سیری در شعری از اسماعیل خوئی (33)

تحلیلی از شین میم شین     

غزّه

این کینه، اگر نیست غریزی، ز کجا ست؟

آخر نه مگر پسر عموهای هم اید؟!

·        اگر به فرض محال، کینه منشاء غریزی داشته باشد، مگر مانع آن می شود که پسر عموها دشمن یکدیگر باشند؟

·        حتی در قرآن کریم و یا هر کس دیگر، از نفرت و کین چرکین میان برادران تنی سخن رفته است:

1

·        اولین بروز هراس انگیز نفرت و کین میان دو پسر حوا و آدم ـ هابیل و قابیل ـ  صورت می گیرد و به قتل یکی به دست دیگری منجر می شود.

2

·        دومین بروز نفرت و کین چرکین میان پسران حضرت یعقوب ـ به قول خواجه شیراز، پیر کنعان ـ صورت می گیرد که به سر در آوردن یوسف از چاه و خرید و فروش او در مکاره منجر می شود و به خون دل خوردن پدر پیر و خانه احزان گشتن کلبه کنعان و بالاخره به خیر می گذرد.

·        شاعر کشور عه «هورا» که از این قصص قرآن کریم نباید بی خبر باشد.

3

·        جانوران که در محرومیت شان از خرد اندیشنده شکی نیست و تجلیگاه بی تردید غریزه اند، همیشه خدا از همدیگر تغذیه می کنند.

·        روایت می کنند که گرگ ها ـ بهترین سرمشق های آیت الله عظمی آرتور خان شوپنهاور برای فاشیست های ماضی و مضارع ـ به محض حواس پرتی و کردن پشت خود به «برادر حزب اللهی» فاتحه شان هم به زبان گرگان خوانده می شود.

·        غریزه برادر ـ خواهر نمی شناسد، چه رسد به عموزاده و خاله زاده. 

چهار

نه بیش ز یکدیگر و نه کم باشید:

پس، بر دلِ هم، زخم نه، مرهم باشید.

کین، گونه ای از وُحوش تان ساخته است:

هنگام رسیده است که آدم باشید.

 ·        معنی تحت اللفظی:

·        فرقی بین شما نیست.

·        برابرید.

·        بنابرین، به جای زخم بر دل یکدیگر، مرهم بر دل همدیگر باشید.

·        نفرت و کین از شما موجودات وحشی ساخته است.

·        وقت آن رسیده که ترک توحش کنید و آدم شوید. 

1

نه بیش ز یکدیگر و نه کم باشید:

پس، بر دلِ هم، زخم نه، مرهم باشید.

کین، گونه ای از وُحوش تان ساخته است:

هنگام رسیده است که آدم باشید.

·        از همین دو بیت شعر شاعر، می توان به بی خبری مطلق او از موشک و شیر پی برد.

·        فلسطین و اسرائیل به کنار، موشک چگونه می تواند برابر با شیر نر تلقی شود؟

الف

·        چگونه می توان دولت اسرائیل را با «دول» متفرقه فلسطین برابر قلمداد کرد، وقتی که اولی در آمد سالانه دومی را در یکی دو بمب ده تنی می تپاند و بر خانه مجلل شیخ نصرالله می اندازد؟

ب

·        اسرائیل حداقل 200 بمب اتمی حاضر به یراق دارد که حتی به مسکو نشانه رفته اند.

ت

·        به قول یکی از شیران نر، تسلیحاتی در جهان وجود ندارد که شیرنر نداشته باشد.

·        فرق هم نمی کند که تسلیحات امحای جمعی و کلکتیو شیمیائی باشد و یا میکروبی، ژنه تیکی باشد و یا سرین و غیره.

·        اگر کسی تردید داشت، می تواند از موشک بپرسد.

·        چون شیر نر روی موشک ها مرتب آزمایش می کند و بعد موشک ها به بیماری های نا شناخته گرفتار می شوند و شیر نر به معلجه بشر دوستانه موشکان علیل و ذلیل خطر می کند و حسابی منت سرشان می نهد.

پ

·        موشک در بهترین حالت موشک هائی دارد که از جمهوری یأجوج و مأجوج با هزار زحمت و مرارت تونلیزه کرده است و چه بسا به جای انفجار در مقصد، در مبدأ منفجر می شوند.

ث

·        ضمنا داشتن کین غریزی کذائی و پدر بزرگ مشترک که دلیل برابری نمی شود.

·        اگر چنین بود همه ددان و درندگان می بایستی برابر باشند وبرادر.

2

نه بیش ز یکدیگر و نه کم باشید:

پس، بر دلِ هم، زخم نه، مرهم باشید.

·        علاوه بر این، برابری به دلایل سوبژکتیف از قبیل داشتن کین غریزی کذائی و پدر بزرگ مشترک کذائی که دلیل همبستگی نمی شود تا موشک و شیر مرهم دل همدیگر باشند.

·        ضمنا برای دلی که در صورت همبستگی موشک و شیر، زخمی ندارد، مرهم به چه دردی می خورد؟

·        حنا به قول قدما برای عروسی است.

·        برای عروسی استحاله یافته به عزا نه به حنا، بلکه به تابوت نیاز مبرم است.

3

·        ضمنا با صدور فرمان سوبژکتیف از بیدرکجا که نمی توان میان موشک و شیر صلح ابدی برقرار ساخت.

·        برای برقراری (صلح که سهل است)، مناسبات سلام و علیکین، به تشکیل شرایط عینی نیاز مبرم است.

·        اول باید پسر عمو حق تنفس به پسر عموی خود بدهد، بعد بتواند با او سلام و علیک تلفنی کند.

4

کین، گونه ای از وُحوش تان ساخته است

·        خدا بیگانگی با تفکر مفهومی را نصیب (شاعر بیدرکجا که سهل است)، شمر لعین هم نکند.

·        خواننده و شنونده کلافه و سردرگم به مصراع زیر می اندیشد

این کینه، اگر نیست غریزی، ز کجا ست؟

·        و از خود می پرسد:

·        «بالاخره تکلیف علت و معلول چیست؟

·        موشک و شیر را کین وحشی کرده و یا وحشی بوده اند و غریزه حیوانی مسبب و باعث و بانی تشکیل کین کذائی بوده است؟»

5

کین، گونه ای از وُحوش تان ساخته است:

هنگام رسیده است که آدم باشید.

·        اگر کین معلول غریزه است و اگر موشک و شیر جزو ددان درنده اند، به چه دلیل وقت آن رسیده که ترک توحش کنند و متمدن و با فرهنگ و آدم شوند؟

·        با تصمیم شاعری در بیدرکجا که هنگام ترک توحش و تکامل به مقام آدمیت فرا نمی رسد.

·        آنهم در هنگامه ای که از افغانستان تا پاکستان، از عراق تا سوریه، از لیبی تا سومالی هر خاکی کربلا ست و هر روزی عاشورا.

ادامه دارد.