ویرایش و تحلیل
از
فریدون ابراهیمی
﴿۞ يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي
الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِن
قُلُوبُهُمْ ۛ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا ۛ سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ
سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ ۖ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ
مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ ۖ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَٰذَا فَخُذُوهُ
وَإِن لَّمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا ۚ وَمَن يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ
فَلَن تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ لَمْ
يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ ۚ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ ۖ
وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾
[ المائدة: ۴۱]
اى پيامبر، غمگين نكند تو را كردار آنان كه به كفر مى‌شتابند.
چه آنهايى كه به زبان گفتند كه ايمان آورديم و به دل ايمان نياورده‌اند
و
چه آن يهودان كه گوش مى‌سپارند تا دروغ بندند و براى گروهى ديگر كه خود نزد تو نمى‌آيند سخن‌چينى مى‌كنند، و
سخن خدا را دگرگون مى‌سازند، و مى‌گويند:
اگر شما را اينچنين گفت بپذيريد و گرنه از وى دورى گزينيد.
و هر كس را كه خدا عذاب او بخواهد، تواش از قهر خدا رهايى نخواهى داد.
اينان كسانى هستند كه خدا نخواسته است كه دلهايشان را پاك گرداند.
آنان را در دنيا خوارى و در آخرت عذابى بزرگ است.
کریم
در این آیه
از شرایط فکری و عقیدتی جامعه پرده برمی دارد و خط و نشان می کشد:
۱
اى پيامبر، غمگين نكند تو را كردار آنان كه به كفر مى‌شتابند.
بخشی از اعضای جامعه به کفر می گروند.
کفر
در طرز تفکر دیالک تیکی خودپوی کریم، ضد دیالک تیکی ایمان است.
دیالک تیک کفر و ایمان.
دیالک تیکی که اقطاب متضادش به یکدیگر تبدیل می شوند:
مؤمنین
کافر می شوند
و
کفار
مؤمن.
۲
اى پيامبر، غمگين نكند تو را كردار آنان كه به كفر مى‌شتابند.
چه آنهايى كه به زبان گفتند كه ايمان آورديم و به دل ايمان نياورده‌اند
کسانی که به کفر می گروند، دو دسته بوده اند:
دسته اول
در حرف ایمان می آورند و در عمل کفر می ورزند.
کریم
برای تحلیل و توضیح این دسته از اعضای جامعه،
دیالک تیک ظاهر و باطن
را
به شکل دیالک تیک زبان و دل بسط و تعمیم می دهد
و
ضمنا
نقش تعیین کننده
ار
از آن باطن (دل) می داند.
دیالک تیک ظاهر و باطن (زبان و دل)
از دیالک تیک های معروف بوده است.
فرم دیگری از این دیالک تیک
را
دیالک تیک حرف و عمل (تئوری و پراتیک)
تشکیل می دهد:
مثال:
شعار حرف بس است، عمل، عمل.
از داد و وداد (عدل و دوستی) آنهمه گفتند و نکردند.
یا رب، چقدر فاصله دست و زبان (عمل و حرف) است.
سایه
دیالک تیک ظاهر و باطن
مبنای تزویر و دو رویی و تظاهر و تئاتر و ریا ست.
۳
و
چه آن يهودان كه گوش مى‌سپارند تا دروغ بندند و براى گروهى ديگر كه خود نزد تو نمى‌آيند سخن‌چينى مى‌كنند،
دسته دوم گروندگان به کفر، یهودیان بوده اند.
مشخصه رفتاری مهم یهودیان
نشستن پای منبر کریم و گوش دادن به آیات الهی، به نیت انتقاد کردن از آنها در جامعه است.
انتقاد کردن در میان کسانی که به مسجد نمی روند و پای منبر نمی نشینند.
کریم
میان انتقاد اجتماعی و دروغ بافی علامت تساوی می گذارد.
صداقتی در بین نیست.
۴
و
سخن خدا را دگرگون مى‌سازند، و مى‌گويند:
اگر شما را
اينچنين گفت بپذيريد و گرنه از وى دورى گزينيد.
ایراد دیگر کریم به یهودیان این است که آنها فقط به بیان ایرادات منطقی و تجربی و علمی و عقلی دعاوی کریم قناعت نمی ورزند، بلکه جواب علمی و عقلی و منطقی و تجربی به دعاوی کریم می دهند و به راهنمایی مردم می پردازند.
یعنی
دست به روشنگری انقلابی می زنند.
۵
و هر كس را كه خدا عذاب او بخواهد، تواش از قهر خدا رهايى نخواهى داد.
کریم بر آن است
که این دو دسته از مردم را حتی اگر کریم بخواهد، نمی تواند از عذاب الهی مصون دارد.
دلیل کریم شنیدنی است:
اينان كسانى هستند كه خدا نخواسته است كه دلهايشان را پاك گرداند.
آنان را در دنيا خوارى و در آخرت عذابى بزرگ است.
دلیل گروش و گرایش ایندو دسته به کفر،
نه ریاکاری است و نه ایرادگیری (دروغگویی، انتقاد علمی و عقلی و تجربی).
دلیلش اراده الهی است:
خدا اراده کرده است که در و پنجره دل این جماعت برای نور هدایت الهی بسته بماند.
طرفه این است که کریم، علیرغم این ادعا، به تنبیه این دو دسته دست می زند:
خواری در دنیا و زجر در عقبا.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر