خرد ـ انسان ـ تاریخ (۸۲)

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

فصل ششم

وظیفه فکری فلسفه کلاسیک بورژوایی آلمان

بخش دوم

ادامه

۱۶

·    البته، امپیریسم هم به تشخیص نواقص و نارسایی هایی در مناسبات بورژوایی انگلیس نایل می آید.

۱۷

·    مثلا اشاره هیوم مبنی بر اینکه زمین باید به نظر سکنه سیارات دیگر، به مثابه تیمارستانی نمودار گردد، دال بر این است.

۱۸

·    امپیریسم اما این جنبه «تیمارستانی» جامعه بورژوایی را به مثابه چیزی ضرور (جبری) در نظر می گیرد و نه به مثابه عیب و نقص و ایرادی که باید از بین برده شود.

۱۹

·    معیار و میزان امپیریسم برای سنجش واقعیت جامعه ای، دیگر نه خرد، بلکه موجودیت (فاکتیسیته) جامعه بورژوایی است.

·    موجودیتی که امپیریسم در پی تضمین آن است.

۲۰

·    طرز برخورد متفاوت فلاسفه راسیونالیست فرانسه و فلاسفه امپیریست انگلیس به واقعیت جامعه ای، بنا بر ساختار جوامع بورژوایی فرانسه و انگلیس در آن زمان، در تئوری های آنان ته نشین شده است.

۲۱

·    راسیونالیسم فرانسه، قدر قدرتی بی حد و مرز خرد را مورد تأکید قرار می دهد.

۲۲

·    مفاهیم، اصول و افکار عقلی، برای راسیونالیسم فرانسه، معتبرالعام و ضرور (جبری) اند.

۲۳

·    راسیونالیسم فرانسه به کمک مفاهیم، اصول و افکارعقلی می کوشد تا به فرمولبندی (تدوین) قوانین معتبرالعام و ضرور (جبری) نایل آید.

۲۴

·    راسیونالیسم فرانسه این قوانین معتبرالعام و ضرور را ضمنا به مثابه قوانین مستخرجه از خود خرد قلمداد می کند.

·    قوانینی که در قاموس راسیونالیسم فرانسه، برای هر کس و همه کس واجب الرعایه اند.

۲۵

·    امپیریسم انگلیس اما بر عکس راسیونالیسم فرانسه، همه این مفاهیم، اصول و افکار عقلی و قوانین مستخرجه از خرد و یا عقل را باطل می داند و زیر علامت سؤال قرار می دهد.

۲۶

·    امپیریسم انگلیس ادعا می کند که هیچ مفهوم، هیچ اصل و هیچ فکر عقلی را نباید معتبرالعام و ضرور محسوب داشت.

۲۷

·    در قاموس امپیریسم انگلیس، قوانین تدوین شده  (فرمولبندی شده) بر مبنای خرد، نه واجب الرعایه برای همه انسان ها هستند و نه از خرد استخراج شده اند.

۲۸

·    در قاموس امپیریسم انگلیس، آنچه که به عنوان مفاهیم، اصول و افکار عام جا زده می شود و یا مستخرجه از خود خرد قلمداد می شود،  چیزی جز عادات، آداب و عرف و اخلاق نیست.

۲۹

·    در قاموس امپیریسم انگلیس، تنها چیزهای منفرد و حقایق امور منفرد واقعیت دارند.

·    مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) و عام

۳۰

·    در قاموس امپیریسم انگلیس، چیزهای منفرد و حقایق امور منفرد هستند که بنیان وجودند (به لحاظ معرفتی ـ نظری، بنیان دانش تجربی اند.)

·    نسبت به این چیزها اما فقط فلسفه و علم باید اتخاذ موضع کنند.

ادامه دارد.