دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۴۴۸)

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت

و

دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین  

متد 

(اسلوب)

ادامه

۱۹

·    از این رو، میان تئوری و متد، پیوند تنگاتنگی وجود دارد.

۲۰

·    تئوری و متد، به لحاظ هدف و وظیفه با یکدیگر تفاوت دارند.

۲۱

·    در حالیکه تئوری به انعکاس سیستماتیکی (منظم) واقعیت عینی می پردازد، متد، عناصر انعکاس تئوریکی را فرم می بخشد، نه برای تبیین چگونگی تشکیل واقعیت عینی در قوانین و موازین و مقررات، بلکه برای نشان دادن چگونگی تفکر و کردوکار عملی جهت نیل به معارف جدید.

۲۲

·    تئوری به توضیح عرصه اوبژکت معینی به صورت جملات حکمی و قبل از همه به صورت قوانین حکمی می پردازد.

۲۳

·    متد اما برعکس، وسیله ای است که به مدد آن، با مبدأ قرار دادن تئوری، می توان از طریق مشتق سازی، استنتاج، تغییر فرم اوبژکت مورد نظر، مشاهده، آزمایش و غیره به احکام جدیدی دست یافت.

۲۴

·    ما در تئوری با سیستمی از جملات حکمی سر و کار داریم.

۲۵

·    در متد اما ما عمدتا با سیستمی از جملات عملیاتی سر و کار داریم.

·    (تئوری بیانگر چگونگی اوبژکت شناخت است.

·    متد بیانگر نحوه کار بر روی اوبژکت شناخت است. مترجم)

۲۶

·    به همین دلیل، محتوای جملات تئوری با محتوای جملات متد تفاوت دارند.

·    به عبارت بهتر، میان جملات تئوری و جملات متد، به لحاظ محتوا تفاوت وجود دارد.

۲۷

·    تئوری فی نفسه هنوز متد نیست.

·    تئوری بنیان متدی است، اگر بتوان از آن، قواعد، مقررات، مطالبات و هنجارهای درخور را استخراج کرد.

۲۸

·    برای دانستن اینکه چگونه می توان به آماج معینی نایل آمد، باید دانست که پیوندها از چه قرارند.

·    پیوندهایی که باید تحت تأثیر قرار داده شوند، مورد پژوهش ژرفتر قرار گیرند و یا به طرز عملی تحت سلطه قرار داده شوند.

۲۹

·    برای اینکه بتوان به لحاظ متدی، بدون عیب و نقص عمل کرد، نکات زیر از اهمیت وافری برخوردارند:

الف

·    اینکه تئوری واقعیت عینی را به طرز درست منعکس کند.

ب

·    اینکه قوانین فرمولبندی شده در تئوری، تصاویر منطبقی از پیوندهای قانونی عینا موجود (به طور عینی موجود)  باشند.

۳۰

·    متدی که قوانین شناخته شده را مبدأ قرار ندهد، شاید بتواند تصادفا مفید افتد.

·    اما بالاعم در تضاد با واقعیت عینی ئی قرار خواهد گرفت که تحت سلطه این قوانین قرار دارد.

·    چنین متدی، به آماج مورد نظر منجر نخواهد شد.

ادامه دارد.