پروفسور دکتر کامیلیا
وارنکه
برگردان شین
میم شین
طبقه بندی علوم
در عصر جدید
ادامه
18
گئورگ سیمل (1858 ـ 1918)
از فلاسفه بورژوائی واپسین
فیلسوف، جامعه شناس آلمانی
از فلاسفه فلسفه حیات، نئوکانتیانیسم
موضوع پژوهش:
فلسفه فرهنگ
جامعه تضاد
·
گئورگ سیمل، اشپرانگر و یاسپرس نیز موضع مشابهی با ویلهلم
دیلتی دارند.
19
هاینریش ریکرت (1863 ـ 1936)
فیلسوف و استاد دانشگاه آلمانی
نئوکانتیانیست
فیلسوف ارزش
·
نئوکانتیانیست هائی از قبیل ویندل باند و ریکرت، اگرچه
تفاوت گذاری میان علوم طبیعی و علوم انسانی مورد نظر ویلهلم دیلتی را مورد انتقاد
قرار می دهند، ولی آخر سر، واریانت دیگری از همان دوئالیسم را به جای ان می نشانند
و از تفاوت نوموته تیکی و ایدیوگرافیکی (قانونگرائی و یکبارگی) علوم طبیعی و علوم
انسانی سخن می گویند که چیزی بیشتر از ضدیت متدئولوژیکی نیست.
20
ویلهلم ویندلباند (1848 ـ
1915)
فیلسوف، استاد دانشگاه
آلمانی
نماینده نئوکانتیانیسم و
فلسفه ارزش
·
بنظر ویندل باند و ریکرت، علوم طبیعی قانونگرا به شناخت عام می پردازند.
·
اما علوم تاریخی و اجتماعیِ یکباره به شناخت حوادث منفرد
و فردی می پردازند.
21
·
این ادعا که حوادث طبیعی بطور علی و قانونمند صورت می
گیرند، ولی حوادث اجتماعی بطور غیر علی و نا قانونمند رخ می دهند، بیانگر
ایدئولوژیکی دیله مای معرفتی ئی است که جامعه بورژوائی واپسین (سرمایه داری واپسین)
در آن گیر کرده است.
22
·
جامعه بورژوائی واپسین از سوئی به خاطر توسعه نیروهای
مولده نمی تواند از شناخت طبیعت صرفنظر کند و از سوی دیگر باید به خاطر حفظ ساختار
اجتماعی ـ اقتصادی کاپیتالیسم، قابل شناخت بودن جامعه را انکار کند.
23
·
تا آغاز قرن بیستم، تمایز علوم بشدت رونق می گیرد.
·
در نتیجه ی انقلاب علمی ـ فنی و در نتیجه ی پیشرفت علوم،
دست در دست با طبقه بندی روز افزون درونی در هر رشته علمی، گرایشات همپیوندی علوم
پدیدار می گردند.
·
(جلوه دیگری از دیالک تیک گسست و پیوست، از دیالک تیک
تجزیه و ترکیب. مترجم)
24
·
این امر به پیدایش مسائل جدیدی در رابطه با طبقه بندی
علوم منتهی می شود.
25
·
چون برای انجام انقلاب علمی ـ فنی، معارف علوم اجتماعی
(جامعه شناسی، روانشناسی کار) به میزان روز افزونی لازم می آید و متدهای ریاضی در
این عرصه نفوذ می کنند، باید مسئله رابطه جامعه با علوم طبیعی از نو مطرح شود و
رابطه علوم ساختاری (ریاضیات و منطق) با علوم مقطعی نوپا (سیستمتئوری عمومی و
اطلاعتئوری و غیره) با علوم منفرد مورد بررسی قرار گیرد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر