فنومنولوژی (5) (بخش آخر)

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان شین میم شین

II

فنومنولوژی بمثابه جریان فلسفی بورژوائی واپسین آلمانی

ادامه

1

·       فنومنولوژی پیگیر و قاطع عبارت است از ایدئالیسم ذهنی که ـ از لحاظ تمایل به سوبژکتیویسم ـ دست کمی از امپیریوکریتیسیسم ندارد.

2

·       فنومنولوژی تقریبا همزمان با امپیریوکریتیسیسم پا به عرصه وجود نهاده و حتی ـ از لحاظ بی بند و باری اسلوبی ـ دست آن را از پشت بسته است.

·       مراجعه کنید به کریتیسیسم، امپیریوکریتیسیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

3

·       خصلت ایدئالیستی ـ ذهنی اصلی فنومنولوژی اغلب نادیده گرفته می شود.

·       مراجعه کنید به ایدئالیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

4

 کله منس برنتانو (1778 ـ 1842)

نویسنده آلمانی

از نمایندگان اصلی رومانتیک هایدلبرگ

مؤلف آثار متعدد

·       برای اینکه هاسرل ـ به پیروی از بولزانو و برنتانو ـ اسلوب و یا متد فنومنولوژیکی خود را در چالش با پسیکولوژیسم (روانشناسی گرائی) در منطق تدوین کرده است. 

 برنارد بولزانو (1781 ـ 1848)

کشیش کاتولیکی، ریاضی دان، فیلسوف ایتالیائی

5

·       اگر در چارچوب منطق صوری بمانیم، متد فنومنولوژیکی هاسرل ـ از لحاظ تکامل منطق و آزاد سازی آن از طرز تفکر پسیکولوژیستی ـ پیشرفتی محسوب می شود.

6

·       فنومنولوژی تنها سرسپرده و گوش بفرمان قوانین فلسفه بورژوائی در عصر امپریالیسم است که گرایش اصلی اش را ایدئالیسم ذهنی تشکیل می دهد.

7

ارنست ماخ (1838 ـ 1916)

فیزیکدان، فیلسوف و تئوریسین علمی اطریشی

از مؤسسین امپیریوکریتیسیسم

از راهگشایان تئوری هیئت و روانشناسی هیئت

·       نقد لنین در اثر او تحت عنوان «ماتریالیسم و امپیریوکریتیسیسم» از ایدئالیسم ذهنی ماخ و طرفداران او، نشاندهنده خصلت اصولی مجموعه فلسفه بورژوائی از آغاز  بحران عمومی سرمایه داری است و آن در مورد فنومنولوژی نیز صادق است.

8

·       هیچ کدام از جریانات فلسفی بیشمار بورژوائی نمی تواند در مقابل انتقاد بنیادی لنین تاب مقاومت داشته باشد.

·       این امر را می توان در مورد فنومنولوژی بوضوح دید.

9

·       هاسرل خیال می کند که او با مورد بررسی قراردادن «شیئی ـ نظری» عمل شعور و با پرهیز از بررسی پسیکولوژیکی آن، عرصه شعور را پشت سر می گذارد.

10

·       به عبارت دیگر او خیال می کند که وقتی شیئیت پدیده ای را هم بمثابه جزء لاینفک روند شناخت و هم بمثابه ساختار ماهوی واقعیت عینی مطرح می سازد، دست رد بر سینه هر نوع سوبژکتیویسم می زند.

11

 جورج برکلی (1685 ـ 1753)

اسقف، تئولوگ، امپیریست و فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی

مؤسس ایدئالیسم ذهنی

·       یک همچو برخوردی اما (همانطور که لنین در مثال امپیریوکریتیسیسم نشان می دهد) فقط واریانت جدیدی از ایدئالیسم ذهنی کلاسیک برکلی است که هدفش سرپوش نهادن بر تضاد ماده و شعور (و لذا تضاد ماتریالیسم و ایدئالیسم)  است. 

12

 ژان - پل سارتر (1905 ـ 1980)

فیلسوف، اگزیستانسیالیست، رمان‌نویس، نمایش ‌نامه‌ نویس و منتقد فرانسوی

  

·       هاسرل با متد فنومنولوژیکی نه تنها بر اگزیستانسیالیسم آلمانی، بلکه همچنین بر اگزیستانسیالیسم فرانسوی (مارلو پونتی، سارتر) تأثیر ماندگاری بجا گذاشته است.

·       مراجعه کنید به فلسفه حیات، اگزیستانسیالیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

 

پایان