فلسفه ارزشی (ارزشفلسفه) (۱)

پروفسور دکتر ولفگانگ ایش هورن

برگردان

شین میم شین

   

۱

·      فلسفه ارزشی عنوانی است برای گرایشات فلسفی وسیع در فلسفه بورژوائی، در اواخر قرن نوزدهم و در قرن بیستم و قبل از همه، در آلمان.

۲

·      فلسفه ارزشی برای حل همه مسائل مربوط به زندگی انسانی، جهان بینی، فرهنگ و اخلاق از «ارزش ها» شروع به حرکت می کند.

۳

·      ارزش ها در فلسفه ارزشی، به مثابه قوای ایده ای (فکری) نوع معین تلقی می شوند که برای تفکر و موضعگیری انسانی «اعتبار کسب می کنند» و انسان ها ـ چه بسا ـ به آنها دلبستگی («بستگی» عاطفی ـ احساسی) پیدا می کنند.

I

ارزش ها

از نقطه نظر فلسفه ارزشی

۱

·      ارزش ها به مثابه آفریده های خدا تفسیر می شوند.

۲

ماکس شلر

 (۱۸۷۴ ـ ۱۹۲۸)

فیلسوف آلمانی

مؤلف آثاری در زمینه اتیک، فنومنولوژی و آنتروپولوژی فلسفی

ملقب به «اولین مرد جنت فلسفه»

هایدگر ضمن تأیید لقب او،

 اعلام کرده که همه فلاسفه قرن بیستم

 از آبشخور ماکس شلر سیراب گشته اند و

 او را قوی ترین قدرت فلسفی

در آلمان مدرن، اروپای معاصر و فلسفه معاصر

نامیده است.

در سال ۱۹۵۴

 کارول وژتیلا

و

 بعدها

پاپ ژان پل دوم

تز دکترای او را

تحت عنوان «ارزیابی امکان تشکیل اتیک مسیحی بر پایه سیستم ماکس شلر»

مورد مدافعه قرار دادند.

·      از دید لوتسه، ریکرت، شلر، هارتمن، ارزش ها به مثابه «ماهیات» (ذوات، ماهیت های) ماورای تاریخی ایدئال تلقی می شوند که خطه (رایش) مستقلی را در خودبائی و تغییر ناپذیری تشکیل می دهند.

۳

جان ده وی

 (۱۸۵۹ ـ ۱۹۵۲)

فیلسوف و پداگوگ آمریکائی

از سردمداران پراگماتیسم و اینسترومنتالیسم

·      از دید ارنفلز، مولر ـ فراینفلز، ده وی، راینر و غیره،  ارزش ها بمثابه بیانگر هنجارگزاری های سوبژکتیو، شعف سوبژکتیو، رضایت خاطر و منافع سوبژکتیو و یا احساس تصاحب، تلقی می شوند.

۴

·      در گرایشات فلسفی ـ ارزشی (گرایشات جاری درفلسفه ارزشی) یاد شده، انواع مختلف تئوری های ایدئالیستی ـ ارتجاعی فلسفه بورژوائی قرن نوزدهم و بیستم، مؤثر بوده اند و همچنان و هنوز مؤثرند.

ادامه دارد.