دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۱)

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان

مانفرد پوشمن

روبرت شولتس

هورست تاوبرت

(۱۹۶۹)

پیشکش

به

 بهرام

که

بدون حمایت تعیین کننده او

این ترجمه نمی توانست امکان پذیر گردد.

انتزاع 

(تجرید)

برگردان

شین میم شین

۱

·      انتزاع (تجرید)، یکی از مشخصات بنیادی روند شناخت و نتایج کردوکار معرفتی (شناختین) انسان است. 

۲

·      روند انتزاع، در وحدت عملیات دوگانه زیر جامه عمل می پوشد: 

الف

آنالیز

(تجزیه و تحلیل)

·      انالیز عبارت است از تقطیر مشخصات، عوامل (فاکتورها) و پیوند های اوبژکت شناخت در مقولات اصلی و فرعی (ماهوی و نمودین، ذاتی و ظاهری)، ضروری و تصادفی و غیره برای تشخیص رابطه عدم وابستگی میان مشخصات معین آن. 

ب

جایگزینی

·      جایگزینی عبارت است از جایگزین سازی اوبژکت شناخت با مدل علامتی (مفهوم، حکم، معادله ریاضی، مدل منطقی، مدل ریاضی و غیره)

·      آن سان که اوبژکت (موضوع) شناخت در فرم «محض» (ناب، خالص، بی غل و غش)، ساده شده و ایدئالیزه گشته نمودار گردد و شرایط معرفتی ـ نظری عملیات فکری و ایده ای با اوبژکت شناخت، انطباق کسب کند.

·      در نتیجه ی عملیات جایگزینی «اوبژکت ـ مدل»، اوبژکت رئال (واقعی)، به واسطه ساخت علامتی نمایندگی می شود.

·      ساخت علامتی ئی که در آن، مشخصات معین اوبژکت  شناخت منعکس می شوند و با حوایج پژوهشی انطباق می یابند.

۳

·      مدل علامتی، نتیجه روند انتزاع  است.

·      مدل علامتی، نماینده انتزاعی اوبژکت رئال است.

·      ضمنا اسباب برگشت متدئولوژیکی به کردوکار معرفتی است.

۴

·      انتزاع علمی عبارت است از حرکت شناخت به اعماق اوبژکت  شناخت.

۵

·      انتزاع به قول ولادیمیر لنین، «به انعکاس عمیقتر، دقیقتر و کامل تر طبیعت منجر می شود.»

۶

·      انتزاع اما در عین حال، روند تضادمند گسست  پیوندها ست. 

۷

·      انتزاع روند ایزوله سازی جوانب و عواملی (فاکتور هایی) است که فقط بطور نسبی مستقل از یکدیگر اند.

۸

·      اگر این نسبیت (رلاتیویته) رابطه ،،عدم وابستگی نادیده گرفته شود و روند  انتزاع و نتیجه انتزاع مطلق گردد، در آن صورت، خطر آن خواهد رفت که  اوبژکت شناخت، بطور یکجانبه و متافیزیکی (ضد دیالک تیکی) در نظر گرفته شود.

·      انتزاع در این صورت به درک غلط  اوبژکت شناخت، منجر خواهد شد.

·      به گسست پژوهش علمی از واقعیت زنده عینی، از پراتیک و مفهوم سازی منجر خواهد شد.

·      مراجعه کنید به واقعیت عینی، پراتیک، مفهوم سازی در دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی  

پایان

ادامه دارد.