تأملاتی در تأملات فروغ اسدپور (۶)

چرخش فرهنگی ژیژک

فروغ اسدپور

سرچشمه:

صفحه فیسبوک فروغ اسدپور

مسعود بهبودی

 پیشکش به احمد کسروی،

 آموزگار بزرگ روشنگری

به جز این

ژیژک در روانکاوی «نیهیلیسم فعال» جوانان زاییده شده در پاریس

و پرورش یافته در پرورشگاه های پاریسی

و ساکن گئتوهای پاریس و امثال آنها بیراهه رفته،

وقتی آنها را «عقده ای» تصویر کرده است.

·        فروغ اسد پور در این فراز از تلاش تحلیلی خود به «انتقاد» از ژیژک می پردازد.

·        انتقادی که به همه چیز شباهت دارد، مگر به انتقاد.

1

·        البته فروغ اسدپور در این زمینه تنها نیست.

·        این طرز برخورد گروه معینی از روشنفکریت وطنی است:

الف

·        «انتقاد» آنها چنان احتیاط آمیز صورت می گیرد که نه سیخ می سوزد و نه کباب.

ب

پاسداری از 

حقیقت عینی

·        دوستی کشکی و الکی و صوری و توخالی به جای خود می ماند و حقیقت عینی در بهترین حالت و در تحلیل نهایی ماستمالی می شود و در بدترین حالت، چه بسا فدا می شود.

2

·        دوست سابق ما که ضمنا هوشمندترین دوست ما بود، هم خود، همین رویه رفتار را پیشه کرده بود و هم بکرات با همین رویه، رویه خود را به ما توصیه می کرد.

·        تا اینکه بالاخره به تنگ آمد و در سنت خود ما به ابراز نظر صریح مجبور شد و گفت که لحن ابراز نظر ما تلخ است.

3

·        بنظر او اگر کسی فحش خواهر و مادر هم بدهد، مصلحت این است که به جای فحش، اندرزش دهیم.

4

·        پشت سر این طرز تفکر اما طرز زیست درخوری کمین کرده است.

·        طرز زیست دلال واره ای منشاء طرز تفکر دلال واره است.

5

·        سگان توده اما سگ اند و نه دلال.

·        سگان توده مؤمن به وحدانیت حقیقت عینی اند و از آن حتی الامکان به هر قیمتی پاسداری می کنند.

·        پارس بی امان آنها بیهوده نیست.

·        چون پارس، فرمی از پراتیک است و لذا  انرژی طلب و طاقت فرسا ست.

·        پارس در واقع استحاله همان استخوان است که توده جلوی سگان اهلی گشته خود انداخته است.

·        پارس در واقع فرم دیگری از تحول ماده است و حقیقت عینی تنها جزم توده و سگان بی همه چیز توده ی بی همه چیز مولد همه چیز است.

6

ژیژک در روانکاوی «نیهیلیسم فعال» جوانان زاییده شده در پاریس

و پرورش یافته در پرورشگاه های پاریسی

و ساکن گئتوهای پاریس و امثال آنها بیراهه رفته،

وقتی آنها را «عقده ای» تصویر کرده است.

·        فروغ اسدپور مفهوم جدیدی را وارد «انتقاد» خویش از ژیژک می کند.

·        مفهوم «نیهلیسم فعال» را.

·        منظور از نیهلیسم چیست؟

7

 ایوان سرگه یویچ تورگینف (1818 ـ 1883)

از نویسندگان بزرگ روس

اولین نویسنده ای که در باره ذلت و دلهره و هراس مردم روسیه نوشت.

کتاب معروف او:

پدران و پسران

بانی مفهوم «نیهلیسم» در این کتاب

او در این کتاب با محتوای فلسفی تحقیرآمیز، طرفداران ایده های سوسیال ـ انقلابی را نیهلیست می نامد.

·        نیهلیسم به سمتگیری ئی اطلاق می شود، که منکر هر نوع نظام وجودی، معرفتی، جهانی و اجتماعی است.

·        نیهلیست در تاریخ غرب، به کسانی نیز اطلاق می شود که مخالف کلیسا و مذهب بوده اند.

·        نیهلیسم در زبان عامیانه به مثابه سرباز زدن از هر کار مثبت و منفی تلقی می شود.

·        ایوان سرگه یویچ تورگینف در اثر خود تحت عنوان «پدران و پسران» طرفداران ایده های سوسیال ـ انقلابی را با محتوای تحقیرآمیز، نیهلیست می نامد.

·        بعد گروهی از آنارشیست های روس خود را نیهلیست نام می دهند.

8

·        منظور از نیهلیسم فعال چیست؟

9

·        نیهلیسم فعال احتمالا ترجمه نیهلیسم عملی حضرت عادولف نیچه است که در ستایش از نیهلیست های روس بر زبان رانده است:

·        برتری نیهلیست های روس بزعم عادولف این بوده که به نیهلیسم نظری قانع نبوده اند، بلکه بدان جامه عمل پوشانده اند:

·        نیچه «هیچ» را کلام آخر شوپنهاور می داند و در اثر خود تحت عنوان «در ورای خیر و شر» (208) از «نیهلیسم روس» سخن به میان می کشد که «فقط به بیان «نه» و به طلب  «نه» بسنده نمی کند، بلکه به عملی کردن «نه» کمر می بندد.»   

10

·        نیهلیسم فلسفی به انواع زیر تقسیم می شود:

نیهلیسم متافیزیکی

·        نیهلیسم متافیزیکی به به تعالیمی اطلاق می شود که منکر وجود واقعیت عینی است.

نیهلیسم اخلاقی

·        نیهلیسم اخلاقی به به تعالیمی اطلاق می شود که منکر هنجارها و ارزش های اخلاقی است.

نیهلیسم منطقی

·        نیهلیسم منطقی به به تعالیمی اطلاق می شود که منکر هر نوعی از حقیقت است.

  

·        مفهوم نیهلیسم در فلسفه مدرن به سبب چندمعنامندی اش بندرت بکار می رود.

·        نیهلیسم در طول تاریخ معانی مختلفی به شرح زیر داشته است:

1

·        انکار معنای زندگی چه به معنی وسیع کلمه و چه به معنی محدود کلمه.

·        اینجا ما با انکار مذهب، جهان بینی، تعالیم فلسفی و سیاسی که نشاندهنده راه راست می توانند باشند و نتیجتا، با انکار هر کوشش و تلاش مسئولانه سر و کار داریم.

2

·        انکار معنای تاریخ جهان.

·        اینجا ما با انکار مذهب، جهان بینی، تعالیم فلسفی و سیاسی که نشاندهنده راه راست می توانند باشند و نتیجتا، با انکار هر کوشش و تلاش مسئولانه سر و کار داریم.

3

·        انکار قابل شناسائی بودن واقعیت عینی.

·        اینجا ما با اسکپتیسیسم (تردیدگرائی)  معرفتی ـ نظری سر و کار داریم.

·        مراجعه کنید به اسکپتیسیسم، آگنوستیسیسم (ندانمگرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

4

·        انکار پای بندی ها، ارزش ها و هنجارهای اخلاقی.

·        اینجا ما با اعتراض و پرخاش و با رد ارزش ها و هنجارهای اجتماعی سر و کار داریم که می تواند به اخلاق ستیزی، لاابالیگیری و بی بندوباری منتهی شود.

·        پروفسور دکتر وینفرید شرودر کتاب ارزشمندی تحت عنوان «نیهلیسم اخلاقی از سوفیست ها تا نیچه» (2005) نوشته است. 

11

ژیژک در روانکاوی «نیهیلیسم فعال» جوانان زاییده شده در پاریس

و پرورش یافته در پرورشگاه های پاریسی

و ساکن گئتوهای پاریس و امثال آنها بیراهه رفته،

وقتی آنها را «عقده ای» تصویر کرده است.

·        فروغ اسدپور با مفاهیم نمایندگان فلسفه بورژوائی واپسین می اندیشد و استدلال می کند.

·        نیهلیسم نظری و عملی یکی دیگر از وجوه مشترک امپریالیسم و فوندامنتالیسم و آوانتوریسم است.

·        اتفاقا چندی پیش در اروپا در سال 2003، کتابی تحت عنوان «فوندامنتالیسم به مثابه نیهلیسم نقابدار»، به قلم پروفسور کریسف تورکه انتشار یافته است.

12

·        فروغ اسدپور چنان تصور و یا وانمود می کند که «نیهلیسم فعال» انگار از طرز زیست توده های زحمتکش حواشی پاریس نشئت می گیرد و نه از شیوه زیست بورژوازی واپسین.

·        در تصور فروغ اسدپور «نیهلیسم فعال» یکی از عناصر ایده ئولوژیکی سنکه گتوهای متروپول ها ست و نه از عناصر ایده ئولوژیکی اصلی طبقه حاکمه از دیرباز.

13

بوف کور

·        اگر فروغ اسدپور نظری به فلسفه شوپنهاور و نیچه و سارتر و کامو و یا حتی کاریکاتورهای وطنی و منطقه ای آنها هدایت و جلال آل احمد و احمد شاملو و فدائیان اسلام و خلق و مجاهدین اسلام و خلق و لیملام و القاعده و حزب الله و غیره بیندازد به منشاء طبقاتی ـ فئودالی ـ بورژوائی واپسین نیهلیسم پسیو و اکتیو (منفعل و فعال) پی می برد.

14

·        حواشی متروپول ها و گتوهای خوارج فلک زده، زادگاه و پرورشگاه «نیهلیسم پسیو و فعال» نیستند و نمی توانند هم باشند.

·        شعور اجتماعی حاکم شعور طبقه حاکمه است و نه شعور اجتماعی بی خانمانان بی همه چیز حواشی شهرها

.

·        این سیستم اجتماعی ـ اقتصادی سرمایه داری به تعویق افتاده است که در مزارع ضمیر توده ها بذر یأس و نیهلیسم نظری و عملی می افشاند و از آنها ماشین واره های جنگی برای جنگ های امپریالیستی و یا بمب های تپنده برای جنایات فوندامنتالیستی سرهم بندی می کند.

15

ژیژک در روانکاوی «نیهیلیسم فعال» جوانان زاییده شده در پاریس

و پرورش یافته در پرورشگاه های پاریسی

و ساکن گئتوهای پاریس و امثال آنها بیراهه رفته،

وقتی آنها را «عقده ای» تصویر کرده است.

·        ایراد اصلی فروغ به ژیژک در هر صورت این است که او بیراهه رفته و جوانان حاشیه نشین را عقده ای نامیده است.

·        ایراد اصلی فروغ به ژیژک این نیست که طرز تفکر و متد فکری او باطل و غیرعلمی است، بلکه این است که خود او هم عقده ای است و همه خوارج و در تحلیل نهائی بشریت بطور کلی عقده ای اند.

·        چون نظم کنونی (؟) همه اعضای جامعه را عقده ای می سازد.

·        وقتی کسی به هر دلیلی با تفکر فلسفی ـ علمی بیگانه باشد، به همین روز ژیژک و فروغ اسدپور می افتد.

ادامه دارد.