شین میم شین
باب اول
در عدل و تدبیر و رأی
حکایت نوزدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۵۱ ـ ۵۲)
بخش دهم
۱
کسی جان از آسیب دشمن ببرد
که مر دوستان را به دشمن شمرد
نگه دارد آن شوخ در کیسه در (گوهر)
که بیند همه خلق را کیسه بر
معنی تحت اللفظی:
کسی را دوست را دشمن فرض کند، از صدمه دشمن در امان می ماند.
کسی قادر به حفظ گوهر در کیسه اش می گردد
که
همه
را
کیسه بر فرض کند.
سعدی
در این دو بیت شعر
مبلغ کنسرواتیو (محتاط و محافظه کار) سوء ظن است.
سوء ظن
مشخصه مهم طبقه حاکمه در فرماسیون اقتصادی فئودالی در سراسر جهان بوده است.
ای بسا شهبانوهای ماهرو
که
به سوء ظنی به دست جلاد سپرده شده اند.
۲
کسی جان از آسیب دشمن ببرد
که مر دوستان را به دشمن شمرد
سؤال
سعدی
در این بیت شعر،
دیالک تیک دشمن و (۱) را در تئوری شناخت خود به محک می زند.
جواب
سعدی در این بیت شعر، دیالک تیک دشمن و دوست را در تئوری شناخت خود به محک می زند:
کسی که همه افراد را دشمن بپندارد، عاقبت به خیر می شود.
این بدان معنی است
که
سعدی
در
عرصه تئوری شناخت
نماینده جهان بینی ایدئآلیستی
است.
چون
او
جهان
را
غیرقابل شناخت می داند.
سعدی
معیار علمی و عینی
برای تمیز حقیقت از باطل
ندارد.
مراجعه کنید
به
حقیقت
http://mimhadgarie.blogfa.com/post/8031
http://mimhadgarie.blogfa.com/post/8030
درنگی در گفتاری از احسان طبری
حقیقت چیست؟
تئوری شناخت سعدی در این بخش از بوستان ضد تئوری شناخت مارکسیستی ـ لنینیستی است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر