حقوق طبیعی (3)

پروفسور دکتر وینفرید شرودر

برگردان شین میم شین

III

تاریخ تئوری های حقوق طبیعی

·        اگرچه تئوری های حقوق طبیعی فقط در اروپا رواج نداشته اند، اما تا کنون تاریخ آنها به سه دوره تقسیم بندی شده است:

1

·        دوره حقوق طبیعی آنتیک و یا کلاسیک.

2

·        دوره حقوق طبیعی و یا حقوق الهی مسیحی.

3

·        دوره حقوق طبیعی غیرمذهبی و یا حقوق عقلی قرن هفدهم و هجدهم میلادی.

·        علاوه بر آنها باید از دوره حقوق طبیعی «مدرن» عقیم قرن نوزدهم و بیستم میلادی نیز یاد کرد.

·        ضمنا باید یاد آور شد که میان سه دسته زیر از حقوق طبیعی تفاوت گذاشته می شود:

الف

·        میان حقوق طبیعی مطلق و نسبی.

ب

·        میان حقوق طبیعی اوبژکتیف و سوبژکتیف (عینی و ذهنی).

ت

·        میان حقوق طبیعی ایدئالیستی و دینامیکی.

·        این آشفتکی ترمینولوژیکی (اصطلاح شناسی)  از طرز نگرش غیرتاریخی، از آنتی تتیک خاص و از برخورد غیر دیالک تیکی خاص ایدئولوژی بورژوائی واپسین بر تفسیر تاریخ حقوق طبیعی حکایت می کند.

·        (آنتی تتیک به آموزش تناقضات و علل آنها اطلاق می شود. مترجم)

I

حقوق طبیعی آنتیک و یا کلاسیک

·        کشف حقوق طبیعی و فرم طبیعی همزیستی انسان ها ظاهرا با عوامل زیرین در رابطه بوده است:

الف

·        با وابستگی انسان به طبیعت

ب

·        و قبل از همه، با تشکیل فرم های  همزیستی اجتماعی که مورد قبول انسان ها نبودند و بمثابه فرم های مغایر با طبیعت و ناعادلانه تلقی می شدند که گویا بطور خودسرانه و مصنوعی از سوی  بشر اختراع شده اند.

·        ایده مربوط به «عصر طلائی» که بعدها در کتاب مقدس بمثابه «بهشت» مطرح می شود، می تواند به عنوان بخش اصلی اولین تئوری های حقوق طبیعی تلقی شود.

1

سوفیسم

 پروتاگوراس (490 ـ 411)

از فلاسفه ما قبل سقراطی آنتیک یونان

از نمایندگان اصلی سوفیسم

به سبب سخنرانی در مجامع خلقی محکوم شد

و در راه فرار به سیسیل جان باخت

و آثارش به آتش کشیده شد.

·        سوفیست ها (پروتاگوراس، جورجیاس، آنتی فون، کالیکیس) که در قرن پنجم و چهارم قبل از میلاد زندگی می کردند، طبیعت را بمثابه بنیان عدالت عمده می کردند و حقوق طبیعی را بیانگر آن می دانستند.

1

·        حقوق طبیعی سوفیستی که جسم را مبدأ قرار می داد، با حقوق طبیعی که نهایتا از طبیعت انسانی منشق می شد، تفاوت داشت.

2

·        موضع انتقادی آن از نظام حقوقی موجود را اما نمی توان منکر شد.

3

·        پروتاگوراس می کوشید تا پیدایش جامعه و دولت را بر مبنای  طبیعت توضیح دهد.

4

·        او تاریخ را نه از نقطه نظر تجزیه و تلاشی و زوال، بلکه از نقطه نظر ترقی در نظر می گرفت.

ادامه دارد.