پروفسور
دکتر هورست هولتسر
فصل
هشتم
علوم
اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان
شین میم شین
بخش
هفتم
توسعه
جامعه شناسی بورژوائی
در
کشورهای مختلف سرمایه داری
پیشکش به
سرگرد عطارد
سردار سلحشور
توده و حزب توده
در
(۲۷ مهر ماه ۱۳۳۳) تيرباران شد.
19
·
در اوایل سال های 20 قرن بیستم،
تئوری های مؤسسین جامعه شناسی امریکا، رفته رفته سؤال انگیز می گردند و ارزش
استنادی و ارجاعی خود را از دست می دهند.
·
دلیلش این است که با گذار جامعه سرمایه
داری مبتنی بر رقابت آزاد به مرحله انحصاری ـ دولتی، جامعه شناسی در سنت کومته ـ
اسپنسر ـ دورکهایم به درد توضیح مسائل مهم زیر نمی خورد:
الف
·
تأثیرات قدرت اقتصادی ـ دولتی
ب
·
شهرسازی
ت
·
وضع سیاسی ـ اقتصادی جمعیت کشور
پ
·
بیکاری
ث
·
تشدید مبارزات اجتماعی
20
·
کیفیت مونوپولیسم دولتی در حال نشو
و نما که بررسی علل و عواقب اجتماعی ـ واقعی اش به سبب فقدان انتقاد از کاپیتالیسم
در دستور روز علوم اجتماعی قرار نمی گیرد، جامعه شناسی در سنت کومته ـ اسپنسر ـ
دورکهایم را به دو سمت مختلف زیر سوق می دهد:
الف
·
اولا به سوی جزم زدائی از جامعه
شناسی در سنت کومته ـ اسپنسر ـ دورکهایم سوق می دهد.
ب
·
ثانیا راه را برای پژوهش اجتماعی سیستماتیک
تجربی (امپیریکی) هموار می سازد.
21
·
توسعه پژوهش اجتماعی سیستماتیک تجربی
بمراتب سریع تر صورت می گیرد.
·
برای اینکه نتایج مهم بحث درونعلمی
ـ فلسفی و معرفتی ـ نظری می توانند به
خدمت گرفته شوند.
22
·
در شالوده ریزی و تشکیل پژوهش اجتماعی
سیستماتیک تجربی، پراگماتیسم نقش تعیین کننده بازی می کند.
23
چارلز سندرز پیرس (1839 ـ 1914)
ریاضیدان، فیلسوف و منطقدان آمریکائی
مؤسس پراگماتیسم
مؤسس سمیوتیک (همراه با فردیناند ساسور)
·
پیرس در مقاله ای تحت عنوان «چگونه
ایدئال خود را روشن سازیم؟»، پایه مفهومی ـ اسلوبی لازم را از دید خود برای نقد پوزیتیویستی
تئوری ها فرمولبندی می کند.
·
(پیرس،
«چگونه ایدئال خود را روشن سازیم؟»، در «مجله ماهانه علم عامه فهم»، 12. 1. 1878)
24
·
از دید پیرس، پراگماتیسم متدی است که
می تواند از راه جامه آزمایشی پوشاندن به مفاهیم بغرنج و طرح های انتزاعی به توضیح آنها نایل
آید.
·
(پیرس،
«مجموعه نامه ها»، 1960، ص 425)
25
ویلیام جیمز (1842 ـ 1910)
روانشناس، فیلسوف پراگماتیست آمریکائی
مؤسس روانشناسی آمریکائی
استاد دانشگاه هاروارد
آثار:
پراگماتیسم: نامی جدید برای طرز تفکر های قدیم
معنای حقیقت
·
تأثیر همانند با پیرس را اولا ویلیام
جیمز با اثر خویش تحت عنوان «کهکشان پلورالیستی» (1901) داشته است.
26
جان ده وی (1859 ـ 1952)
فیلسوف و پداگوگ آمریکائی
از سردمداران پراگماتیسم و انسترومنتالیسم
·
ثانیا جان ده وی با اثری تحت عنوان
«دموکراسی و تحصیل» (1916) داشته است.
27
·
پراگماتیسم از دید آنها عبارت است
از سمتگیری اکتیویستی ـ سودجویانه مبتنی بر پژوهش علوم اجتماعی با فواید اجتماعی.
·
(گالی،
«پیرس و پراگماتیسم»، 1966)
28
توراشتاین بونده وبلن (1857 ـ 1929)
اکونوم و جامعه شناس امریکائی ت نروژی
·
وبلن در سال 1889 دو گشتاور زیر را
در اثری تحت عنوان «تئوری طبقه فارغ» به خدمت می گیرد و پژوهش اجتماعی تجربی را به
مثابه رشته اصلی علوم اجتماعی برجسته می سازد»:
الف
·
اسطوره زدائی از مدل های نظری به
میراث مانده در جامعه شناسی را
ب
·
بعد اکتیویستی ـ سودجویانه
پراگماتیسم را
29
·
محل کار اصلی وبلن دانشکده جامعه
شناسی در دانشگاه شیکاگو بوده است.
·
(اشتاین،
«ظلمت اجتماع»، 1964
·
ماج، «منشاء جامعه شناسی علمی»،
1962، فصل 4)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر