سیستم (4)

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

پروفسور دکتر هانس لیبشر

برگردان شین میم شین

4

استفان کول کلینه (1909 ـ 1994)

ریاضی دان امریکائی

صاحب نظر در علوم کامپیوتری

طرح های کلینه:

هیرارشی کلینه

جبر کلینه

ستاره کلینه

الهام ریاضی کلینه

1

·        بسیاری از تدقیق های سیستم ـ مفهوم ها که امروزه انجام می یابند، یادآور نوعی از سیستم ـ مفهومی اند که به عنوان مثال استفان کول کلینه توسعه داده است. 

الف

·        بر طبق سیستم ـ مفهوم کلینه، سیستمی از اوبژکت ها به مجموعه ای محتوامند، به طبقه ای و یا عرصه ای (و یا مجموعه هائی چند و غیره) از اوبژکت ها اطلاق می شود که روابط معینی میان آنها برقرار باشد.

ب

·        این سیستم ـ مفهوم، فرمولبندی ریاضی (نظری ـ مجموعه ای) دقیق را مجاز می دارد و در عین حال از عامیت بزرگتری برخوردار است.

پ

·        چون آموزش مجموعه ای نه برای «اوبژکت ها» پیش شرط خاصی قائل می شود و نه برای «روابط».

ت

·        علاوه بر این، در نظر گرفتن روابط چند عضوی و یا چند مرحله ای نیز امکان پذیر می گردد.

ث

·        این برخورد انتزاعی سبب می شود (و این در اکثر موارد یکی از فواید آن است) که کلیه این نوع کلیت ها را که نسبت بهم همگون اند، بتوان بمثابه سیستم واحدی تلقی کرد.

·        مراجعه کنید به ایزومورفی (همگونی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

2

·        مجموعه روابط چنین سیستمی را معمولا «ساختار» می نامند.

3

·        سیستم ـ مفهوم بخصوص مهم برای علوم و پراتیک عبارت است از سیستم ـ مفهوم موسوم به  سیستم مادی پویا (دینامیک)

الف

·        کل کاینات را می توان سیستم مادی پویا محسوب داشت.

ب

·        از این رو تعجبی ندارد که در رشته های مختلف علوم (از آنجمله در فیزیک) مفاهیم متنوع متعددی برای انواع خاص سیستم های مادی پویا ساخته شده اند.

پ

·        سیستم ـ مفهوم ساخته شده  برای سیستم های مادی پویا در سیبرنتیک نسبتا عام است.

·        مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) و عام، سیبرنتیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ت

هنریک گرن یفسکی

(1903 ـ 1972)

ریاضی دان

منطق دان

انفرماتیک دان

 سیبرنتیک دان لهستانی

·        مثال های بارز در این مورد عبارتند از سیستم ـ مفهوم هائی که توسط گرن یفسکی و لانگه  ساخته شده اند.

ث

·        این سیستم ـ مفهوم ها را می توان هم از طریق تجرید (انتزاع) از سیستم های واقعی استخراج کرد و هم از طریق مشخص سازی (تشخص، کنکرتیزاسیون) از سیستم ـ مفهوم های مطروحه، بر مبنای نظری ـ مجموعه ای استخراج نمود.

ج

·        برطبق تعریف کلینه باید به نکات زیر توجه داشت:

1

·        فقط عناصر فعال (و یا فونکسیون مند) را مجازیم، بمثابه اوبژکت های سیستم تلقی کنیم.

2

·        فقط پیوندهای مادی (انرژتیکی، شیئی، اطلاعاتی) این عناصر را مجازیم، بمثابه روابط محسوب داریم.

ادامه دارد.