۱۳۹۵ شهریور ۲۰, شنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (449)



فصل پانزدهم
روانکاوی
پروفسور دکتر کارل هاینتس بروان
برگردان شین میم شین

پیشکش به 


هوشنگ تیزابی
 (۱۳۲۲ ـ ۱۳۵۳ ) 
مؤلف «نقدی بر فرویدیسم»
  
بخش سوم
نئو ـ روانکاوی
فرویدومارکسیسم
توسعه روانکاوی در حال حاضر

·        تکانه های مهم در زمینه تأملات عمیق راجع به روانکاوی از ایالات متحده امریکا آمد.

·        در ایالات متحده امریکا حتی از اوایل سال های 30 قرن بیستم، کوشش هائی در جهت گشودن در به روی علوم اجتماعی و نسبی کردن روانکاوی شروع شده بود.

1
·        در این زمینه می توان در وهله اول به کوشش های کسانی  اشاره کرد که میان روانکاوی و اتنولوژی و آنتروپولوژی فرهنگی پل می زنند:
·        گ. روهایم تلاش کرد تا میان روانکاوی و اتنولوژی و آنتروپولوژی فرهنگی رابطه برقرار کند، بدون آنکه براهین اصلی روانکاوی را زیر علامت سؤال قرار دهد.
·        (گ. روهایم، « روانکاوی و آنتروپولوژی»، 1977)

2

برونیسلاو مالینوفسکی
(1884 ـ 1942)
انتروپولوگ اجتماعی
در ایالات متحده امریکا
لهستانی الاصل

·        ضمنا برونیسلاو مالینوفسکی با تکیه بر تحقیقات اتنولوژیکی اش، نظرات زیر فروید را زیر علامت سؤال و تردید قرار داد:  

الف
·        عامیت (یونیورسالیته) تئوری فرهنگ فروید را     

ب
·        انتقاد از فرهنگ فروید را  

ت
·        وجود تاریخی ـ عام عقده اودیپوس فروید را
·        (مالینوفسکی، «جنسیت و تغییر در جوامع بدوی» 1962)

3
·        نئو ـ روانکاوی درست به همین نسبی کردن روانکاوی فروید تکیه می کند:
·        (هورنی، «راه های جدید در راونکاوی»، 1973 در «انسان نویروتیکی عصر ما»  1974)

الف
·        نئو ـ روانکاوی، تئوری لیبیدوی فروید را رد می کند.

ب
·        نئو ـ روانکاوی، نه به نقطه نظر پسیکولوژیکی ـ تکاملی وقعی می نهد و نه به ناخودآگاه و نه به سکسوئالیته و سمبولپژوهی.
·        (خطاها و رؤیا ها)   

4
·        نئو ـ روانکاوی در عوض، به ویژه  تأثیرات محیط زیست را مورد تأکید اکید قرار می دهد و خطاهای خاص افراد تندرست و بیمار را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.

5

اریش فروم
(1900 ـ 1980) 
روانکاو، فیلسوف، روانشناس اجتماعی آلمانی ـ امریکائی
نماینده ی سوسیالیسم هومانیستی و دموکراتیکی
موضوع پژوهش:
روانشناسی مذهب
روانکاوی
انتقاد اجتماعی
آثار:
هنر عشق ورزیدن (1956)
داشتن و یا وجود (1976)
و غیره

·        مهم ترین نماینده ی جنبش نئو ـ روانکاوی با سمتگیری فلسفی ـ  ـ اجتماعی، اریش فروم بوده است.

الف
·        اریش فروم در سال های 30 و 40 قرن بیستم، استنباطات فرویدی ـ مارکسیستی را نمایندگی می کرد.

ب
·        در اوایل سال های 50 قرن بیستم، کم و بیش به نئو ـ روانکاوی نزدیک شد.
·        البته بدون اینکه مواضع فرویدی ـ مارکسیستی اش را ترک کرده باشد.
·        (اریش فروم، «روانشناسی اجتماعی ـ تحلیلی و تئوری اجتماعی»، 1970)

پ
·        اریش فروم بر آن بود که در جامعه بورژوائی، پیوند های آغازین افراد بشری تخریب می شوند.  

ت
·        این تخریب پیوند ها می تواند به دو صورت زیر به آزادی افراد بشری منجر شود:  

1
آزادی منفی

·        این تخریب پیوند ها اولا می تواند به آزادی منفی افراد بشری منجر شود:
·        یعنی به فرار از آزادی و هراس از آزادی منجر شود.   

2
آزادی مثبت

·        این تخریب پیوند ها، ثانیا می تواند به آزادی مثبت افراد بشری منجر شود:

الف
·        به استفاده از امکانات توسعه و تکامل فردی  

ب


·        به شکوفاسازی و رونق بخشیدن به اسپونتانیته (اعمال فارغ از قید و بند)  

پ

·        به شکوفاسازی و رونق بخشیدن به خودتحقق بخشی  (جامه عمل پوشاندن به آماج ها و آرزو های خود)  
·        (اریش فروم، «روانشناسی اجتماعی ـ تحلیلی و تئوری اجتماعی»، 1970)

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر