عقیده مذهبی (2)

پروفسور دکتر ورنر شوفن هاور   

برگردان

شین میم شین

ث

اعتقاد به هنجارهای رفتاری تعیین شده توسط همبود مذهبی

·        عقیده مذهبی سرانجام بر هنجارهای رفتاری تعیین شده توسط   همبود مذهبی مربوطه مبتنی است، که به امید «نجات» و سعات اخروی و ابدی است.

3

·        عقیده مذهبی، بنا بر اصول معرفتی اش، در تضاد لاینحلی با علم و دانش قرار دارد.

4

·        برای اینکه عقیده مذهبی، تجزیه و تحلیل عینی ـ علمی جایگاه انسان نسبت به طبیعت، نسبت به شیوه زندگی اجتماعی اش و ابراز نظر مستدل علمی راجع به امکانات، حوایج، قوای خلاق و واقعی و اعمال ضرور انسانی را با جهانتصویر، جامعه ـ تصویر و انسانتصویری جایگزین می سازد که بر مطلق کردن و بت واره انگاشتن قوای مبهم، نامرئی و مرموزی استوارند که در روند زندگی اجتماعی و در تشکیل خصایص انسانی بطور بنیادی مؤثرند و در ضمیر مؤمنان، فرم قوای ماورای جهانی به خود می گیرند و چنان جلوه گر می شوند که انگار زندگی واقعی انسان ها وابسته به آنها ست.

5

·        از آنجا که عقیده مذهبی و قبول آن ـ در عین حال ـ بمثابه پیش شرط برخورداری از «نجات» مذهبی اعلام شده و بمثابه وسیله گام نهادن در راه سعادت تلقی می شود، پس در عین حال، بمثابه یک شیوه رفتار در می آید که اعتماد بی حد و حصری به تحقق این انتظار مذهبی بوجود می آورد و هر عملی را از نقطه نظر «نجات» مورد نظر، در نظر می گیرد.

·        یعنی به اعمال انسانی معنائی می بخشد که بکلی در خارج از حیطه پراتیک حسی، مشخص و قابل آزمون انسانی است.

6

·        از این رو، ارزیابی رفتار اجتماعی انسان ها از نقطه نظر عقیدتی خاصی صورت می گیرد که کمتر خود رفتار و عمل «در خود» (فی نفسه) و بیشتر و بطور یکجانبه، انگیزه سوبژکتیو و نیت انسان ها مقام درجه اول کسب می کند.

7

·        بنابرین، عقیده مذهبی ناگزیر به تشکیل یک موضعگیری بنیادی منجر می شود که سوبژکتیویسم، انتقاد گریزی و اطاعت از اراده غیر را الزامی می سازد و بدین طریق ـ قبل از همه ـ زمینه لازم را برای تحمیق مذهبی از سوی طبقات اجتماعی ارتجاعی، برای رسیدن به اهداف غیر مذهبی و اگوئیستی سیاسی خود فراهم می آورد.

8

·        تاریخ بشری از مبارزه میان عقیده و دانش، مبارزه میان مذهب و علم، مبارزه بر ضد تحمیل مذهب، که بصورت کم و بیش قاطعانه ای صورت می گیرد، سرشار است.

9

·        فلسفه ماتریالیستی در این میان ـ بنا بر ماهیتش ـ همیشه طرفدار سرسخت آزادی عقیده و وجدان و خودمختاری عقل و علم بوده است.

10

·        امروزه روحانیت سیاسی، علیرغم اعتراضات مذهبیون دموکرات، عقیده مذهبی را برای اهداف سیاسی ارتجاعی امپریالیسم مورد استفاده قرار می دهد.

11

·        روحانیت سیاسی، دانش را تابع عقیده می سازد و بدین وسیله می کوشد تا رشد آگاهی اجتماعی مردم را سد کند.

ادامه دارد.