فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تفکر تاریخی (جهانتصویر تاریخی) (۲)

 

 

پروفسور دکتر هانس کورتوم

پروفسور دکتر وینفرید شرودر

برگردان

 شین میم شین

 

 پروفسور دکتر وینفرید شرودر

استاد دانشگاه فیلیپ ماربورگ آلمان

تخصص

در

 فلسفه آنتیک (جهان باستان کلاسیک)

عصر جدید آغازین

روشنگری

متافیزیک،

مذهبفلسفه

فلسفه عملی

تاریخ مفاهیم

آثار:

نیهلیسم اخلاقی

منشائات آته ئیسم

 

 

 

تفکر تاریخی مسیحیت

 

آگوستین

 (۳۵۴ ـ ۴۳۰)

اهل الجزایر

از فقهای مهم مسیحیت

فیلسوف دوره گذار از آنتیک به قرون وسطی

مؤلف آثار تئولوژیکی بیشمار

پدر علم تئولوژیکی (فقه) و فلسفی مسیحیت

او تحت تأثیر افلاطون واقعیت را سه شقه کرده است:

جهان عالی ترین وجود که فقط برای روح قابل دسترسی است.

جان ـ روح انسانی

جهان شونده که برای حواس قابل دسترسی است.

او ایمان مسیحی را به مثابه بنیان شناخت تلقی می کرد.

 

۱

·    تاریخفلسفه  مسیحیت (اگر بتوان از چنین تاریخفلسفه ای سخن گفت) عبارت بود از تصورات مطروحه از طرف آگوستین در کتاب «دولت الهی» راجع به نقشه نجات الهی.

 

۲

·    این کتاب درفاصله سال های ۴۱۲ تا ۴۲۲ میلادی تحریر یافته است.

 

۳

·    نقشه نجات الهی مورد نظر مسیحیت بر ضد تلاش انسان ها در جهت بنای تاریخ خویش به دست خویش مقرر شده است.

 

۴

·    پیروزی نهائی از آن این نقشه الهی است.

 

۵

·    نقشه نجات الهی، به نظر آگوستین، قابل کشف است.

·    اگرچه حوادث تاریخی، تصادفی جلوه گر می شوند.

 

۶

·    تاریخفلسفه مسیحیت بدین طریق قانونمندی ئی را در جریان تاریخ به رسمیت می شناسد.

 

۷

·    اما این قانونمندی نه قابل پژوهش است و نه قابل اثبات عقلی.

 

۸

·     بلکه به وسیله قدرتی ماورای جهانی به تاریخ حقنه و القا شده است.

۹

·    تنها وظیفه معنامندی که برای عمل انسانی باقی می ماند، عبارت است از اجرای مشیت الهی که وظیفه انسان را از زمان اخراج حوا و آدم از بهشت تا قیام قیامت برنامه ریزی کرده است.

۱۰

ژاک بنین بوسه

(۱۶۲۷ ـ ۱۷۰۴)

اسقف

تاریخفیلسوف

 نوینسده فرانسوی

 

·     همان طور که در آخرین اثر تاریخی مهم مربوط به تاریخفلسفه مسیحیت تحت عنوان «مقدمه ای بر تاریخ عمومی جهان» (۱۶۸۱ میلادی) به قلم بوسه مطرح می شود، جریان دایره وار ابدی تاریخ امپراطوری های بزرگ از پیدایش، رونق و زوال تا سقوط، اگرچه در خدمت «رشد مسیحیت و معرفت الهی است»، ولی بوسه بر خلاف آگوستین، خواهان پژوهش علل مشخص جریان تاریخ است.

 

۱۱

·    جریان تاریخ اگرچه به وسیله خدائبه سوی آماج نهائی مقدر از قبل، هدایت می شود، ولی در سیر طبیعی خود، یعنی در مراحلی که به طور بی واسطه از سوی خدا مقدر نشده اند، به وسیله عللی تعیین می شود، که از دوره پیشین نشئت می گیرند.

·    (پلخانف)

 

۱۲

·    در قرن هجدهم میلادی تاریخ نگاری عمیقا ضد تئولوژیکی روشنگری، این تفسیر غیرتئولوژیکی تاریخ به وسیله بوسه را ادامه می دهد.

 

ادامه دارد.