۱۳۹۸ شهریور ۳۱, یکشنبه

تأملی در شعری از شاملو تحت عنوان «تکرار» (۴)


احمد شاملو
 
تحلیلی
از
ربابه نون
 
تکرار...
از
آیدا در آینه
(۲۵ اسفندِ ۱۳۴۱)
 
۱
با دستانِ سوخته
غبار از چهره‌ی خورشید سترده بودند
تا
رخساره‌ی جلادانِ خود را در آینه‌های خاطره بازشناسند.
 
معنی تحت اللفظی:
شهدا
با
دستان سوخته
چهره خورشید
را
غبار زدایی کرده بودند
تا
چهره جلادان خود
را
در
آیینه های خاطره
باز شناسند. 
 
۲
تا
دریابند که جلادانِ ایشان، همه آن پای در زنجیرانند
که قیامِ درخون تپیده‌ی اینان
چنان چون سرودی در چشم‌اندازِ آزادیِ آنان رُسته بود،
  
معنی تحت اللفظی:
شهدا
با
دستان سوخته
چهره خورشید
را
غبار زدایی کرده بودند
تا
دریابند که جلادان شان توده های پای در زنجیرند.
 
توده هایی
که
قیام سرکوب خونین شده ی شهدا
برای آزادی شان بود.
 
هدف دیگر شهدا از غبار زدایی از چهره خورشید
تعیین هویت جلادان خویش بوده است
که
در
آیینه های خاطره دیده اند.
 
 
جلادان سران و سرداران حزب توده
به
زعم شاعر عنقلابی
نه
طبقه حاکمه مرتجع
نه
ارتجاع بورژوایی ـ درباری ـ فئودالی ـ روحانی،
بلکه
توده های مردم
بوده اند.
 
توده هایی
که
توده ای ها
در
راه رهایی شان
قیام کرده بودند
و
قیام شان
به
طرز خونینی
سرکوب شده بود.
 
سؤال این است
که
شاملو
چرا و چگونه
به
این نتیجه ضد عقلی و ضد واقعی (ایراسیونال و ایرئال)
  رسیده است؟
 
۳
 
همه آن پای‌ در زنجیرانند
که،
اینک
بنگرید
تا چگونه
بی‌ایمان و بی‌سرود
زندانِ خود و اینان را دوستاق‌بانی می‌کنند،
بنگرید!
بنگرید!
 
معنی تحت اللفظی:
شهدا
با
دستان سوخته
چهره خورشید
را
غبار زدایی کرده بودند
تا
دریابند که جلادان شان همه توده های پای در زنجیرند.
توده هایی
که
اکنون
بدون ایمان و سرود
زندانبان زندان خود و شهدا 
شده اند.
 
چون توده های مردم 
در
رفراندوم انقلاب سفید
شرکت کرده اند
و
به
اصلاحات ارضی و غیره
رأی مثبت داده اند،
شاعر شیره ای و هروئینی
نتیجه می گیرد
که
جلادان توده ای های شهید
و
ضمنا
زندانبان خود و آنان
هستند.
 
یعنی
انقلاب بورژوایی شکوهمند سفید
نه
به
نفع توده های رعیت رها شده از قید و بند فئودالی،
بلکه
به
ضرر آنان
است.
 
شاعر عنقلابی
از
لغو فئودالیسم توسط بورژوازی مدرن
خشمگین است
و
انتظار دارد
که
توده ها
با
لغو فئودالیسم
مخالفت ورزند.
 
محتوای این شعر شاملو
تحقیر بی شرمانه توده
به
بهانه دفاع از توده ای های شهید
است.
 
ادامه دارد.
 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر