رویاروئی های ایدئولوژیکی هر روزه (131)

لویی- فردینان دتوش
(۱۸۹۴ ـ ۱۹۶۱) 
  نام مستعار «سلین»

تحلیلی از
مسعود بهبودی

مرگ قسطی
نویسنده: لویی فردینان سلین
مترجم: مهدی سحابی
ویرایش از تارنمای دایرة المعارف روشنگری
 
سرنوشت باشد یا هر چیزی،
بد بلایی ست پیری.
 دیدن اینکه توی زندگی آدم، همه چیز عوض می شود:
خانه ها، شماره ها، ترامواها و حتی آرایش سر آدم ها.
دیگر هیچ دلم نمی خواهد عوض بشوم.
شاید خیلی چیزها باشد که ازشان ناراضی باشم.
اما دیگر با منند،
 مثل اینکه با اشان ازدواج کرده باشم.
شاید آدم بیخودی باشم،
 اما همان قدر خودم را دوست دارم
که می دانم آب سن گند و لجن است.
کسی که تیر چراغ خمیده نبش شماره 12 این خیابان را عوض کند
ـ واقعاٌ ـ
 دل من را می شکند.
اینکه «زندگی ما گذر است»، حقیقتی است،
اما تا همین جاش هم زیادی گذشته.
پایان

مرگ قسطی

«مرگ قسطی»، عنوان این اثر فردینان سلین است.

اما منظور او از این عنوان چیست؟

1
مرگ قسطی

کشف منظور او نباید دشوار باشد:
وقتی کسی خانه ای را قسطی می خرد، بهای آن را نه یکباره، بلکه چندین باره می پردازد.
منظور سلین نیز از مرگ قسطی باید چیزی از این قبیل باشد:
خرید پیشاپیش مرگ و پرداخت قسطی و یا تدریجی بهای آن.

این اما به چه معنی است؟

2
مرگ قسطی

این بدان معنی است که در آئینه ی ایده ئولوژی فردینان سلین، زندگی نه به عنوان زندگی، بلکه به عنوان مرگ انعکاس می یابد.
اعضای جامعه به محض تولد، شروع به مرگ می کنند و نه شروع به زندگی.

سؤال اما این است که اقساط این مرگ قسطی از چه تشکیل می یابند؟

3
مرگ قسطی 

در روند تحلیل این فراز از کتاب او، احتمالا این مسئله روشن می شود.
ولی پاسخ به این سؤال نیز نباید دشوار باشد:
رندگی و یا از دید سلین، مرگ، دیالک تیکی از افت و خیز است.
دیالک تیکی از سقوط و صعود، کاهش و افزایش، پسرفت و پیشرفت جلوه گر می شود.

زندگی واقعا هم چیزی از این دست است.

تفاوت و تضاد جهان بینانه و ایده ئولوژیکی فردینان سلین 

با 

هر انسان شریف و زحمتکش و انقلابی 

این است که سلین در این دیالک تیک، 

نقش تعیین کننده را از آن سقوط، کاهش، پسرفت می داند 

و نه برعکس.

4
مرگ قسطی

تضاد پسیمیسم با اوپتیمیسم (بدبینی فلسفی با خوش بینی فلسفی) نیز در همین تعیین نقش تعیین کننده در دیالک تیک های مختلف است.
کلید گشایش در صندوق جهان بینی ها و ایده ئولوژی ها در همین تعیین نقش تعیین کننده در دیالک تیک ها ست:
آنچه به ظاهر ساده و آسان جلوه می کند، منجی بی چون و چرای آدمی در برهوت زندگی است.

حسن بی همتای تفکر دیالک تیکی نیز همین جا ست.

 
بیگانه با دیالک تیک، 

فرق تعیین کننده ای با خر ندارد.
با پوزش از خر که خادم دیرین بشریت زحمتکش است.

مراجعه کنید به پسیمیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.