جهانتصویر قرون وسطیهلموت میلکه
برگردان شین میم شین
برگردان شین میم شین
• جهانتصویر در زبان عامیانه مترادف با جهان بینی مورد استفاده قرار می گیرد.
• بر خلاف جهان بینی که حاکی از درک فعال ترکیبگرانه و سیستم سازانه یکپارچه از جهان است و نتایج رشته های علوم منفرد مختلف را در اختیار نقطه نظر واحدی قرار می دهد، جهانتصویر عبارت است از ترکیبی از نتایج علم منفرد واحدی.
• بدین سان است که از جهانتصویر فیزیکی، ستاره شناسی، زیست شناسی و غیره سخن می رود که ضمنا جهانتصویرهای مورد نظر در رابطه مختصات قرار می گیرند و می توانند با یکدیگر تناقضاتی داشته باشند.
• جهانتصویر ـ بر خلاف جهان بینی ـ انعکاس فلسفی آگاهانه نیست و لذا چسبیدن به جهانتصویر صرف یکی از علوم منفرد (فیزیک، بیولوژی و غیره) یکی از گشتاورهای مهم پوزیتیویسم است.
• در عرصه مفهوم «جهانتصویر» اگرچه جهانتصویرهای شیئی دست بالا دارند، اما از جهانتصویرهای روانشناسی، تاریخی و غیره نیز سخن می رود.
• جهانتصویرهای شیئی مدت های مدیدی بمثابه تصویر، یعنی تجسم تلقی می شدند.
• اما معارف فیزیک مدرن موجب تغییراتی در این برخورد شد، زیرا عناصر جهانتصویرهای شیئی مثلا ذرات هسته ای بمثابه ساختارهائی بغرنج و غیرتجسمی مطرح شدند و ساختار فضا (مکان) تا حدود زیادی خصلت تجسمی خود را از دست داد.
• بنیادی ترین و فراگیرترین جهانتصویر، یعنی جهانتصویر فیزیکی (و همچنین ستاره شناسی) امروزه قبل از همه بر مبنای معارف فیزیک نظری (تئوری نسبیت، تئوری کوانتومی، تئوری ذرات هسته ای) تعیین می شود.
• مراجعه کنید به تئوری نسبیت، تئوری کوانتومی، ذرات هسته ای
• به قول ماکس پلانک، روابط غیرتجسمی آغازین جهانتصویر فیزیکی پس از اشتغال طولانی با آنها نوعی تجسم پذیری کسب می کنند.
• این تمایل به تجسم پذیری که بوسیله ساختار تاریخی ـ تکاملی دستگاه معرفتی انسان مشروط می شود، در تحلیل نهائی سبب آن شده که انسان ها به ترسیم «تصویری از جهان» علاقه مند شده اند.
• در مطابقت با روند پیش رونده شناخت انسانی توانائی تجسم و مفهوم تجسم چندان توسعه می یابد که می توان از تبدیل تقریبی معارف عقلی و مجرد به معارف تجسمی و یا شبه تجسمی سخن گفت.
• از این روست که جهانتصویر خود را دیگر بطور مکانیسیستی به چیزهای محسوس محدود نمی کند.
• اینجا نیز دیالک تیک حسی و عقلی در روند شناخت خود را نمایان می سازد.
• مراجعه کنید به دیالک تیک حسی و عقلی، تجسم پذیری، جهان بینی
جهانتصویر تاریخی
• مراجعه کنید به تفکر تاریخی
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر