دیروز ـ امروز ـ فردا
اسماعیل خوئی
(۱٨ خرداد ۱٣۹۲ ، بیدرکجای آتلانتا)
سرچشمه :
اخبار روز
تحلیلی از شین
میم شین
آینده در
تصّورِ ما
به خویش برمی گردیم:
یعنی
به پیش برمی گردیم.
و اینچنین است
که از اکنون
آیینه واری می تراشیم کژّ و کوژ،
و در گُمای آن،
تصویرِ بی قواره ی آینده را
ـ چون چهره ی همیشه ی اکنون ـ
تصویرِ بی قواره ی آینده را
ـ چون چهره ی همیشه ی اکنون ـ
پیشاپیش
در می نوردیم.
اینگونه است که تاریخ ،
در تصوّرِ ما،
چرخه ای است
که تا همیشه گِرداگِردِ خویش میگردد:
که تا همیشه گِرداگِردِ خویش میگردد:
و هیچ چیزی
در آن
هیچگاه
هشدارِ بیم یا که نویدِ امید نیست.
این گونه است که تاریخ،
در تصورِ ما،
همیشه اکنون بوده است
و تا همیشه، باز، همین اکنون خواهد بود
و تا چنین است،
می باید از هم اکنون نیز روشن باشد
کآینده
در جهانکِ ما
چون خواهد بود.
پایان
پایان
·
این شعر اسماعیل خوئی بی کمترین شک و تردید، بهترین شعری
است که ما از ایشان خوانده ایم.
·
درست به همین دلیل به تأمل در آن خطر کرده ایم.
·
تا هم استنباط آغازین خود را به محک تحلیل دیالک تیکی زنیم
و هم نتیجه تأملات خود را به محک آن و این.
1
آینده در
تصّورِ ما
·
«آینده در
تصّورِ ما»، عنوان این شعر زیبا و پرمحتوای اسماعیل خوئی است.
·
خواننده با توجه به همین عنوان شعر می تواند حدس زند که
با شعری فلسفی سر و کار دارد، با شعری که تار و پودش به تأمل و تفکر سرشته است و
نه با چرندی توخالی و فرمال و بی محتوا در لفافه شعر.
2
آینده در
تصّورِ ما
·
خواننده حتی می تواند با توجه به همین عنوان شعر حدس زند
که شاعر او را در عوالم شورانگیز تئوری شناخت (تئوری معرفت) سیر خواهد داد.
·
تئوری شناخت یکی از سه ستون اصلی فلسفه علمی (مارکسیسم ـ
لنینیسم) است.
·
مراجعه کنید به تئوری شناخت در تارنمای دایرة المعارف
روشنگری
3
آینده در
تصّورِ ما
·
خواننده ضمنا در خواهد یافت که شاعر در این شعر، به مفهوم
فلسفی مهم «پیش بینی» می پردازد.
·
پیش بینی در واقع به معنی پیشدانی، شناخت پیشاپیش، دانستن از قبل،
غیبگوئی و غیره بکار می رود.
·
البته باید میان پیش بینی علمی
و پیشگوئی های غیرعلمی (طالع بینی، فال بینی، علم غیب مذهبی، اوتوپی های اجتماعی و امثالهم) تفاوت قائل شد:
الف
·
پیشگوئی های غیرعلمی ـ بر خلاف پیش بینی علمی ـ بر پیوندهای واقعی و قانونمند استوار نمی شوند.
ب
·
پیشگوئی ها غیرعلمی ـ بر خلاف پیش بینی علمی ـ بر الهام، وحی و تخیل و توهم و غیره مبتنی اند.
ت
·
پیشگوئی ها غیرعلمی ـ بر خلاف پیش بینی علمی ـ عمدتا به
قصد انحراف افکارعمومی (مانی پولاسیون) و گمراه
سازی توده ها مورد استفاده قرار می گیرند.
·
مراجعه کنید به پیش بینی، پیش بینی اجتماعی، پیش بینی
شناسی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
4
آینده در
تصّورِ ما
·
خواننده با توجه به واژه «ما» می تواند حتی حدس زند که
شاعر آینده را در تصور جمعی، جماعتی و یا حتی جامعه و جهانی تصویر می کند و بدین
طریق، می تواند به ماهیت فلسفی این شعر یقین بیشتری کسب کند.
·
چون مقولات کل و عام مقولات فلسفی اند.
·
چون فقط فلسفه است که می تواند در حیطه کل و عام کند و
کاو کند.
·
شاعر هم از همان آغاز شعر به خواننده حالی می کند که
محتوای شعرش در چارچوب تنگ منافع جزئی و فردی نمی گنجد.
·
زیبائی فوق العاده این شعر اسماعیل خوئی هم همین جا ست.
5
آینده در
تصّورِ ما
·
زیبائی درونی ـ مضمونی (محتوائی) شعر اسماعیل خوئی بالاعم و این شعر ایشان بالاخص
در این است که بر خلاف شعرای ساده لوح خودشیفته و خودنمای سرگردان در عوالم فردی
خویش، داربست تنگ و محدود جزء و منفرد و خاص را درهم می کوبد، گام بدر می نهد و
وارد کهکشان لایتناهی کل و عام می گردد.
·
آینده در این شعر، نه در تصور «من» فردی، شاعر خاصی،
جزئی، بلکه در تصور «ما»، در تصور جمعی، جماعتی، جامعه و جهانی، در تصور کلی، در
تصور عامی مورد بحث قرار می گیرد.
·
به عبارت دقیقتر، تصور آینده در این شعر، در دیالک تیک
فرد و جامعه، در دیالک تیک من و ما، در دیالک تیک منفرد (خاص) و عام، در دیالک تیک
جزء و کل به چالش کشیده می شود.
6
آینده در
تصّورِ ما
·
خواننده سرانجام حدس می زند که با شعری انتقادی سر و کار
دارد.
·
با شعری انتقادی ـ اجتماعی سر و کار دارد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر