۱۳۹۴ مهر ۲۹, چهارشنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (371)


پروفسور دکتر هورست هولتسر
فصل هشتم
علوم اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان شین میم شین
فصل هشتم
بخش پنجم
ایده ئولوژیزه کردن کاپیتالیسم
ماکس وبر

پیشکش
 به
 عبدالحسین نوشین 
(1285 ـ 1350)

14
·        ماکس وبر اما تغییر رشته می دهد و به اقتصاد ملی روی می آورد و در سال 1894 استاد اقتصاد ملی در دانشگاه فرایبورگ و در سال 1897 در دانشگاه هایدلبرگ می گردد.

15
·        ماکس وبر در اثر بیماری، از تدریس کناره می گیرد، ولی به کرد و کار علمی ادامه می دهد.
·        او از سال 1900 بطرز پیگیری به مطالعات سوسیولوژیکی (جامعه شناسی) می پردازد و در سال 1904 همراه با جفه و سومبارت، هیئت تحریریه آرشیو علوم اجتماعی و سیاست اجتماعی را به عهده می گیرد و در سال 1909 در تأسیس انجمن جامعه شناسی آلمان نقش مهمی بازی می کند. 

16
·        خاستگاه طبقاتی ماکس وبر، بورژوائی ـ کنسرواتیو بوده است.
·        او در سال 1895 در جلسات درسی آغازینش در دانشگاه فرایبورگ بی کمترین درنگ از موضع سیاسی خویش پرده برمی دارد.

17
·        سخنرانی او تحت عنوان «دولت ملی و سیاست اقتصاد ملی» نه فقط با ترمینولوژی سوسیال ـ داروینیستی و کلمات ناسیونالیستی افراطی مبنی بر اینکه «سیاست اقتصاد ملی دولت آلمان و همچنین معیار تئوریسین های اقتصادی آلمان فقط می توانند آلمانی باشند»، تزیین یافته است، بلکه علاوه بر آن، معطوف به دفاع آشکار از «سیاست رئال» بورژوازی آلمان و دورنمای امپریالیستی آن بوده است.
·        (ماکس وبر، «مجموعه آثار سیاسی»، 1921، ص 7، ص 30) 

18
·        هارت و پورت گاهی شرم آمیز و گه خطرناک ماکس وبر (به دلیل خصلت راسیستی اش) در زمینه برتری آلمان با عضویت او در انجمن «آلمان ـ همه چیز» و در جنبش تحت رهبری کشیش فئودالی به نام اشتوکر و در کنگره اجتماعی مسیحی ـ پروتستانی در رابطه بوده است.  

19

·        ناسیونالیسم ماکس وبر، روشن تر از همه در اولین بررسی امپیریستی مفصل او در باره وضعیت کارگران الب شرقی آشکار می گردد.
·        این مأموریت بررسی به ماکس وبر از طرف انجمن سیاست اجتماعی (1891 ـ 1892) و ضمنا از طرف کنگره پروتستانی ـ اجتماعی (1893 ـ 1899) داده می شود.
·        (ماکس وبر، «مناسبات حاکم در آلمان الب شرقی» در آثار انجمن سیاست اجتماعی، جلد 4، 1892
·        مناسبات کارگران کشاورزی آلمان، 3، 1892
·        گرایشات توسعه در وضعیت کارگران کشاورزی الب شرقی در آرشیو قانونگزاری اجتماعی و آمار، دفتر اول، 1984، جلد 7، ص 1)    

20
·        ماکس وبر در این بررسی، ظاهرا به نتیجه ترقی طلبانه ای دست می یابد و اعلام می دارد که «اقتصاد ملاکان بزرگ در الب شرقی» باید منحل شود.
·        البته این انحلال مناسبات تولیدی فئودالی نه به نفع دموکراسی اقتصاد کشاورزی، بلکه به این دلیل باید صورت گیرد که نظام فئودالی یونکری، «وضعیت کارگران کشاروزی را و دفاع از ملیت آلمانی آنها را بدتر می سازد.
·        چون قاطی شدن کارگران کشاورزی آلمانی با کارگران فصلی لهستانی  و دیگر کشورهای اسلاوی همجوار به تأثیر و نفوذ اقوام بیگانه در آنها منجر می شود.»
·        (کسلر، «مقدمه ای بر تحصیلات ماکس وبر»، ص 14)   

21
·        تعجبی ندارد که ماکس وبر چند سال بعد، در سال 1915 اعلام می دارد که «علیرغم همه، جنگ کبیر شکوهمندی است.»
·        (همانجا، ص 20)  

22
·        شعف و شادی ماکس وبر از جنگ کبیر شکوهمند (جنگ جهانی اول) اما دیری نمی پاید و به زودی رنگ می بازد.
·        با ورود ایالات متحده امریکا به جنگ، ماکس وبر به این نتیجه می رسد که شکست عنقریبی در راه است.
·        به همین دلیل، موضع خود را تغییر می دهد و به مخالفت با جنگ می پردازد.
·        همان جنگی که چندی قبل توسط ماکس وبر به عنوان «سیاست زیر دریائی ها و توپ ها» مورد تجلیل قرار گرفته بود.  

23
·        از مقالات ماکس وبر در روزنامه فرانفورت در سال های (1817  ـ 1918) معلوم می شود که او بنا بر منافع آتی بورژوازی آلمان خواهان پایان فوری جنگ بوده است.
·        البته ضمنا با برگشت به سلطنت مشروطه ی نوسازی شده که در آن، جهت رونق «راسیونال» میدان باز و وسیعی در اختیار  منافع کاپیتالیستی ـ امپریالیستی قرار داده شود و جنبش کارگری با دادن پوئان های دردناک ارضا شود.

24
·        ماکس وبر، پس از پایان جنگ جهانی اول، بسان همسرش ماریانه (رئیس انجمن زنان آلمان) و برادرش الفرد (عضو حزب دموکراتیک آلمان. د. د. پ) به خصم سر سخت انقلاب پرولتری بدل می شود.     

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر