۱۳۹۵ مهر ۵, دوشنبه

طبقه بندی علوم (6)


پروفسور دکتر کامیلیا وارنکه
برگردان شین میم شین

طبقه بندی علوم
در عصر جدید
ادامه

13

جان استوارت میل (1806 ـ 1873)
از فلاسفه بورژوائی واپسین
  اقتصاد دان  
از نمایندگان پوزیتیویسم و کندنسیونالیسم

·        تفاوتگذاری جان استوارت میل میان منطق علوم طبیعی و منطق علوم انسانی را ویلهلم دیلتی به چیزی ضد علوم طبیعی و انسانی بدل می سازد.

14

ویلهلم دیلتی (1833 ـ 1911)
فیلسوف، روانشناس، پداگوگ آلمانی
از فلاسفه متعلق به فلسفه حیات (اگزیستانسیالیسم آلمانی) 
او پدیده را نه بر بنیان قانونمندی های طبیعی، 
بلکه بر بنیان خودقانونمندی عالم روحی و روانی انسانی 
توضیح می داد.
او جزو مؤسسین علوم روحی محسوب می شود.
او ضمنا مؤسس متد هرمه نویتیک و روان شناسی فهمنده است.
او این متد را در آموزش جهان بینی بکار می بندد.
مؤلف آثار بیشمار

·        اگر تلاش امپر، کورنو و دیگران در زمنیه طبقه بندی علوم بر این باور استوار بود که علوم طبیعی ـ در مقایسه با علوم اجتماعی ـ درجه بالاتری از علمیت دارند، ویلهلم دیلتی به ارزیابی کاملا جدیدی دست می زند و همه چیز را به هم می ریزد.

15
·        ویلهلم دیلتی از موضع ایراسیونالیستی (خردستیزی) ادعا می کند که تفکر راسیونال ـ یعنی متد علوم طبیعی ـ هر زنده ای را قبض روح می کند و فقط ظاهر چیزها را در نظر می گیرد.

16
·        آنگاه ادعا می کند که متد علوم انسانی باید از «فهمیدن» و الهام (اینتوئی سیون) تشکیل یابد که به معنی درک چیزها بنا بر مصالح (مصلحت ها) و منافع خویش است.

17
·        بنظر ویلهلم دیلتی، علوم طبیعی به بررسی پیوندهای علی (علت و معلولی) می پردازند.
·        اما علوم انسانی ـ بر عکس ـ به بررسی پیوندهای اثر گذاری غیر علی با خصلت تله ئولوژیکی می پردازند.

·        مراجعه کنید به تله ئولوژی (هدفمندی گرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

·        (تله ئولوژی بر آن است که برای حوادث و یا توسعه ها اهداف معینی و یا مراحل نهائی ایدئالی پیشاپیش تعیین شده اند و باید به سوی آنها حرکت کرد. مترجم)

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر