سیری در تراژدی مهره سرخ (18)

شین میم شین

می آمدم

تا داد و دوستی

بر تخت برنشانم

آنگاه سر به خدمت

پیش پدر نهم

·        معنی تحت اللفظی:

·        قصدم از آمدن، تحقق بخشیدن به داد و دوستی بود و سر خدمت نهادن در پیش پدر.

·        ما متأسفانه هنوز فرصت تحلیل شاهنامه را نداشته ایم و از محتوای تراژدی رستم و سهراب در شاهنامه بی خبریم.

·        سیاوش احتمالا محتوای دیگری را در قالب این تراژدی به میراث مانده از حکیم طوس می ریزد تا مسائل دوره حیات خود را تئوریزه کند.

1

می آمدم

تا داد و دوستی

بر تخت برنشانم

آنگاه سر به خدمت

پیش پدر نهم

·        سودای سهراب از آمدن، به پیروزی رساندن داد و دوستی و مبارزه مشترک با تهمتن در جهت حفظ و توسعه و تحکیم این داد و دوستی است.

·        اما چرا داد و دوستی و نه چیز دیگر؟

·        سیاوش به احتمال قوی میان داد و دوستی رابطه علت و معلولی (علی) برقرار می کند:

·        بنظر سیاوش ـ احتمالا ـ پیش شرط برقراری دوستی میان اعضای جامعه و جهان، برقراری داد است.

·        اما داد به چه معنی اند؟

2

می آمدم

تا داد و دوستی

بر تخت برنشانم

آنگاه سر به خدمت

پیش پدر نهم

·        داد یکی از مقولات اساسی در سراسر شاهنامه حکیم طوس است.

·        از همین رو ست که جوانشیر، پژوهش خود در زمینه شاهنامه را «حماسه داد» نام داده است.

·        ما فکر می کنیم که ریشه و منشاء داد در دیالک تیک جهانشمول داد و ستد بوده است.

·        اگر کسی چیزی دریافت کند (ستد) اصولا باید به ازای آن چیز، چیز دیگری بدهد (داد)

·        به عنوان مثال، اگر طبقه حاکمه برده دار و یا فئودال، محصول کار یکساله طبقات برده و رعیت را می گیرند (ستد)، باید به ازای آن چیزی در فرم پول و یا مواد غذائی و یا وسایل زندگی و تولید بدهند (داد)

·        اگر طبقه حاکمه و یا هر کس دیگر به ازای «ستدی»، «داد» درخور ندهد، به طرف مقابل بی داد روا داشته است، یعنی داد درخور را نداده است، یعنی «بی داد» داده است.

·        هدف اصلی سهراب بر قراری داد در ایران و توران بوده است.

·        این به معنی تحول انقلابی جامعه است.

·        این به معنی تسخیر قدرت سیاسی در ایران و توران و بازدادن داد غصب شده از توده های مولد به آنها ست.

·        تسخیر قدرت سیاسی برای به خدمت گرفتن آن به عنوان اهرمی جهت برقراری دموکراسی توده ای.

·        به عنوان اهرمی برای برقراری حاکمیت توده ها.

3

می آمدم

تا داد و دوستی

بر تخت برنشانم

آنگاه سر به خدمت

پیش پدر نهم

·        برقرای داد اما به داد محدود نمی شود.

·        با برقراری داد، کینه و خصومت در مقایس ملی و بین المللی شالوده مادی خود را از دست می دهد.

·        جنگ داخلی و یا خارجی برای غارت توده ها بوده است.

·        یعنی برای تحمیل، ترویج و تحکیم بیداد بوده است

·        با طرد بیداد، کینه و دشمنی جای خود را به دوستی و مهرپروری می دهد.

·        دلیل دیالک تیک داد و دوستی در قاموس سیاوش نیز باید همین باشد.

4

·        آرزو و اوتوپی و رؤیای سهراب همدستی پدر با پسر برای خدمت به امر پیشرفت داد و دوستی بوده است.

·        عاقبت تراژیک این آرزو و رؤیا نیز در خصلت اوتوپیکی آن بوده است.

·        تراژدی ها بدون دلیل اوبژکتیف (عینی) و سوبژکتیف (ذهنی، فکری و غیره) نبوده اند و نیستند و نخواهند بود.

·        خواستن هر چیز هرگز به معنی توانستن انجام آن چیز نیست.

5

·        انسان مختار مطلق نیست، بلکه در دیالک تیک جبر و اختیار (ضرورت و آزادی) عمل می کند و می تواند عمل کند.

·        به قول به آذین، «انسان در لا به لای دیوارهای جبر (ضرورت)» حرکت، کار و پیکار می کند.

·        حرکت و کار و پیکار بنی بشر بی چارچوب عینی و دلبخواهی نیست.

·        نقش تعیین کننده در دیالک تیک جبر و اختیار از آن جبر است و بنی بشر به اندازه شناخت جبر عینی، به اندازه شناخت قوانین و قانونمندی های عینی هستی طبیعی و اجتماعی، آزاد و مختار است.

·        هر خواستنی به معنی توانستنی نیست.

6

توانا بود، هر که دانا بود.

·        منظور حکیم طوس نیز همان منظور هگل و مارکس و انگلس و لنین است:

·        دانائی به گسترش حد و مرز آزادی بشری، به توسیع میدان توانانی بشری کمک می کند.

·        توانائی بشری به میزان دانائی او توسعه می یابد.

·        پیش شرط توانائی، دانائی است.

بردارم از میان

آیین خود سری

کاووس را برانم و هر جا که دیو خو ست

کاخی به داد برکشم و مهر پروری

·        معنی تحت اللفظی:

·        هدفم برچیدن بساط استبداد و خودکامگی و خودسری بود.

·        هدفم سلب قدرت از کاووس و دیوخویان در همه جا بود.

·        هدفم برپا داشتن کاخ دادپروری و مهرپروری بود.

·        داد در همه کشورها به تخت نشانده می شود و در سایه استقرار حکومت داد، دوستی میان افراد و ملت ها قوام می یابد، دوستی در مقیاس ملی و بین المللی.

·        پیش شرط مبرم طبیعی و منطقی استقرار این نظام مبتنی بر داد و دوستی، اما برچیدن بساط خودسری در مقیاس ملی و بین المللی است.

آزادگی شود

آیین پاک ما

درها چو برگشایم بر گنج و خواسته

دیگر کسی گرسنه نخسبد به خاک ما

·        معنی تحت اللفظی:

·        از آن به بعد، آئین ما آزادگی خواهد بود.

·        و وقتی گنج و مال تحت مالکیت توده درآید، دیگر کسی در کشور ما گرسنه نخواهد خفت.

1

·        تفکر دیالک تیکی سیاوش رفته رفته آشکار و آشکارتر می گردد.

·        حلقات منطقی یکی پس از دیگری در زنجیر استدلال علمی و منطقی سیاوش ردیف می شوند.

الف

·        استقرار حکومت داد دست در دست با تشکیل و تحکیم پیوند دوستی در مقیاس ملی و بین الملی می رود.

ب

·        با طرد حکومت بیداد، کینه و دشمنی میان اعضای جامعه و جهان نیز رخت بر می بندد.

ت

·        با تشکیل حکومت داد و دوستی، تاریخ واقعی بشر شروع می شود.

·        این به معنی ورود بشریت به خطه آزادی (رایش آزادی) (انگلس) است:

آزادگی شود

آیین پاک ما

پ

·        آزادی اما با خودسری و خودکامگی در تضاد آشتی ناپذیر قرار دارد و لذا به استبداد نیز به همراه بیداد پایان داده می شود:

·        به جای کاخ بیداد و دشمنی، کاخ داد و دوستی و به جای آئین ناپاک استبداد،  آئین پاک آزادی می نشیند و نتیجتا بیداد و همراه با بیداد، نابرابری، گرسنگی و محرومیت توده ای پایان می پذیرد:

درها چو برگشایم بر گنج و خواسته

دیگر کسی گرسنه نخسبد به خاک ما

ادامه دارد