظر بگیرد، که نتیجه مبارزه جنبش کارگری در شرایط مخفی و تشکیل کادرهای ثابت از «انقلابیون حرفه ای»  بوده است، اگر کسی تقدم مطلق قال شدن به حزب کارگری نسبت به جنبش سندیکائی ضعیف در روسیه قبل از پیروزی انقلاب را در نظر بگیرد، که می توانست امکان دیگری برای کنترل رهبری حزب از سوی توده ها محسوب شود، آنگاه می تواند به درک برخی از پیش شرط هائی نایل آید که باعث اوجگیری استالینیسم بوده اند.

38

·        علیرغم همه اینها نمی توان از ناگزیری سرنوشتی توسعه شوروی در مراحل آغازین دوره برنامه ریزی سخن گفت.

39

·        اما عظمت وظایفی که می بایستی تحت شرایط «قلعه تحت محاصره» (تروتسکی)، در مدت کوتاهی، بطور شتابزده انجام گیرند، می تواند توجیهی بر اعمال زور باشد.

·        اعمال زوری که غیر عادی بودن جامعه گذار سست بنیاد عاری از اعتماد به نفس را افزایش می دهد، تعادل هنرمندانه میان اطاعت و بینش را، انضباط و ابتکار عمل را، فرمان و کنترل را به هم می زند، تعادلی که لنین همواره در رابطه میان رهبر و پیرو مراعات کرده بود.

40

·        اعمال زور زمینه را برای کسب استقلال نسبی، نه تنها از سوی رهبری دولت، بلکه علاوه بر آن، از سوی حلقه های واسط قدرت عمومی با بدنه و یا پایه جامعه فراهم آورده است.

·        گرایشی که لنین در سال های آخر زندگی اش با نگرانی روزافزونی تذکر می دهد.

·        (لنین، «مجموعه آثار، بازرسان کارگری و دهقانی را چگونه باید بازسازماندهی کرد؟»، جلد 33، ص 468.

·        «کمتر اما بهتر، بهتر است.»، جلد 33، ص 474)

ادامه دارد.