حقوق اولیه (حقوق بشر) (۳)

پروفسور دکتر هرمان کلنر

برگردان

شین میم شین

۱

بیانیه استقلال آمریکا

توماس جفرسن

(۱۷۴۳ ـ ۱۸۲۶)

سومین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا

مؤلف اصلی اعلامیه استقلال آمریکا

 از دولتتئوریسین های  مهم آن کشور

     

۱

·      در بیانیه استقلال سیزده ایالت آمریکا (۴ ژوئیه ۱۷۷۶) که توسط توماس جفرسون تدوین شده، چنین می خوانیم:

·      «ما این حقیقت را فی نفسه (بی نیاز از دلیل و برهان. مترجم) اثبات شده می دانیم که که همه انسان ها برابر به دنیا می آیند و به اراده خالق خویش به حقوق غیر قابل انتقال به غیر زیرین مجهز می شوند:

الف

·      حق حیات (زیست و زندگی)

ب

·      حق برخورداری از آزادی.

پ

·      حق خوشبختی طلبی.»

۲

·      نیمه دوم بیانیه استقلال آمریکا حاکی از آن است که مطالبات اقتصادی صاحبان پلانتاژهای آمریکائی ـ عمدتا ـ به حقوق «الهی» تقطیر یافته اند.

·      (پلانتاژ به شرکت ها و باغات بزرگ کشاورزی در مناطق استوائی اطلاق می شود. مترجم)

۲

انقلاب فرانسه

مارک لافایت

 (۱۷۵۷ ـ ۱۸۳۴)

ژنرال فرانسوی در جنگ استقلال آمریکا

۱

·      در انقلاب فرانسه به درخواست لافایت که از جنگ استقلال آمریکا به فرانسه برگشته بود و در ایام جوانی تحت تأثیر ایده های روشنگران بود، مجلس مؤسسان (۲۶ اوت ۱۷۸۹) به تصویب اعلامیه حقوق بشر و حقوق شهروندی نایل آمد که معروف ترین سند سیاسی ـ حقوقی بورژوازی اروپا ست.

۲

·      در این اعلامیه که تحت تأثیر «سند حقوقی» آمریکا، تقسیم قوای سه گانه مونتسکیو و اصل خودمختاری خلق های ژان ژاک روسو ست، ضرورت های اقتصادی بورژوازی و همچنین امیدهای توهم آلود خلق انعکاس می یابد.

۳

·      در ماده دوم این اعلامیه، «آزادی، مالکیت، امنیت و مقاومت در برابر ستم و سرکوب» به عنوان حقوق غیرقابل انتقال به غیر و بی چون و چرای انسانی اعلام می شوند که رعایت و حفظ آنها هدف نهائی دولت مبتنی بر خودمختاری خلق است.

۴

·      برای پوشاندن جامه مشخص به آنها از حقوق مندرج در ماده ۱۷ استفاده می شود:

الف

·      قانونیت (حکومت قانون)

ب

·      آزادی نظر.

۵

·      اما از آزادی احزاب و تشکیلات و مجامع و مذهب سخنی رانده نمی شود.

۶

·      اعلامیه حقوق بشر و حقوق شهروندی در سال ۱۷۹۱ به جزئی از اولین قانون اساسی انقلاب فرانسه بدل می شود.

۷

·      پس از این است که لیست حقوق اولیه به بخشی از قانون اساسی کلیه دولت های بورژوائی ـ به استثنای انگلستان، آسترالیا و کانادا ـ  بدل می شود و تئوری های حقوق اولیه  نیز عناصر بنیادی تئوری سیاسی تلقی می شوند.

۸

·      قانون اساسی ژاکوبنی (۱۷۹۳) به سبب خصلت دموکراتیکش در کلیه لیست های حقوق اولیه بورژوائی اعتبار خاص خود را دارد.

۹

·      در این لیست ها ۳۵ ماده حقوق اولیه ـ همراه با دیگر مواد ـ به عنوان حقوق بشر و حقوق شهروندی قلمداد می شوند:

الف

·      برابری

ب

·      آزادی

پ

·      امنیت

ت

·      مالکیت

ث

·      آزادی نظر

ج

·      آزادی تشکیل انجمن و غیره

ح

·      حق کار و یا معیشت

خ

·      حق تحصیل و یا تدریس

د

·      حق شرکت در قانونگزاری

ذ

·      حق اقدام به انقلاب

ادامه دارد.